| Summary: | The article presents Sarmatism as the myth behind the subconsciousness of the noblemen, legitimizing state selfishness and megalomania, and also as a myth responsible for the historical defeat of the First Republic – subjected to criticism in enlightenment and romanticism. The author shows that the Romantic search for the ethnogenesis of the Slavs took into account research results from the emerging Slavic studies and sciences constituting its base. He notes that through a turn to folklore, Romanticism interiorised the beliefs and religious ideas of Iranian duality. The concept of eastern cradle and migration from the Dnieper and from the areas north of the Black Sea, presented in this article, explains the relationship of Slavs and Iranians by their neighbouring in the areas left by the ancestors of the old Polish Sarmatians – when they moved between the 5th and the 7th century AD to the river banks of Vistula, Oder and Elbe. Uniwersytet Gdański ZBIGNIEW KAŹMIERCZYK – dr hab. prof. nadzw. UG, literaturoznawca, pracuje w Katedrze Historii Literatury na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Gdańskiego, kierownik Pracowni Literatury Etnogenetycznej, prezes Oddziału Gdańskiego Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza i wiceprezes Pomorskiego Towarzystwa Filozoficzno-Teologicznego. Ukazał gnostycko-manichejski wymiar egzystencji w twórczości Miłosza (Dzieło demiurga, 2011), stosując język dostępu do apokryfów religii gnozy. Zgromadził argument językoznawcze, historyczne, religioznawcze, etnograficzne i archeologiczne na rzecz irańskiej etnogenezy Słowian i ukazał jej implikacje literaturoznawcze w pracy Słowiańska psychomachia Mickiewicza (2012). Wystąpienie irańskiego dualizmu u Miłosza i Mickiewicza (jego stwierdzenie i uzyskanie języka dostępu, opisu i analizy) traktuje jako punkt wyjścia do badań wschodniego „cienia” Słowiańszczyzny. Metodologia wypracowana do ujęcia specyfiki kultur słowiańskich jest w tych pracach podstawą do hermeneutyki kultur Wschodu i Zachodu i rozwijania komparatystyki mitologicznej. Autor ponad stu artykułów opublikowanych w Polsce i za granicą (w przekładzie rosyjskim, ukraińskim, litewskim) w tomach zbiorowych i na łamach periodyków, jak „Tytuł”, „Tygiel Kultury”, „Ruch Literacki”, „Teksty Drugie”, „Slavia”, „Res Philologica”, „Ceslovo Miloso Skaitymai”. 247 255 Ascherson N., Morze Czarne, przeł. T. Bieroń, Poznań 2002. Boyce M., Zaratusztrianie. Wiara i życie, przeł. Z. Józefowicz-Czubek i B. J. Korzeniowski, Łódź 1988. Eliade M., Od Zalmoksisa do Czyngis-chana, przeł. K. Kocjan, Warszawa 2002. Godłowski K., Spór o Słowian, [w:] Pierwotne siedziby Słowian, Kraków 2000. Janion M., Niesamowita Słowiańszczyzna, Kraków 2006. Sulimirski T., Sarmaci, przeł. A. i T. Baranowscy, Warszawa 1979. Surowiecki W., Śledzenie początku narodów słowiańskich, przedm. W. Hensel, Wrocław 1964. Tomicki R., Ludowa kosmogonia dualistyczna Słowian w świetle samojedzkich mitów stworzenia, „Etnografia Polska” 1979, t. XXIII. Zmorski R., Lesław. Szkic fantastyczny, wstęp i opr. H. Krukowska, red. tomu i Aneksu J. Ławski, Białystok 2014.
|
|---|