Kızılırmak Vadisinde Kuşları Etkileyen Olumsuz Faktörler

• Main Authors: İLİKER, Ayşegül, ALBAYRAK, İrfan, TABUR, Mehmet
• Format: Article in Journal/Newspaper
• Language: Turkish
• Published: Süleyman Demirel University 2015
• Subjects: Otis; Gallinago media; great snipe; Melanitta fusca; velvet scoter; black-tailed godwit; Limosa limosa
• Online Access: http://acikerisim.sdu.edu.tr/xmlui/handle/123456789/46907; http://dergipark.org.tr/sdufenbed/issue/20806/222260; https://doi.org/10.19113/sdufbed.58219

Totally, 263 bird species were observed in the Kızılırmak valley between 2010-2012 years. Among them were 93 residents, 82 summer migrants, 51 winter migrants and 37 transit migrants. When evaluated in IUCN criteria, Egyptian vulture (Neophron percnopterus), saker falcon (Falco cherrug) and velvet scoter (Melanitta fusca) are endengared (EN), marbled teal (Marmaronette angustirostris), great bustard (Otis tarda) and aquatic warbler (Acrocephalus paludicola) are vulnareble (VU) and ferruginous duck (Aythya nyroca), red kite (Milvus milvus), pallid harrier (Circus macrourus), red footed falcon (Falco vespertinus), great snipe (Gallinago media), rock partridge (Alectoris graeca), black tailed godwit (Limosa limosa), European roller (Coracias garrulus) and semi collared flycatcher (Ficedula semitorquata) are near threatened (NT). Among negatively affecting factors the birds, in Kızılırmak Valley; reed cutting, water regime changing, recreational activities in riverside, stubble burning, agricultural land expansion, chemical and noise pollution can be considered 2010-2012 yılları arasında Kızılırmak vadisinde toplam 263 kuş türü gözlenmiştir. Kuşlardan 93'ü yerli, 82'si yaz, 51'i kış ve 37'si transit göçerdir. IUCN kriterlerine göre; Küçük akbaba (Neophron percnopterus), uludoğan (Falco cherrug), kadife ördek (Melanitta fusca) tehlikede (EN) kategorisinde, yaz ördeği (Marmaronette angustirostris), toy (Otis tarda) ve sarıkamışçın (Acrocephalus paludicola) hassas (VU) kategorisinde, pasbaş patka (Aythya nyroca), kızıl çaylak (Milvus milvus), bozkır delicesi (Circus macrourus), aladoğan (Falco vespertinus), büyük suçulluğu (Gallinago media), kaya kekliği (Alectoris graeca), çamurçulluğu (Limosa limosa), gökkuzgun (Coracias garrulus) ve alaca sinekkapan (Ficedula semitorquata) tehdide yakın (NT) kategorisindedir. Kızılırmak Deltasında kuşları olumsuz etkileyen faktörler arasında; saz kesimi, su rejimindeki değişim, nehir kenarındaki rekreasyonal aktiviteler, anız yakımı, tarım sahalarının genişletilmesi, kimyasal ve gürültü kirliliği sayılabilir.