“Хоту дойдуну оҥорон көрүү” диэн тугуй? [yakoute] “Хоту дойдуну оҥорон көрүү” диэн тугуй? [yakoute]: Ээтикэ бириинсиптэрэ [yakoute]

• Main Authors: Chartier, Daniel, Torotoev, Gavril
• Other Authors: Université du Québec à Montréal = University of Québec in Montréal (UQAM), Laboratoire international de recherche sur l'imaginaire du Nord, de l'hiver et de l'Arctique, Arctic Arts Summit
• Format: Book
• Language: Russian
• Published: HAL CCSD 2020
• Subjects: Nunavik; Images of the North; Canada; Cultural representations; Decolonial theory; Winter; Research ethics; Aboriginal; Nordicity; Inuit; Scandinavia; Discursive analysis; Russia; North; Literature; Culture; Far North; Colonialism; Arctic; Siberia; Greenland; Alaska; Québec; République Sakha; hist; litt; North Pole; Sakha; inuit; sami; Yakoute; Арктика; Гренландия; Тугун
• Online Access: https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-02963729/file/Yakoute%20Complet.pdf; https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-02963729

Арҕааҥҥы дойдулар худуоһунньуктара уонна суруйааччылара хас эмэ үйэ устата Хоту дойду хайдах буолуон сөбүн өйдөрүгэр оҥорон көрө-көрө суруйаллара, инньэ гынан Скандинавия, Гренландия, Уһук Хоту уонна полюстар тустарынан – Хоту дойду туһунан сэрэйэн суруйуу дьапталҕата баар буолбута. Арҕааҥҥы дойдулар бэрэстэбиитэллэрэ Хотугу полюска үйэ эрэ анараа өттүгэр тиийбиттэрэ, ол түмүгэр билигин Хоту дойду икки араастык ылыныллар: таһыттан – арҕааҥҥы дьон көрүүтүгэр олоҕуран; иһиттэн – хотугу норуоттар (скандинавтар, инуиттар, крилэр) култуураларыгар олоҕуран. Биһиги Хоту дойдуну хайдах баарынан тилэри-толору үөрэтиэхпитин баҕарар буоллахпытына, икки ыйытыыга хоруйдуохтаахпыт: Хоту дойду туһунан көрүүлэргэ тирэҕирэн, бу өйдөбүлү хайдах быһаарабытый? Хотугу култуура бары өрүтүн, ол иһигэр Соҕуруулар ситэ суолта биэрбэтэх өрүттэрин эмиэ хабан, ээтикэ ханнык бириинсиптэригэр олоҕуран үөрэтиэхтээхпитий? Биһиги ити икки ыйытыыга хоруйдуохпут, ол инниттэн “Хоту дойдуну оҥорон көрүү” диэн тугун, онтон Арктика култууратын ситимнээн-түмэн көрдөрөр барылы билиһиннэриэхпит.Сахалар, боронтуустар, норвежецтар, датчааннар, шведтэр, нууччалар, аҕылычааннар уонна хотугу саамнар тылларынан тахсар элбэх тыллаах таһаарыы.Нууччалыыттан сахалыы тылбаастаата Гаврил Григорьевич Торотоев. Edition multilingue International audience The North has been imagined and represented for centuries by artists and writers of the Western world, which has led, over time and the accumulation of successive layers of discourse, to the creation of an “imagined North” – ranging from the “North” of Scandinavia, Greenland, Russia, to the “Far North” or the poles. Westerners have reached the North Pole only a century go, which makes the “North” the product of a double perspective: an outside one – made especially of Western images – and an inside one – that of Northern cultures (Inuit, Sami, Cree, etc.). The first are often simplified and the second, ignored. If we wish to understand what the “North” is in an overall perspective, we must ask ourselves two ...