Summary: | Приведені результати залежности інтенсивности зношування карбопластиків на основі політетрафторетилену та карбонізованих за 1123 К вуглецевих волокон і ароматичного поліаміду та ґрафітованих за 2673 К вуглецевих волокон, отриманих із гідратцелюлозних тканин. Показано, що розподіл висот вершин та середня кривина у вершинах мікронерівностей поверхонь зразків полімерних композитів та металевих контртіл залежать від вихідних моментів спектральної щільности та утворення на спряжених металевих поверхнях проміжних плівок. Ці розподіли змінюються у процесі тертя та зношування у залежности від шляху тертя від 0 до 1200 км, при цьому зміна розподілів носить коливальний характер, наближаючись та віддаляючись від нормального розподілу Ґавса. Існують певні значення вихідних параметрів шорсткости поверхонь, які забезпечують формування проміжних плівок з розподілами висот вершин та середньої кривини у вершинах, наближених до нормального закону Ґавса і виключенням випадкового коливального процесу. Ключові слова: вуглецеві волокна, тертя, зношування, шорсткість поверхні, композиційний полімерний матеріял, спектральна щільність, металеве контртіло. Посилання:Antifrikcionnaja kompozicija: A.s. 1078907 (SSSR), MKI S08L27/18; S 08J5/16/ G.A. Sirenko, S.A. Nazarov, V.F. Denisenkov, V.P. Zaharenko, I.I. Novikov, A.F. Budnik. - №3494190. – Zajavl. 25.06.82. – Zareestr. v Gosreestre SSSR 8.11.83. – Opubl. 1984. – Bjul. №9.Antifrikcionnaja kompozicija: A.s. 1400040 (SSSR), MKI S08J5/16; S08L77/08/ G.A. Sirenko, G.M. Sorokin, S.N. Taranenko. - №4050632. – Zajavl. 7.04.86. – Zareestr. v Gosreestre izobr. SSSR 1.02.88. – Bjul. №20.Antifrikcionnaja kompozicija grafelon – 47: A.s. 1322664 (SSSR), MKI S08L77/10/ G.A. Sirenko, G.M. Sorokin, V.F. Vel'boj, S.N. Taranenko, S.S. Kononjuk. - №3972560. – Zajavl. 25.10.85. – Zareestr. v Gosreestre izobr. SSSR 8.03.87. – Bjul. №25.Antifrikcionnaja kompozicija flubon – 15: A.s. 1244933 (SSSR), MKI S08J5/16; S08L27/18/ G.A. Sirenko, N.I. Kretov, V.P. Sviders'kij, B.O. Talankin, S.S. Kononjuk. - №3697338. – Zajavl. 30.11.83. – Zareestr. v Gosreestre izobr. SSSR 15.03.86. – Bjul. №26.Antifrikcionnaja kompozicija flubon – PU: A.s. 194601 (SSSR), MKI F16C33/12/ G.A. Sirenko, V.G. Morozov, A.F. Budnik, S.A. Nazarov, V.F. Denisenkov. - №3047698. – Zajavl. 2.08.82. – Zareestr. v Gosreestre izobr. SSSR 1.11.83.Antifrikcionnaja samosmazyvajushhajasja kompozicіja “Grafelon – 4DPT”: A. s. 526252 (SSSR), MKI S08L77/00; S08D5/16/ G.A. Sirenko, I.I. Novikov, V.D. Gerasimov, V.P. Sviderskij, N.D. Zhuravljov, D.S. Fondaminskij. – №2106074. – Zajavl. 18.02.75. – Zareestr. v Gosreestre izobr. SSSR 28.04.76.Antifrikcionnij samosmazyvajushhijsja material: A. s. 110292 (SSSR), MKI S08J5/16; S08L27/18/ G.A.Sirenko. – №2211791. – Zajavl. 18.11.76. – Zareestr. v Gosreestre izobr. SSSR 3.11.77.Bartenev G.M., Lavrent'ev V.V. Trenie i iznos polimerov. – Leningrad: Himija, 1972. – 240 s.Bouden F.P., Tejbor D. Trenie i smazka tverdyh tel / Per. s angl. N.M. Mihina, A.A. Silina. – Moskva: Mashinostroenie, 1968. – 544 s.Bush A.V., Gibson R.D., Kio G.P. Sherohovatye poverhnosti s sil'noj anizotropiej // Problemy trenija i smazki. – 1979. – T. 101. – Ser. F. – №1. – S. 16.Bushe N.A., Kopyt'ko V.V. Sovmestimost' trushhihsja poverhnostej. – Moskva: Nauka, 1981. – 127 s.Garkunov D.N. Tribotehnika. – Moskva: Mashinostroenie, 1985. – 424 s.Gupta P.K., Kuk N.H. Statisticheskij analiz mehanicheskogo vzaimodejstvija sherohovatyh poverhnostej // Problemy trenija i smazki. – 1972. – T. 94, № 1. – S. 14.Demkin N.B. Kontaktirovanie sherohovatyh poverhnostej. – Moskva: Nauka, 1970. – 227 s.Evdokimov V.D. Reversivnost' trenie i kachestvo mashin. – Kiiv: Tehnіka, 1977. – 148 s.Kompozicija dlja poluchenija antifrikcionnogo materiala flubon – DM: A.s. 181484 (SSSR), MKI F16C33/12/ G.A.Sirenko, I.I. Novikov, V.P. Zaharenko, V.G. Morozov, A.K. Pugachev, S.A. Nazarov. – №3014392. – Zajavl. 20.03.81. – Zareestr. v Gosreestre izobr. SSSR 2.12.82.Kosteckij B.I. Trenie, smazka i iznos v mashinah. – Kiev: Tehnіka, 1970. – 396 s.Kragel'skij I.V., Dobychin M.N., Kombalov V.S. Osnovy raschetov na trenie i iznos. – Moskva: Mashinostroenie, 1977. – 526 s.Kragel'skij I.V. Trenie i iznos. – Moskva: Mashinostroenie, 1968. – 480 s.Kragel'skij I.V. Trenie pokoja dvuh sherohovatyh poverhnostej // Izvestija AN SSSR, OTN. – 1948. – № 10. – S. 1621.Kragel'skij I.V. Frikcionnye vzaemodejstvie tverdyh tel // Trenie i iznos. – 1980. – T. 1, № 1. – S. 12-29.Kuzishin O.V., Sіrenko O.G., Mіdak L.Ja., Sіrenko G.O. Kriterіi ocіnki rozpodіlu mіkro¬nerіvnostej na poverhnі tverdogo tіla // Fіzika і hіmіja tverdogo tіla. – 2008. – T. 9, № 2. – S. 407-414.Longe-Higgins M.S. Statisticheskaja geometrija sluchajnyh poverhnostej // Gidrodinamicheskaja neustojchivost'. – Moskva: Mir, 1964. – S. 124-167.Ljubarskij I.M., Palatnik L.S. Metallofizika trenija: Serija «Uspehi sovremennogo materialo¬vedenija». – Moskva: Metallurgija, 1976. – 176 s.Mihin N.M. Vneshnee trenie tverdyh tel. – Moskva: Nauka, 1977. – 222 s.Mur D. Trenija i smazka jelastomerov / Per. s angl. G.I. Brodskogo. – Moskva: Himija, 1977. – 264 s.Najjak P.R. Primenenie modeli sluchajnogo polja dlja issledovanija sherohovatyh poverhnostej // Problemy trenija i smazki. – 1971. – T. 93. – Ser. F. – № 3. – S. 85-95.Polimernaja kompozicija: A. s. 558518 (SSSR), MKI S08L77/06/ G.A.Sirenko, V.D. Gerasimov, I.I. Novikov, V.P. Sviderskij, N.D. Zhuravljov, L.B. Sokolov, V.G. Morozov, N.M. Chernenko, V.P. Zaharenko, A.T. Kaverov, G.N. Bagrov. – №2037112. – Zajavl. 17.06.74. – Zareestr. v Gosreestre izobr. SSSR 21.01.77.Pol'cer G., Majssner F. Osnovy trenija i iznashivanie / Per. s nem. O.N. Ozerskogo, V.N. Pal'janova. – Moskva: Mashinostroenie, 1984. – 264 s.Semenjuk N.F., Bachinskaja N.K. Slijanie pjaten kontakta pri nagruzhenii sherohovatyh, sil'no anizotropnyh poverhnostej // Problemy tribologii. – 1998. – № 3. – S. 103-107.Semenjuk N.F. Issledovanija topografii poverhnostej metodom sluchajnogo polja i razrabotka raschetnyh metodov ocenki fakticheskoj ploshhadi kontakta pri trenii tverdyh tel: Dis. … kand. tehn. nauk: 05.02.04. – Jakutsk: In-t fiziko-tehn. problem Severa SO JaF AN SRSR, 1983 – 149 s.Semenjuk N.F., Kalda G.S., Sokolan E.S. Ispol'zovanie metoda sluchajnyh polej pri raschete parametrov sherohovatosti, vlijajushhih na teplovye processy v trushhihsja telah // Problemy tribologii. – 1996. – № 1.Semenjuk N.F., Kalmykova T.F. Fakticheskaja ploshhad' uprugogo kontakta anizotropnoj sherohovatoj poverhnosti s gladkoj // Trenie i iznos. – 1983. – T. 4, № 3. – S. 467-475.Semenjuk N.F., Romanishina O.V. Predvaritel'noe smeshhenie sherohovatyh izotropnyh poverhnostej. I. // Problemy tribologii. – 1997. – № 4. – S. 90-101.Semenjuk N.F., Romanishina O.V. Rassejanie jenergii na edinichnom kontakte v rezhime predvaritel'nogo smeshhenija // Problemy tribologii. – 1997. – № 2. – S. 52-56.Semenjuk M.F., Sіrenko G.O., Soltis L.M. Ґradієnt anіzotropnoi nano- ta mіkroshorstkoi poverhnі tverdogo tіla, zmodel'ovanoi vipadkovim polem // Fіzika і hіmіja tverdogo tіla. – 2011. – T. 12, № 1. – S. 200-207.Semenjuk M.F., Sіrenko G.O., Soltis L.M. Kontaktnі javishha na ґavsovs'kih anіzotropnih ta іzotropnih shorstkih poverhnjah, zmodel'ovanih vipadkovim polem // Fіzika і hіmіja tverdogo tіla. – 2011. – T. 12, № 3. – S. 795-808.Semenjuk M.F., Sіrenko G.O., Soltis L.M. Oznachennja іzotropnosti nano- ta mіkroshorstkih poverhon' tverdih tіl pіd chas matematichnogo opisu kontaktnih javishh // Vіsnik Prikarp. nac. un-tu іm. Vasilja Stefanika. Serіja Hіmіja. – Іvano-Frankіvs'k: 2010. – Vip. IH. – S. 62-70.Semenjuk N.F., Sirenko G.A. Opisanie topografii anizotropnyh sherohovatyh poverhnostej trenija s pomoshh'ju modeli sluchajnogo polja: 1. Raspredelenie vysot vershin, srednjaja krivizna v vershinah, gradient poverhnosti // Trenie i iznos. – 1980. – T. 1, № 3. – S. 465-471.Semenjuk N.F., Sirenko G.A. Opisanie topografii anizotropnyh sherohovatyh poverhnostej trenija s pomoshh'ju modeli sluchajnogo polja: 2. Polnaja krivizna, glavnye krivizny i otnoshenie glavnyh krivizn v vershinah mikronerovnostej, udel'naja ploshhad' gaussovskoj poverhnosti i udel'nyj ob#em zazora // Trenie i iznos. – 1980. – T. 1, № 5. – S. 815-823.Semenjuk N.F., Sirenko G.A. Opisanie topografii anizotropnyh sherohovatyh poverhnostej trenija s pomoshh'ju modeli sluchajnogo polja: 3. Fakticheskaja ploshhad' kontakta, kojefficient trenija, termicheskoe soprotivlenie, adgezionnoe vzaimodejstvie s uchetom deformacii v zone kontakta // Trenie i iznos. – 1980. – T. 1, № 6. – S. 1010-1019.Semenjuk N.F., Sirenko G.A. Topografija i kontaktnye javlenija anizotropnyh sherohovatyh poverhnostej trenija // Tez. dokl. Vsesojuz. nauch.-tehn. konfer. «Tribonika i antifrikcionnoe materialovedenie». – Novocherkassk. 27-29.05.1980. – Novocherkassk: Izd-vo Novocherkas. politeh. in-ta, 1980. – S. 22.Semenjuk N.F., Sokolan K.S. Krivizna v vershinah vistupіv poverhon' tertja porshnevih ushhіl'nen' // Problemi tribologіi. – 2000. – № 2.Semenjuk N.F., Sokolan E.S. Osnovnoe uravnenie kontaktirovanija jelementov bessmazochnyh porshnevyh uplotnenij // Problemy tribologii. – 2002. – № 1.Semenjuk N.F. Srednie znachenija polnoj i srednej krivizny v vershinah, vysoty nerovnostej anizotropnoj sherohovatoj poverhnosti // Trenie i iznos. – 1986. – T. 7, № 5. – S. 830-840.Semenjuk N.F. Srednjaja vysota vystupov sherohovatoj poverhnosti i plotnost' pjaten kontakta pri kontaktirovanii sherohovatoj poverhnosti s gladkoj // Trenie i iznos. – 1986. – T. 7, № 1. – S. 85-90.Semenjuk N.F., Terleckaja E.V. Modelirovanie sherohovatyh izotropnyh poverhnostej. Soobshhenie I // Problemy tribologii. – 1998. – № 1. – S. 83-89.Semenjuk N.F., Terleckaja E.V. Modelirovanie sherohovatyh izotropnyh poverhnostej. Soobshhenie IІ // Problemy tribologii. – 1998. – № 1. – S. 90-97.Sіrenko G., Kedik M. Vpliv anіzotropnoi shorstkostі poverhon', zmodel'ovanih vipadkovim polem, na kontaktnі javishha // Vіsnik Prikarp. un-tu іm. V. Stefanika. Ser. Hіmіja. – 2004. – Vip. ІV. – S. 50-53.Sіrenko G., Semenjuk M. Adgezіja z deformacієju v zonі kontaktu anіzotropnih shorstkih poverhon', zmodel'ovanih vipadkovim polem // Vіsnik Prikarp. un-tu іm. V. Stefanika. Ser. Hіmіja. – 2001. – Vip. І. – S. 66-85.Sіrenko G.O., Semenjuk M.F., Soltis L.M. Metodika eksperimental'nogo doslіdzhennja nano- ta mіkroshorstkosti poverhnі za dopomogoju modelі vipadkovogo polja // Vіsnik Prikarp. nac. un-tu іm. Vasilja Stefanika. Serіja Hіmіja. – Іvano-Frankіvs'k: 2010. – Vip. H. – S. 123-140.Sіrenko G.O., Semenjuk M.F., Soltis L.M. Rozpodіl krivin u vershinah mіkro- ta nanonerіvnostej shorstkih poverhon' tverdih tіl, zmodel'ovanih vipadkovim polem // Fіzika і hіmіja tverdogo tіla. – 2010. – T. 11, № 4. – S. 914-927.Sіrenko G.O., Semenjuk M.F., Soltis L.M. Shhіl'nіst' jmovіrnostej rozpodіlu visot vershin shorstkih poverhon' tverdih tіl, zmodel'ovanih vipadkovim polem // Fіzika і hіmіja tverdogo tіla. – 2010. – T. 11, № 3. – S. 768-779.Sіrenko G.O., Soltis L.M. Antifrikcіjnі vlastivostі karboplastika pіd chas tertja po shorstkіj іzotropnіj metalevіj poverhnі v distil'ovanіj vodі // Materіali Shostoi Mіzhnarodnoi naukovo-praktichnoi konferencіi «Naukovі doslіdzhennja – teorіja ta eksperiment 2010» – m. Poltava, 17-19 travnja 2010 r. – Poltava: ІnterGrafіka, 2010. – T. 5. – S. 81-84.Sіrenko G.O., Soltis L.M. Antifrikcіjnі vlastivostі karboplastika pіd chas tertja po shorstkіj іzotropnіj poverhnі stalі 45 bez mashhennja // Materіali V Mіzhnarodnoi naukovo-tehnіchnoi Web-konferencіi «Kompozicіjnі materіali» – m. Kiiv, traven' 2010 r. – Kiiv, 2010. – S. 102-103.Sіrenko G.O., Soltis L.M., Bazjuk L.V. Utvorennja ta vlastivostі poverhnevih plіvok pіd chas frikcіjnogo kontaktu pari polіmernij kompozit – metal // Materіali HІІ Mіzhnarodnoi konferencіi «Fіzika і tehnologіja tonkih plіvok ta nanosistem». – 18-23 travnja 2009 roku, m. Іvano-Frankіvs'k, Ukraina – Іvano-Frankіvs'k: Prikarp. nac. un-t іm. V.Stefanika, 2009. – T. ІІ. – S. 261-264.Sіrenko G.O., Soltis L.M. Modelі nanometrichnoi ta mіkrometrichnoi shorstkostі poverhnі tverdih tіl (ogljad) // Fіzika і hіmіja tverdogo tіla. – 2010. – T. 11, № 2. – S. 423-446.Sіrenko G.O., Soltis L.M., Semenjuk M.F. Pitoma ploshha ґavsovs'koi anіzotropnoi ta іzotropnoi shorstkih poverhon' // Vіsnik Prikarp. nac. un-tu іm. Vasilja Stefanika. Serіja Hіmіja. – Іvano-Frankіvs'k: 2011. – Vip. HIІ. – S. 133-151.Sіrenko G.O., Soltis L.M. Tribopoverhnevі vlastivostі karboplastika pіd chas tertja po shorstkіj іzotropnіj metalevіj poverhnі v distil'ovanіj vodі // Vіsnik Prikarp. nac. un-tu іm. V. Stefanika. Ser. Hіmіja. – 2009. – Vip. VІІІ. – S. 99-101.Sіrenko G.O., Soltis L.M. Tribopoverhnevі vlastivostі karboplastika pіd chas tertja po shorstkіj іzotropnіj poverhnі stalі 45 bez mashhennja // Vіsnik Prikarp. nac. un-tu іm. V. Stefanika. Ser. Hіmіja. – 2009. – Vip. VІІ. – S. 104-106.Sіrenko G.O. Stvorennja antifrikcіjnih materіalіv na osnovі poroshkіv termotrivkih polіmerіv ta vuglecevih volokon: Dis. na zdobuttja nauk. stupenja dokt. tehnіchnih nauk: spec. 05.16.06 – poroshkova metalurgіja ta kompozicіjnі materіali, Hmel'nic'kij tehnologіchnij іn-t. – Zahishh. 8.12.1997 v Іn-tі problem materіaloznavstva іm. І.M. Francevicha NANU. – Kiiv, 1997. – 537 s.: іl., tabl. – Bіblіogr.: s. 432-451 (275 nazv).Sirenko G.A. Oslozhnenie kontaktnyh javlenij poverhnosti uplotnitel'nyh materialov anizotropnoj mikrosherohovatosti // Tez. dokl. 3-go Vsesoju. soveshhanija po uplotnitel'noj tehnike. – Sumy: VNIIkompressormash, 1982. – S. 44-45.Sirenko G.A., Semenjuk N.F. Metodika opredelenija momentov spektral'noj plotnosti sherohovatyh poverhnostej uplotnitel'noj pary // Tez. dokl. 3-go Vsesoju. soveshhanija po uplotnitel'noj tehnike. – Sumy: VNIIkompressormash, 1982. – S. 46-47.Soltis L.M., Sіrenko G.O. Kontaktnі javishha na nano- ta mіkroshorstkih poverhnjah tverdih tіl, zmodel'ovanih vipadkovim polem // Materіali V Mіzhnarodnoi konferencіi «Suchasnі problemi fіzichnoi hіmіi». – Donec'k, 5-8 veresnja 2011 r. – Donec'k: Don. nac. un-t, 2011. – S. 216-217.Soltis L.M., Sіrenko G.O., Mіdak L.Ja. Vpliv orієntacіi voloknistih napovnjuvachіv polіmernogo kompozitu na znoshuvannja ta parametri mіkroshorstkosti poverhon' tertja // Vіsnik Prikarp. nac. un-tu іm. Vasilja Stefanika. Serіja Hіmіja. – Іvano-Frankіvs'k: 2011. – Vip. HІ. – S. 95-104.Soltis L.M., Sіrenko G.O. Oznachennja іzotropnostі nano- ta mіkro¬shorstkih poverhon' tverdih tіl // Materіali Shostoi Mіzhnarodnoi naukovo-praktichnoi konferencіi «Rozvitok naukovih doslіdzhen' 2010» – m. Poltava, 22-24 listopada 2010 r. – Poltava: ІnterGrafіka, 2010. – T. 6. – S. 92-93.Soltis L.M., Sіrenko G.O. Tribopoverhnevі vlastivostі karboplastika pіd chas tertja ta znoshuvannja po shorstkіj іzotropnіj metalevіj poverhnі bez mashhennja ta v seredovishhі distil'ovanoi vodi // Fіzika і hіmіja tverdogo tіla. – 2011. – T. 12, № 2. – S. 508-516.Soltis L.M., Skladanjuk M.B. Vpliv metalіzacіi vuglecevih volokon na parametri shorstkostі poverhnі polіmernogo kompozitu ta sprjazhenogo metalu // Tezi dop. H Vseukr. konf. studentіv ta aspіrantіv «Suchasnі problemi hіmіi». – Kiiv, 19-22 travnja 2009 r. – Kiiv. – S. 207.Sposob «busiko» izgotovlenija antifrikcionnogo materiala: A.s. 1723084 (SSSR), MKI C08J5/16; C08L27/18/ A.F. Budnik, G.A.Sirenko, S.I. Kolesnikov. - №4779289. – Zajavl. 9.01.90. – Opubl. 30.03.92. – Bjul. №12. – S. 123.Sposob poluchenija antifrikcionnoj kompozicii “flubon”: A.s. 1736171 (SSSR), MKI C08J5/16; C08L27/18/ G.A. Sirenko, A.F. Budnik. - №4741996. – Zajavl. 03.10.89. – Zareestr. v Gosreestre izobr. SSSR 22.01.92.Tenenenbaum M.M. Soprotivlenie abrazivnomu iznashivaniju. – Moskva: Mashinostroenie, 1976. – 271 s.Trenie i iznos v vakuume / I.V. Kragel'skij, I.M. Ljubarskij, A.A. Gusljakov, G.I. Trojanovskaja. – Moskva: Mashinostroenie, 1973. – 216 s.Trenie i iznos polimerov / V.A. Belyj, A.I. Sviridenok, M.I. Petrokovec, V.G. Savkin. – Minsk: Nauka i tehnika, 1976. – 432 s.Trenie, iznashivanie i smazki: Spravochnik v 2-h kn. / Pod red. I.V. Kragel'skogo, V.V. Alisina. – Moskva: Mashinostroenie. – Kn. 1. – 1978. – 400 s. – Kn. 2. – 1979. – 358 s.Trenie polimerov / V.A. Belyj, A.I. Sviridenok, M.I. Petrokovec, V.G. Savkin. – Moskva: Nauka, 1972. – 204 s.Tribologіja / M.V. Kіndrachuk, V.F. Labunec', M.І. Pashechko, Є.V. Korbut. – Kiiv: NAU-druk, 2009. – 392 s. – ISBN 978-966-598-609-6.Longuet-Higgins M.S. The Statistical Analysis of a Random Moving Surface // Philos. Trans. of the Royal Soc. – London, 1957. – Vol.249. – Ser. A. – P. 321-387.Mjuller P., Nojman P., Shtorm R. Tablicy po matematicheskoj statistike / Per. s nem. i predislovie V.M. Ivanovoj.– Moskva: Finansy i statistika, 1982. – 272 s.Stepnov M.N. Statisticheskaja obrabotka rezul'tatov mehanicheskih ispytanij. – Moskva: Mashinostroenie, 1972. – 232 s.
|