Lubmen- ja mannenpráksisat Porsáŋggus – mo mearrasámi guovllu olbmot dádjadit iežaset birrasiin
Luome- ja mannečoaggin Sámi mearraguovlluin lea leamaš áiggiid čađa dehálaš birgejupmi, nugo ollu eará sajiin ge. Olbmot leat maid vuovdán luopmániid, ja nu leat beassan oastit eará dárbbašlaš biepmuid ja biergasiid dállui. Dál ii leat ruđa dáfus šat seamma mearkkašupmi lubmemis, muhto lea dattetge...
Main Authors: | , , |
---|---|
Format: | Article in Journal/Newspaper |
Language: | Northern Sami |
Published: |
Septentrio Academic Publishing
2022
|
Subjects: | |
Online Access: | https://septentrio.uit.no/index.php/SDA/article/view/7033 https://doi.org/10.7557/sda.7033 |
_version_ | 1825498286746763264 |
---|---|
author | Nilsen, Steinar Joks, Solveig Andersen, Svanhild |
author_facet | Nilsen, Steinar Joks, Solveig Andersen, Svanhild |
author_sort | Nilsen, Steinar |
collection | University of Tromsø: Septentrio Academic Publishing |
description | Luome- ja mannečoaggin Sámi mearraguovlluin lea leamaš áiggiid čađa dehálaš birgejupmi, nugo ollu eará sajiin ge. Olbmot leat maid vuovdán luopmániid, ja nu leat beassan oastit eará dárbbašlaš biepmuid ja biergasiid dállui. Dál ii leat ruđa dáfus šat seamma mearkkašupmi lubmemis, muhto lea dattetge máŋgasiidda árvvus adnojuvvon práksis mii bisuha árbevieruid ja árvvuid. Dán artihkkalis mii jearrat mo árbevirolaš máhtut ja árvvut bohtet ovdan manne- ja luomečoagginpráksisiin mearrasámi guovllus Porsáŋggus. Dasa lassin mii jearrat mo dát práksisat leat láidesteaddjin olbmuide dádjadit luomemehciin ja mannesulluin. Dieđut gažaldagaide leat čohkkejuvvon jearahallamiid ja čálliid oassálastima bokte luome- ja mannečoaggimis. Báikki olbmot čuvvot mielde mii sin birrasis dáhpáhuvvá, ja mo sii vásihit rievdamiid ja rievdadusaid jagis jahkái. Lunddolaš rievdamat leat heajos jagit, garra biekkat, goikkádagat dahje arvvit. Sivvan eará rievdadusaide sáhttá leat váilevaš hálddašeapmi dahje ahte hálddašeapmi ii leat lihkostuvvan. Luome- ja mannečoakkedettiin sii ovdanbuktet árvvuid ja máhtuid, ja seammás gozihit iežaset guovlluid. English title: Cloudberry and egg gathering practices in Porsanger – how Sámi people find their way in their own environment English abstract: Gathering cloudberries and eggs has been important for subsistence among Sámis in coastal and many other areas throughout the ages. People have sold cloudberries and used the money to buy food or other supplies for their households. This income is no longer as important today as before, but cloudberry picking is still a valued practice for many. The activities of cloudberry and egg gathering play an important role in preserving traditions and values. In this article, we ask how traditional knowledge and values are enacted in egg and cloudberry gathering practices in coastal Sámi areas in Porsanger in Norway. In addition, we ask how these practices guide people’s actions on the land and on the islands when gathering eggs and berries. In order to answer our ... |
format | Article in Journal/Newspaper |
genre | Sámi |
genre_facet | Sámi |
geographic | Norway Porsanger |
geographic_facet | Norway Porsanger |
id | ftunitroemsoe:oai:ojs.henry.ub.uit.no:article/7033 |
institution | Open Polar |
language | Northern Sami |
long_lat | ENVELOPE(24.956,24.956,70.052,70.052) |
op_collection_id | ftunitroemsoe |
op_doi | https://doi.org/10.7557/sda.703310.7557/sda.2022 |
op_relation | https://septentrio.uit.no/index.php/SDA/article/view/7033/7238 https://septentrio.uit.no/index.php/SDA/article/view/7033 doi:10.7557/sda.7033 |
op_rights | Copyright (c) 2022 Steinar Nilsen, Solveig Joks, Svanhild Andersen https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 |
op_source | Sámi dieđalaš áigečála; 2022; 7-30 1894-0498 0805-4312 10.7557/sda.2022 |
publishDate | 2022 |
publisher | Septentrio Academic Publishing |
record_format | openpolar |
spelling | ftunitroemsoe:oai:ojs.henry.ub.uit.no:article/7033 2025-03-02T15:37:27+00:00 Lubmen- ja mannenpráksisat Porsáŋggus – mo mearrasámi guovllu olbmot dádjadit iežaset birrasiin Nilsen, Steinar Joks, Solveig Andersen, Svanhild 2022-12-21 application/pdf https://septentrio.uit.no/index.php/SDA/article/view/7033 https://doi.org/10.7557/sda.7033 sme sme Septentrio Academic Publishing https://septentrio.uit.no/index.php/SDA/article/view/7033/7238 https://septentrio.uit.no/index.php/SDA/article/view/7033 doi:10.7557/sda.7033 Copyright (c) 2022 Steinar Nilsen, Solveig Joks, Svanhild Andersen https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 Sámi dieđalaš áigečála; 2022; 7-30 1894-0498 0805-4312 10.7557/sda.2022 luomečoaggin mannečoaggin mearrasápmi árbevirolaš máhtut árvvut cloudberry picking egg gathering coastal Sápmi traditional knowledge values info:eu-repo/semantics/article info:eu-repo/semantics/publishedVersion Peer-reviewed article 2022 ftunitroemsoe https://doi.org/10.7557/sda.703310.7557/sda.2022 2025-02-03T01:25:46Z Luome- ja mannečoaggin Sámi mearraguovlluin lea leamaš áiggiid čađa dehálaš birgejupmi, nugo ollu eará sajiin ge. Olbmot leat maid vuovdán luopmániid, ja nu leat beassan oastit eará dárbbašlaš biepmuid ja biergasiid dállui. Dál ii leat ruđa dáfus šat seamma mearkkašupmi lubmemis, muhto lea dattetge máŋgasiidda árvvus adnojuvvon práksis mii bisuha árbevieruid ja árvvuid. Dán artihkkalis mii jearrat mo árbevirolaš máhtut ja árvvut bohtet ovdan manne- ja luomečoagginpráksisiin mearrasámi guovllus Porsáŋggus. Dasa lassin mii jearrat mo dát práksisat leat láidesteaddjin olbmuide dádjadit luomemehciin ja mannesulluin. Dieđut gažaldagaide leat čohkkejuvvon jearahallamiid ja čálliid oassálastima bokte luome- ja mannečoaggimis. Báikki olbmot čuvvot mielde mii sin birrasis dáhpáhuvvá, ja mo sii vásihit rievdamiid ja rievdadusaid jagis jahkái. Lunddolaš rievdamat leat heajos jagit, garra biekkat, goikkádagat dahje arvvit. Sivvan eará rievdadusaide sáhttá leat váilevaš hálddašeapmi dahje ahte hálddašeapmi ii leat lihkostuvvan. Luome- ja mannečoakkedettiin sii ovdanbuktet árvvuid ja máhtuid, ja seammás gozihit iežaset guovlluid. English title: Cloudberry and egg gathering practices in Porsanger – how Sámi people find their way in their own environment English abstract: Gathering cloudberries and eggs has been important for subsistence among Sámis in coastal and many other areas throughout the ages. People have sold cloudberries and used the money to buy food or other supplies for their households. This income is no longer as important today as before, but cloudberry picking is still a valued practice for many. The activities of cloudberry and egg gathering play an important role in preserving traditions and values. In this article, we ask how traditional knowledge and values are enacted in egg and cloudberry gathering practices in coastal Sámi areas in Porsanger in Norway. In addition, we ask how these practices guide people’s actions on the land and on the islands when gathering eggs and berries. In order to answer our ... Article in Journal/Newspaper Sámi University of Tromsø: Septentrio Academic Publishing Norway Porsanger ENVELOPE(24.956,24.956,70.052,70.052) |
spellingShingle | luomečoaggin mannečoaggin mearrasápmi árbevirolaš máhtut árvvut cloudberry picking egg gathering coastal Sápmi traditional knowledge values Nilsen, Steinar Joks, Solveig Andersen, Svanhild Lubmen- ja mannenpráksisat Porsáŋggus – mo mearrasámi guovllu olbmot dádjadit iežaset birrasiin |
title | Lubmen- ja mannenpráksisat Porsáŋggus – mo mearrasámi guovllu olbmot dádjadit iežaset birrasiin |
title_full | Lubmen- ja mannenpráksisat Porsáŋggus – mo mearrasámi guovllu olbmot dádjadit iežaset birrasiin |
title_fullStr | Lubmen- ja mannenpráksisat Porsáŋggus – mo mearrasámi guovllu olbmot dádjadit iežaset birrasiin |
title_full_unstemmed | Lubmen- ja mannenpráksisat Porsáŋggus – mo mearrasámi guovllu olbmot dádjadit iežaset birrasiin |
title_short | Lubmen- ja mannenpráksisat Porsáŋggus – mo mearrasámi guovllu olbmot dádjadit iežaset birrasiin |
title_sort | lubmen- ja mannenpráksisat porsáŋggus – mo mearrasámi guovllu olbmot dádjadit iežaset birrasiin |
topic | luomečoaggin mannečoaggin mearrasápmi árbevirolaš máhtut árvvut cloudberry picking egg gathering coastal Sápmi traditional knowledge values |
topic_facet | luomečoaggin mannečoaggin mearrasápmi árbevirolaš máhtut árvvut cloudberry picking egg gathering coastal Sápmi traditional knowledge values |
url | https://septentrio.uit.no/index.php/SDA/article/view/7033 https://doi.org/10.7557/sda.7033 |