De zoektocht naar zelfbewustzijn:De weg naar een nationale identiteit op IJsland, sæc. viii-xx
Van 1262 tot 1944 stond IJsland onder buitenlands bewind. Desondanks ontstond er omstreeks 1600 al een uitgesproken nationaal zelfbewustzijn. In de dissertatie van Kim Middel wordt aan de hand van vier hoogtepunten uit de IJslandse literaire traditie – Alexanders saga, Crymogæa, Historia Ecclesiasti...
| Summary: | Van 1262 tot 1944 stond IJsland onder buitenlands bewind. Desondanks ontstond er omstreeks 1600 al een uitgesproken nationaal zelfbewustzijn. In de dissertatie van Kim Middel wordt aan de hand van vier hoogtepunten uit de IJslandse literaire traditie – Alexanders saga, Crymogæa, Historia Ecclesiastica Islandiæ en Íslenzkt þjóðerni – beschreven wat het uitgangspunt voor deze ontwikkeling was en hoe die binnen de politieke restricties vorm kreeg. Deze teksten, in respectievelijk IJslands en Latijn, ontstonden in een periode die vlak vóór de buitenlandse machtsovername begint en kort vóór de herkregen soevereiniteit eindigt. Vanuit een neutraal startpunt in de eerste tekst wordt in de twee volgende teksten een profiel van IJsland opgebouwd dat mede vanwege de keuze voor het Latijn een internationaal forum bereikt. Met de laatste tekst in eigen taal krijgt het publieke debat op IJsland een richting die tot onafhankelijkheid zal leiden. Door internationaal gedachtegoed in te zetten wisten de auteurs een zelfbeeld te construeren dat niet alleen tegen Deense censuur bestand was, maar tot ver over de grens positief ontvangen werd. Hun focus lag achtereenvolgens op een groots taalkundig, staatkundig en cultureel verleden, dat volgens hen ten minste op gelijke voet met dat der klassieke wereldmachten stond. Met ijzersterke argumenten legden ze vervolgens de superioriteit der IJslanders onweerlegbaar vast. Het eindresultaat was een identiteit die zou standhouden, maar vanaf het begin gehandicapt was. Door interdisciplinair onderzoek naar deze door de wetenschap grotendeels genegeerde teksten, legt onderhavig proefschrift bloot hoe de vorming van het publieke IJslandse zelfbewustzijn bestaande theorieën over nationale identiteitsvorming doorkruist. From 1262 until 1944, Iceland was a foreign dependency. Nevertheless a distinct national self-awareness developed around the year 1600. In Kim Middel´s dissertation, four highlights from the Icelandic literary tradition – Alexanders saga, Crymogæa, Historia Ecclesiastica Islandiæ and Íslenzkt þjóðerni – are investigated to describe what the starting point for this development was and how it took shape within the political limitations. These texts, in Icelandic and Latin, were produced in a period starting shortly before the foreign assumption of governance and ending before regaining sovereignty. From a neutral position in the first text, the following two texts construct a profile of Iceland that, aided by the choice of Latin, finds an international platform. With the last text, in Icelandic, the public debate on Iceland takes a direction that eventually leads to independence. By employing international ideas the authors succeeded in creating an image of Iceland that not only passed Danish censorship, but was also received positively far beyond Iceland´s borders. The image created was focused on a great linguistic, constitutional and cultural past that, if anything, in their opinion equalled that of the world powers of antiquity. With indisputable arguments they successfully conveyed an image of the Icelanders´ superiority. The result was an identity that would last, but that was impaired from the very start. Through the interdisciplinary research of these texts, that have been largely neglected by modern academia, the study at hand reveals how the shaping of public Icelandic self-awareness puts existing theories on national identity to the test. |
|---|