Fyrirburafæðingar á Íslandi 1997-2018 : Hefur uppruni mæðra áhrif á útkomur barna?
Publisher Copyright: © 2024 Laeknafelag Islands. All rights reserved. INNGANGUR Markmið rannsóknarinnar var að meta útkomur fyrirbura íslenskra mæðra og mæðra af erlendum uppruna á Íslandi á árunum 1997-2018 og að bera þær saman á milli rannsóknarhópanna, sem og að meta breytingar á nýgengi fyrirbur...
Published in: | Læknablaðið |
---|---|
Main Authors: | , , , |
Other Authors: | , , |
Format: | Article in Journal/Newspaper |
Language: | Icelandic |
Published: |
2024
|
Subjects: | |
Online Access: | https://hdl.handle.net/20.500.11815/4753 https://doi.org/10.17992/lbl.2024.03.784 |
id |
ftopinvisindi:oai:opinvisindi.is:20.500.11815/4753 |
---|---|
record_format |
openpolar |
spelling |
ftopinvisindi:oai:opinvisindi.is:20.500.11815/4753 2024-05-12T08:05:46+00:00 Fyrirburafæðingar á Íslandi 1997-2018 : Hefur uppruni mæðra áhrif á útkomur barna? Perinatal outcomes of preterm births occuring to native-born and migrant mothers in Iceland Gunnarsdóttir, Ásdís Björk Þórkelsson, Þórður Bjarnadóttir, Ragnheiður I Guðmundsdóttir, Embla Ýr Önnur svið Hjúkrunar- og ljósmóðurfræðideild Heilbrigðisvísindasvið 2024-03-07 9 1246415 135-143 https://hdl.handle.net/20.500.11815/4753 https://doi.org/10.17992/lbl.2024.03.784 is ice Læknablaðið; 110(3) http://www.scopus.com/inward/record.url?scp=85186741898&partnerID=8YFLogxK Gunnarsdóttir , Á B , Þórkelsson , Þ , Bjarnadóttir , R I & Guðmundsdóttir , E Ý 2024 , ' Fyrirburafæðingar á Íslandi 1997-2018 : Hefur uppruni mæðra áhrif á útkomur barna? ' , Læknablaðið , bind. 110 , nr. 3 , bls. 135-143 . https://doi.org/10.17992/lbl.2024.03.784 1670-4959 218461168 ec805298-9749-4f32-8676-e7756e591813 38420958 85186741898 unpaywall: 10.17992/lbl.2024.03.784 https://hdl.handle.net/20.500.11815/4753 doi:10.17992/lbl.2024.03.784 info:eu-repo/semantics/openAccess Barnalæknisfræði Fæðinga- og kvensjúkdómafræði Pregnancy Infant Newborn Female Humans Premature Birth/epidemiology Premature Iceland/epidemiology Transients and Migrants Cohort Studies Indigenous Peoples migrant perinatal outcome preterm delivery Almenn læknisfræði /dk/atira/pure/researchoutput/researchoutputtypes/contributiontojournal/article 2024 ftopinvisindi https://doi.org/20.500.11815/475310.17992/lbl.2024.03.784 2024-04-14T23:54:21Z Publisher Copyright: © 2024 Laeknafelag Islands. All rights reserved. INNGANGUR Markmið rannsóknarinnar var að meta útkomur fyrirbura íslenskra mæðra og mæðra af erlendum uppruna á Íslandi á árunum 1997-2018 og að bera þær saman á milli rannsóknarhópanna, sem og að meta breytingar á nýgengi fyrirburafæðinga á rannsóknartímabilinu. EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR Rannsóknarþýðið í þessari sögulegu lýðgrunduðu ferilrannsókn samanstóð af öllum lifandi fæddum einburum sem fæddust fyrir 37 vikna meðgöngu á Íslandi á tímabilinu 1. janúar 1997 til 31. desember 2018 og mæðrum þeirra; í heildina 3837 fæðingar. Gögn fengust úr Fæðingaskrá. Hópurinn konur af erlendum uppruna var skilgreindur sem konur með ríkisfang annað en íslenskt. Konum af erlendum uppruna var skipt í þrjá hópa út frá vísitölu um þróun lífsgæða (Human Development Index, HDI) í upprunalandi þeirra. Lýsandi og greinandi tölfræði var notuð við úrvinnslu gagna. NIÐURSTÖÐUR Fyrirburafæðingum fjölgaði marktækt á rannsóknartímabilinu (3,9% 1998-2001 á móti 4,5% 2012-2018, p<0,005) og voru þær marktækt algengari meðal mæðra af erlendum uppruna, sérstaklega frá löndum með lægst HDI (OR 1,49 (CI 1,21-1,81) p<0,001). Fyrirburar mæðra frá löndum með lægst HDI greindust sjaldnar með glærhimnusjúkdóm miðað við fyrirbura íslenskra mæðra (4,5% á móti 11,4%, p=0,035) á meðan fyrirburar mæðra frá löndum með miðlungshátt HDI voru oftar smáir miðað við meðgöngulengd miðað við fyrirbura íslenskra mæðra (11,4% á móti 6,9%, p=0,021). ÁLYKTUN Fyrirburafæðingum hefur fjölgað á Íslandi og þær eru marktækt algengari meðal mæðra af erlendum uppruna. Útkomur fyrirburanna eru almennt góðar og að mestu sambærilegar fyrir börn íslenskra mæðra og mæðra af erlendum uppruna. INTRODUCTION: The aim of this study was to assess the incidence and perinatal outcomes of preterm births in Iceland during 1997-2018 and compare outcomes of Icelandic and migrant mothers. METHODS: The population in this historical population-based cohort study was all preterm (p<37 weeks gestation) live-born ... Article in Journal/Newspaper Iceland Opin vísindi (Iceland) Vikna ENVELOPE(11.242,11.242,64.864,64.864) Læknablaðið 110 03 135 143 |
institution |
Open Polar |
collection |
Opin vísindi (Iceland) |
op_collection_id |
ftopinvisindi |
language |
Icelandic |
topic |
Barnalæknisfræði Fæðinga- og kvensjúkdómafræði Pregnancy Infant Newborn Female Humans Premature Birth/epidemiology Premature Iceland/epidemiology Transients and Migrants Cohort Studies Indigenous Peoples migrant perinatal outcome preterm delivery Almenn læknisfræði |
spellingShingle |
Barnalæknisfræði Fæðinga- og kvensjúkdómafræði Pregnancy Infant Newborn Female Humans Premature Birth/epidemiology Premature Iceland/epidemiology Transients and Migrants Cohort Studies Indigenous Peoples migrant perinatal outcome preterm delivery Almenn læknisfræði Gunnarsdóttir, Ásdís Björk Þórkelsson, Þórður Bjarnadóttir, Ragnheiður I Guðmundsdóttir, Embla Ýr Fyrirburafæðingar á Íslandi 1997-2018 : Hefur uppruni mæðra áhrif á útkomur barna? |
topic_facet |
Barnalæknisfræði Fæðinga- og kvensjúkdómafræði Pregnancy Infant Newborn Female Humans Premature Birth/epidemiology Premature Iceland/epidemiology Transients and Migrants Cohort Studies Indigenous Peoples migrant perinatal outcome preterm delivery Almenn læknisfræði |
description |
Publisher Copyright: © 2024 Laeknafelag Islands. All rights reserved. INNGANGUR Markmið rannsóknarinnar var að meta útkomur fyrirbura íslenskra mæðra og mæðra af erlendum uppruna á Íslandi á árunum 1997-2018 og að bera þær saman á milli rannsóknarhópanna, sem og að meta breytingar á nýgengi fyrirburafæðinga á rannsóknartímabilinu. EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR Rannsóknarþýðið í þessari sögulegu lýðgrunduðu ferilrannsókn samanstóð af öllum lifandi fæddum einburum sem fæddust fyrir 37 vikna meðgöngu á Íslandi á tímabilinu 1. janúar 1997 til 31. desember 2018 og mæðrum þeirra; í heildina 3837 fæðingar. Gögn fengust úr Fæðingaskrá. Hópurinn konur af erlendum uppruna var skilgreindur sem konur með ríkisfang annað en íslenskt. Konum af erlendum uppruna var skipt í þrjá hópa út frá vísitölu um þróun lífsgæða (Human Development Index, HDI) í upprunalandi þeirra. Lýsandi og greinandi tölfræði var notuð við úrvinnslu gagna. NIÐURSTÖÐUR Fyrirburafæðingum fjölgaði marktækt á rannsóknartímabilinu (3,9% 1998-2001 á móti 4,5% 2012-2018, p<0,005) og voru þær marktækt algengari meðal mæðra af erlendum uppruna, sérstaklega frá löndum með lægst HDI (OR 1,49 (CI 1,21-1,81) p<0,001). Fyrirburar mæðra frá löndum með lægst HDI greindust sjaldnar með glærhimnusjúkdóm miðað við fyrirbura íslenskra mæðra (4,5% á móti 11,4%, p=0,035) á meðan fyrirburar mæðra frá löndum með miðlungshátt HDI voru oftar smáir miðað við meðgöngulengd miðað við fyrirbura íslenskra mæðra (11,4% á móti 6,9%, p=0,021). ÁLYKTUN Fyrirburafæðingum hefur fjölgað á Íslandi og þær eru marktækt algengari meðal mæðra af erlendum uppruna. Útkomur fyrirburanna eru almennt góðar og að mestu sambærilegar fyrir börn íslenskra mæðra og mæðra af erlendum uppruna. INTRODUCTION: The aim of this study was to assess the incidence and perinatal outcomes of preterm births in Iceland during 1997-2018 and compare outcomes of Icelandic and migrant mothers. METHODS: The population in this historical population-based cohort study was all preterm (p<37 weeks gestation) live-born ... |
author2 |
Önnur svið Hjúkrunar- og ljósmóðurfræðideild Heilbrigðisvísindasvið |
format |
Article in Journal/Newspaper |
author |
Gunnarsdóttir, Ásdís Björk Þórkelsson, Þórður Bjarnadóttir, Ragnheiður I Guðmundsdóttir, Embla Ýr |
author_facet |
Gunnarsdóttir, Ásdís Björk Þórkelsson, Þórður Bjarnadóttir, Ragnheiður I Guðmundsdóttir, Embla Ýr |
author_sort |
Gunnarsdóttir, Ásdís Björk |
title |
Fyrirburafæðingar á Íslandi 1997-2018 : Hefur uppruni mæðra áhrif á útkomur barna? |
title_short |
Fyrirburafæðingar á Íslandi 1997-2018 : Hefur uppruni mæðra áhrif á útkomur barna? |
title_full |
Fyrirburafæðingar á Íslandi 1997-2018 : Hefur uppruni mæðra áhrif á útkomur barna? |
title_fullStr |
Fyrirburafæðingar á Íslandi 1997-2018 : Hefur uppruni mæðra áhrif á útkomur barna? |
title_full_unstemmed |
Fyrirburafæðingar á Íslandi 1997-2018 : Hefur uppruni mæðra áhrif á útkomur barna? |
title_sort |
fyrirburafæðingar á íslandi 1997-2018 : hefur uppruni mæðra áhrif á útkomur barna? |
publishDate |
2024 |
url |
https://hdl.handle.net/20.500.11815/4753 https://doi.org/10.17992/lbl.2024.03.784 |
long_lat |
ENVELOPE(11.242,11.242,64.864,64.864) |
geographic |
Vikna |
geographic_facet |
Vikna |
genre |
Iceland |
genre_facet |
Iceland |
op_relation |
Læknablaðið; 110(3) http://www.scopus.com/inward/record.url?scp=85186741898&partnerID=8YFLogxK Gunnarsdóttir , Á B , Þórkelsson , Þ , Bjarnadóttir , R I & Guðmundsdóttir , E Ý 2024 , ' Fyrirburafæðingar á Íslandi 1997-2018 : Hefur uppruni mæðra áhrif á útkomur barna? ' , Læknablaðið , bind. 110 , nr. 3 , bls. 135-143 . https://doi.org/10.17992/lbl.2024.03.784 1670-4959 218461168 ec805298-9749-4f32-8676-e7756e591813 38420958 85186741898 unpaywall: 10.17992/lbl.2024.03.784 https://hdl.handle.net/20.500.11815/4753 doi:10.17992/lbl.2024.03.784 |
op_rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
op_doi |
https://doi.org/20.500.11815/475310.17992/lbl.2024.03.784 |
container_title |
Læknablaðið |
container_volume |
110 |
container_issue |
03 |
container_start_page |
135 |
op_container_end_page |
143 |
_version_ |
1798848128665780224 |