Ásókn asparglyttu (Phratora vitellinae L.) í mismunandi klóna Alaskaaspar (Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa) Skaðsemi, útbreiðsla og lífsferill asparglyttu á Íslandi
Frá árinu 2005 hefur asparglytta Phratora vitellinae L. (Coleoptera: Chrysomelidae) dreift sér hratt um landið og valdið skaða á bæði aspar- (Populus ssp.) og víðitegundum (Salix ssp.). Fyrir áframhaldandi ræktun á Alaskaösp (Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa (Torr. & Gray) Brayshaw) er mi...
Main Author: | |
---|---|
Other Authors: | |
Format: | Master Thesis |
Language: | Icelandic |
Published: |
2023
|
Subjects: | |
Online Access: | http://hdl.handle.net/1946/44379 |
_version_ | 1821554019710009344 |
---|---|
author | Kristín Sveiney Baldursdóttir 1982- |
author2 | Landbúnaðarháskóli Íslands |
author_facet | Kristín Sveiney Baldursdóttir 1982- |
author_sort | Kristín Sveiney Baldursdóttir 1982- |
collection | Skemman (Iceland) |
description | Frá árinu 2005 hefur asparglytta Phratora vitellinae L. (Coleoptera: Chrysomelidae) dreift sér hratt um landið og valdið skaða á bæði aspar- (Populus ssp.) og víðitegundum (Salix ssp.). Fyrir áframhaldandi ræktun á Alaskaösp (Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa (Torr. & Gray) Brayshaw) er mikilvægt að afla upplýsinga um þennan skaðvald. Meginmarkmið verkefnisins var að meta líkur á skemmdum af völdum asparglyttu á mismunandi klónum Alaskaaspar. Einnig að ákvarða útbreiðslu, skaðsemi og fjölda kynslóða asparglyttu á Íslandi. Í áttilraun í rannsóknastofu voru bornir saman tíu klónar af Alaskaösp með tilliti til asparglyttuskemmda. Skemmdir á sömu klónum voru einnig metnar í útitilraun með eins árs gömlum plöntum og í klónatilraunum. Upplýsingum um útbreiðslu og skaðsemi var safnað með spurningakönnun og vettvangsferð um landið. Árlegur kynslóðafjöldi asparglyttu var ákvarðaður með vöktun á tveimur stöðum. Niðurstöður sýndu marktæk áhrif klóna á skemmdir í áttilraun í rannsóknastofu. Mestar líkur voru á að klónarnir Keisari (61%), S23 (60%) og R2 (57%) væru skemmdir, en minnstar líkur á að klónarnir Hve16 (20%), S19 (21%) og Sv10 (25%) væru skemmdir. Marktækur munur var á milli þessara tveggja hópa. Niðurstöður úr klónatilraun og útitilraun sýndu einnig marktæk áhrif klóna á skemmdir. Þar voru mestar skemmdir á Keisara og minnstar á Hve16 og Sv10. Niðurstöður fyrir aðra klóna bentu hinsvegar til þess að hýsilval í rannsóknastofu endurspegli ekki fyllilega hýsilval í náttúrunni. Vöktun á lífsferli asparglyttu sýndi að hún kemur upp einni kynslóð á ári hérlendis. Niðurstöður þessarar rannsóknar veita nýjar upplýsingar sem geta nýst við ræktun Alaskaaspar hér á landi. [Host Preference of Phratora vitellinae L. among Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa clones: Harmfulness, life cycle and distribution in Iceland] Since 2005, the brassy leaf beetle Phratora vitellinae L. (Coleoptera: Chrysomelidae), has spread rapidly throughout the country, causing damage to both aspen (Populus ssp.) and willow (Salix ... |
format | Master Thesis |
genre | Iceland |
genre_facet | Iceland |
geographic | Veita Skógur |
geographic_facet | Veita Skógur |
id | ftskemman:oai:skemman.is:1946/44379 |
institution | Open Polar |
language | Icelandic |
long_lat | ENVELOPE(19.315,19.315,69.615,69.615) ENVELOPE(-23.928,-23.928,65.466,65.466) |
op_collection_id | ftskemman |
op_relation | http://hdl.handle.net/1946/44379 |
publishDate | 2023 |
record_format | openpolar |
spelling | ftskemman:oai:skemman.is:1946/44379 2025-01-16T22:37:13+00:00 Ásókn asparglyttu (Phratora vitellinae L.) í mismunandi klóna Alaskaaspar (Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa) Skaðsemi, útbreiðsla og lífsferill asparglyttu á Íslandi Host Preference of Phratora vitellinae L. among Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa clones: Harmfulness, life cycle and distribution in Iceland Kristín Sveiney Baldursdóttir 1982- Landbúnaðarháskóli Íslands 2023-05 application/pdf http://hdl.handle.net/1946/44379 is ice http://hdl.handle.net/1946/44379 Asparglytta Alaskaösp Hýsilval Kynslóðafjöldi Náttúra og skógur Nature and forest science Phratora vitellinae Black cottonwood Hos selection Life-cycle Thesis Master's 2023 ftskemman 2024-06-04T14:31:44Z Frá árinu 2005 hefur asparglytta Phratora vitellinae L. (Coleoptera: Chrysomelidae) dreift sér hratt um landið og valdið skaða á bæði aspar- (Populus ssp.) og víðitegundum (Salix ssp.). Fyrir áframhaldandi ræktun á Alaskaösp (Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa (Torr. & Gray) Brayshaw) er mikilvægt að afla upplýsinga um þennan skaðvald. Meginmarkmið verkefnisins var að meta líkur á skemmdum af völdum asparglyttu á mismunandi klónum Alaskaaspar. Einnig að ákvarða útbreiðslu, skaðsemi og fjölda kynslóða asparglyttu á Íslandi. Í áttilraun í rannsóknastofu voru bornir saman tíu klónar af Alaskaösp með tilliti til asparglyttuskemmda. Skemmdir á sömu klónum voru einnig metnar í útitilraun með eins árs gömlum plöntum og í klónatilraunum. Upplýsingum um útbreiðslu og skaðsemi var safnað með spurningakönnun og vettvangsferð um landið. Árlegur kynslóðafjöldi asparglyttu var ákvarðaður með vöktun á tveimur stöðum. Niðurstöður sýndu marktæk áhrif klóna á skemmdir í áttilraun í rannsóknastofu. Mestar líkur voru á að klónarnir Keisari (61%), S23 (60%) og R2 (57%) væru skemmdir, en minnstar líkur á að klónarnir Hve16 (20%), S19 (21%) og Sv10 (25%) væru skemmdir. Marktækur munur var á milli þessara tveggja hópa. Niðurstöður úr klónatilraun og útitilraun sýndu einnig marktæk áhrif klóna á skemmdir. Þar voru mestar skemmdir á Keisara og minnstar á Hve16 og Sv10. Niðurstöður fyrir aðra klóna bentu hinsvegar til þess að hýsilval í rannsóknastofu endurspegli ekki fyllilega hýsilval í náttúrunni. Vöktun á lífsferli asparglyttu sýndi að hún kemur upp einni kynslóð á ári hérlendis. Niðurstöður þessarar rannsóknar veita nýjar upplýsingar sem geta nýst við ræktun Alaskaaspar hér á landi. [Host Preference of Phratora vitellinae L. among Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa clones: Harmfulness, life cycle and distribution in Iceland] Since 2005, the brassy leaf beetle Phratora vitellinae L. (Coleoptera: Chrysomelidae), has spread rapidly throughout the country, causing damage to both aspen (Populus ssp.) and willow (Salix ... Master Thesis Iceland Skemman (Iceland) Veita ENVELOPE(19.315,19.315,69.615,69.615) Skógur ENVELOPE(-23.928,-23.928,65.466,65.466) |
spellingShingle | Asparglytta Alaskaösp Hýsilval Kynslóðafjöldi Náttúra og skógur Nature and forest science Phratora vitellinae Black cottonwood Hos selection Life-cycle Kristín Sveiney Baldursdóttir 1982- Ásókn asparglyttu (Phratora vitellinae L.) í mismunandi klóna Alaskaaspar (Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa) Skaðsemi, útbreiðsla og lífsferill asparglyttu á Íslandi |
title | Ásókn asparglyttu (Phratora vitellinae L.) í mismunandi klóna Alaskaaspar (Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa) Skaðsemi, útbreiðsla og lífsferill asparglyttu á Íslandi |
title_full | Ásókn asparglyttu (Phratora vitellinae L.) í mismunandi klóna Alaskaaspar (Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa) Skaðsemi, útbreiðsla og lífsferill asparglyttu á Íslandi |
title_fullStr | Ásókn asparglyttu (Phratora vitellinae L.) í mismunandi klóna Alaskaaspar (Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa) Skaðsemi, útbreiðsla og lífsferill asparglyttu á Íslandi |
title_full_unstemmed | Ásókn asparglyttu (Phratora vitellinae L.) í mismunandi klóna Alaskaaspar (Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa) Skaðsemi, útbreiðsla og lífsferill asparglyttu á Íslandi |
title_short | Ásókn asparglyttu (Phratora vitellinae L.) í mismunandi klóna Alaskaaspar (Populus balsamifera L. ssp. trichocarpa) Skaðsemi, útbreiðsla og lífsferill asparglyttu á Íslandi |
title_sort | ásókn asparglyttu (phratora vitellinae l.) í mismunandi klóna alaskaaspar (populus balsamifera l. ssp. trichocarpa) skaðsemi, útbreiðsla og lífsferill asparglyttu á íslandi |
topic | Asparglytta Alaskaösp Hýsilval Kynslóðafjöldi Náttúra og skógur Nature and forest science Phratora vitellinae Black cottonwood Hos selection Life-cycle |
topic_facet | Asparglytta Alaskaösp Hýsilval Kynslóðafjöldi Náttúra og skógur Nature and forest science Phratora vitellinae Black cottonwood Hos selection Life-cycle |
url | http://hdl.handle.net/1946/44379 |