Development and predictors for psychological morbidity following the 2008 earthquake in South Iceland: A prospective cohort study
Jarðskjálftum geta fylgt bæði líkamlegar heilsufarslegar afleiðingar og sálrænar, svo sem áfallastreituröskun, þunglyndi og kvíði. Lítið hefur verið rannsakað um þróun sálrænna einkenna í kjölfar jarðskjálfta. Þann 29. maí 2008 reið jarðskjálfti af stærðinni Mw 6.3 yfir suðurhluta Íslands. Af hans v...
Main Author: | |
---|---|
Other Authors: | |
Format: | Thesis |
Language: | English |
Published: |
2015
|
Subjects: | |
Online Access: | http://hdl.handle.net/1946/23291 |
_version_ | 1821556517745197056 |
---|---|
author | Hulda Guðmundsdóttir 1968- |
author2 | Háskóli Íslands |
author_facet | Hulda Guðmundsdóttir 1968- |
author_sort | Hulda Guðmundsdóttir 1968- |
collection | Skemman (Iceland) |
description | Jarðskjálftum geta fylgt bæði líkamlegar heilsufarslegar afleiðingar og sálrænar, svo sem áfallastreituröskun, þunglyndi og kvíði. Lítið hefur verið rannsakað um þróun sálrænna einkenna í kjölfar jarðskjálfta. Þann 29. maí 2008 reið jarðskjálfti af stærðinni Mw 6.3 yfir suðurhluta Íslands. Af hans völdum urðu töluverðar skemmdir á mannvirkjum og nokkrir urðu fyrir líkamlegum meiðslum. Tilgangur rannsóknarinnar var að skoða þróun sálrænna einkenna á fjórum tímapunktum í kjölfar jarðskjálftans. Sérstök áhersla var lögð á að skoða áhrif bakgrunnsbreyta, fyrri áfallasögu og sálfélagslegs stuðnings á þróun einkenna. Rannsóknin var framsýn ferilrannsókn, byggð á tilviljunarúrtaki frá íbúum jarðskjálftasvæðisins (N=1516). Þátttakendur svöruðu spurningalista um lýðfræðilega þætti, fyrri áfallasögu og spurningum tengdum jarðskjálftanum tveimur mánuðum eftir jarðskjálftann og spurningalistum vegna sálrænna einkenna á fjórum tímapunktum, tveimur, fjórum, átta og tólf mánuðum eftir jarðskjálftann. Við mælingar á sálrænum einkennum voru notuð mælitækin PTSD Symptom Scale Report (PSS-SR); Beck Depression Inventory II (BDI-II); og Beck Anxiety Inventory (BAI). Sálfélagslegur stuðningur var mældur með Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS). Tveimur mánuðum eftir jarðskjálftann mældust 5.23% þátttakenda með einkenni áfallastreituröskunar (PSS-SR>14), 6.72% með þunglyndiseinkenni (BDI-II) og 6.41% með kvíðaeinkenni. Reiknað gagnlíkindahlutfall á þróun sálrænna einkenna yfir tíma reyndist ekki marktækt, en marktæk tengsl voru á breytingum á kvíða á milli fyrsta og síðasta tímapunkts (p>0.05), einkum hjá konum (p=0.05), þátttakendum með grunnmenntun (p=0.001), fyrri upplifun af slysum/hamförum (p=0.02), fyrri upplifun af missi/sjúkdómum (p=0.05) og þeirra er urðu fyrir eignaskaða (p=0.02). Niðurstöður sýndu ekki marktæka breytingu á einkennum áfallastreituröskunar og þunglyndis fyrstu tólf mánuðina eftir jarðskjálftann en minni einkenni kvíða fundust á síðasta tímapunkti. Rannsóknin sýnir fram á mikilvægi ... |
format | Thesis |
genre | Iceland |
genre_facet | Iceland |
geographic | Beck |
geographic_facet | Beck |
id | ftskemman:oai:skemman.is:1946/23291 |
institution | Open Polar |
language | English |
long_lat | ENVELOPE(67.017,67.017,-71.033,-71.033) |
op_collection_id | ftskemman |
op_relation | http://hdl.handle.net/1946/23291 |
publishDate | 2015 |
record_format | openpolar |
spelling | ftskemman:oai:skemman.is:1946/23291 2025-01-16T22:39:51+00:00 Development and predictors for psychological morbidity following the 2008 earthquake in South Iceland: A prospective cohort study Þróun og forspárþættir sálrænna einkenna í kjölfar jarðskjálftans á Suðurlandi 2008: Framsýn ferilrannsókn Hulda Guðmundsdóttir 1968- Háskóli Íslands 2015-06 application/pdf http://hdl.handle.net/1946/23291 en eng http://hdl.handle.net/1946/23291 Lýðheilsuvísindi Thesis 2015 ftskemman 2022-12-11T06:59:14Z Jarðskjálftum geta fylgt bæði líkamlegar heilsufarslegar afleiðingar og sálrænar, svo sem áfallastreituröskun, þunglyndi og kvíði. Lítið hefur verið rannsakað um þróun sálrænna einkenna í kjölfar jarðskjálfta. Þann 29. maí 2008 reið jarðskjálfti af stærðinni Mw 6.3 yfir suðurhluta Íslands. Af hans völdum urðu töluverðar skemmdir á mannvirkjum og nokkrir urðu fyrir líkamlegum meiðslum. Tilgangur rannsóknarinnar var að skoða þróun sálrænna einkenna á fjórum tímapunktum í kjölfar jarðskjálftans. Sérstök áhersla var lögð á að skoða áhrif bakgrunnsbreyta, fyrri áfallasögu og sálfélagslegs stuðnings á þróun einkenna. Rannsóknin var framsýn ferilrannsókn, byggð á tilviljunarúrtaki frá íbúum jarðskjálftasvæðisins (N=1516). Þátttakendur svöruðu spurningalista um lýðfræðilega þætti, fyrri áfallasögu og spurningum tengdum jarðskjálftanum tveimur mánuðum eftir jarðskjálftann og spurningalistum vegna sálrænna einkenna á fjórum tímapunktum, tveimur, fjórum, átta og tólf mánuðum eftir jarðskjálftann. Við mælingar á sálrænum einkennum voru notuð mælitækin PTSD Symptom Scale Report (PSS-SR); Beck Depression Inventory II (BDI-II); og Beck Anxiety Inventory (BAI). Sálfélagslegur stuðningur var mældur með Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS). Tveimur mánuðum eftir jarðskjálftann mældust 5.23% þátttakenda með einkenni áfallastreituröskunar (PSS-SR>14), 6.72% með þunglyndiseinkenni (BDI-II) og 6.41% með kvíðaeinkenni. Reiknað gagnlíkindahlutfall á þróun sálrænna einkenna yfir tíma reyndist ekki marktækt, en marktæk tengsl voru á breytingum á kvíða á milli fyrsta og síðasta tímapunkts (p>0.05), einkum hjá konum (p=0.05), þátttakendum með grunnmenntun (p=0.001), fyrri upplifun af slysum/hamförum (p=0.02), fyrri upplifun af missi/sjúkdómum (p=0.05) og þeirra er urðu fyrir eignaskaða (p=0.02). Niðurstöður sýndu ekki marktæka breytingu á einkennum áfallastreituröskunar og þunglyndis fyrstu tólf mánuðina eftir jarðskjálftann en minni einkenni kvíða fundust á síðasta tímapunkti. Rannsóknin sýnir fram á mikilvægi ... Thesis Iceland Skemman (Iceland) Beck ENVELOPE(67.017,67.017,-71.033,-71.033) |
spellingShingle | Lýðheilsuvísindi Hulda Guðmundsdóttir 1968- Development and predictors for psychological morbidity following the 2008 earthquake in South Iceland: A prospective cohort study |
title | Development and predictors for psychological morbidity following the 2008 earthquake in South Iceland: A prospective cohort study |
title_full | Development and predictors for psychological morbidity following the 2008 earthquake in South Iceland: A prospective cohort study |
title_fullStr | Development and predictors for psychological morbidity following the 2008 earthquake in South Iceland: A prospective cohort study |
title_full_unstemmed | Development and predictors for psychological morbidity following the 2008 earthquake in South Iceland: A prospective cohort study |
title_short | Development and predictors for psychological morbidity following the 2008 earthquake in South Iceland: A prospective cohort study |
title_sort | development and predictors for psychological morbidity following the 2008 earthquake in south iceland: a prospective cohort study |
topic | Lýðheilsuvísindi |
topic_facet | Lýðheilsuvísindi |
url | http://hdl.handle.net/1946/23291 |