From radio play through film to book – lexical exponents of language stylization in “Sami swoi”

The subject of this article is the lexis from the three texts connected with one of the most popular comedies in PRL – movie Sami swoi. Film dialogues, text of the radio play I było święto from 1965 and novel Sami swoi published in 1993 were taken into account. Five classes of lexemes functioning as...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Kresa, Monika
Format: Article in Journal/Newspaper
Language:Polish
Published: Łódzkie Towarzystwo Naukowe 2015
Subjects:
Online Access:https://bibliotekanauki.pl/articles/594116.pdf
https://bibliotekanauki.pl/articles/594116
Description
Summary:The subject of this article is the lexis from the three texts connected with one of the most popular comedies in PRL – movie Sami swoi. Film dialogues, text of the radio play I było święto from 1965 and novel Sami swoi published in 1993 were taken into account. Five classes of lexemes functioning as exponents of stylization were indicated in the texts written by Andrzej Mularczyk, namely lexis from Kresy, lexis typical to all dialects, colloquial and vulgar lexis, non-dialectal lexis describing rural realities, non-dialectal lexis referring to realities in Kresy. The analysis showed that the largest amount of exponents of language stylization was used in the newest text – book, and the lowest amount – in the radio play. The class of non-dialectal lexis describing rural realities was the most numerously represented class in the three texts. But from the perspective of differential lexis the most numerous was colloquial and vernacular lexis. Nevertheless, in the dialogues representing the language of Poles disrooted from Kresy the least represented class was lexis typical to Kresy. More often, but still not frequent enough was lexis typical to all dialects. Przedmiotem artykułu jest leksyka wyekscerpowana z trzech tekstów związanych z jedną z najpopularniejszych komedii PRL-u – filmem Sami swoi. Pod uwagę wzięto dialogi filmowe, tekst zrealizowanego w 1965 roku słuchowiska I było święto oraz powieści Sami swoi wydanej w 1993 roku. Z tekstów, których autorem jest Andrzej Mularczyk, wyekscerpowano 5 klas leksemów pełniących funkcje wykładników stylizacyjnych, a zatem leksykę kresową, ogólnogwarową, kolokwialną i wulgarną, ogólnopolską nazywającą realia wiejskie oraz ogólnopolską odnoszącą się do realiów kresowych. Analiza wykazała, że najwięcej wykładników stylizacji językowej wykorzystano w tekście najpóźniejszym, czyli książce; najmniej – w słuchowisku. Najliczniejszą klasą we wszystkich omawianych tekstach jest klasa leksyki ogólnopolskiej nazywającej realia wiejskie, spośród klas leksyki dyferencyjnej zaś – ...