| Summary: | Eftirfarandi rannsókn er meistaraprófsritgerð við námsbrautina skipulagsfræði og samgöngur við tækni- og verkfræðideild Háskólans í Reykjavík. Rannsóknin er rýni á ferli og mótun fyrstu landsskipulagsstefnu Íslands með áherlsu á aðferðafræði á bak við stefnumótun, þátttöku og sviðsmyndir í stefnumótun. Landsskipulagsstefna er nýmæli í skipulagslögum og er Skipulagsstofnun falið það verkefni að vinna stefnuna. Mikilvægt er að gera uppbyggilega og faglega rýni á ferli og mótun stefnunnar þar sem slík stefna er nú unnin í fyrsta skipti hér á landi. Sömuleiðis er mikilvægt að rýna stefnuna til að sjá hvað megi bæta og hvað þurfi að hafa í huga við endurskoðun hennar. Aðferðin sem notuð var við rannsóknina er tilfellarannsókn sem var skoðuð út frá eigindlegum gögnum og ómótuðum gögnum (fundargerðum o.fl). Gögnin voru notuð til að afla upplýsinga um ferlið og mótun stefnunnar, ásamt gögnum sem Skipulagsstofnun gaf út í ferlinu. Fræðilegar heimildir um skipulag á landsvísu, stefnumótun, þátttöku og sviðsmyndagreiningu, voru rýndar. Til að hafa samanburð var skipulag á landsvísu hjá Danmörku og Skotlandi rýnt. Tekin voru viðtöl við sjö af átta meðlimum ráðgjafarnefndar en nefndin var sérstaklega skipuð af ráðherra umhverfis- og auðlindaráðuneytis fyrir stefnuna. Einnig voru viðtöl tekin við valda starfsmenn Skipulagsstofnunar. Niðurstöður rannsóknarinnar eru að þröngur tímarammi hafi haft mikil áhrif á stefnumótunina. Lítil aðferðafræði liggur að baki stefnunni annað en það sem skipulagslög og reglugerð um landsskipulagsstefnu mæla fyrir um. Engin hagsmunaaðilagreining fór fram en slík greining getur aðstoðað við að ná meiri sátt meðal þátttakenda um lokaniðurstöðuna. Rannsóknin sýnir fram á að sviðsmyndirnar í stefnumótuninni hafi ekki verið nógu skýrar og virðist sem sú vinna hafi ekki náð að skila sér inn í stefnuna sjálfa. Niðurstöður rannsóknarinnar benda líka á að skilgreina þurfi betur hugtökin stefna og áætlun hjá íslenska ríkinu. Lykilorð: Landsskipulagsstefna, stefnumótun, þátttaka, hagsmunaaðilagreining, ...
|
|---|