Flugeldaslys á höfuðborgarsvæðinu 2010-2022. : Frá bráðamóttöku Landspítala

Ágrip INNGANGUR Flugeldanotkun almennings er mikil á Íslandi og hefur henni fylgt nokkur slysatíðni. Engar fyrri heildstæðar rannsóknir liggja fyrir á flugeldaslysum hér á landi. Markmið rannsóknarinnar var að afla upplýsinga um umfang, orsakir og afleiðingar flugeldaslysa á höfuðborgarsvæðinu. EFNI...

Full description

Bibliographic Details
Published in:Læknablaðið
Main Authors: Olafsson, Bjorn Vilhelm, Björnsson, Hjalti Már
Other Authors: Læknadeild, Lyflækninga- og bráðaþjónusta
Format: Article in Journal/Newspaper
Language:Icelandic
Published: 2022
Subjects:
Online Access:https://hdl.handle.net/20.500.11815/3707
https://doi.org/10.17992/lbl.2022.12.719
id ftopinvisindi:oai:opinvisindi.is:20.500.11815/3707
record_format openpolar
spelling ftopinvisindi:oai:opinvisindi.is:20.500.11815/3707 2023-05-15T16:49:37+02:00 Flugeldaslys á höfuðborgarsvæðinu 2010-2022. : Frá bráðamóttöku Landspítala Emergency Department visits due to firework accidents in the Reykjavik capital area from 2010 to 2022 Olafsson, Bjorn Vilhelm Björnsson, Hjalti Már Læknadeild Lyflækninga- og bráðaþjónusta 2022-12-07 7 539-545 https://hdl.handle.net/20.500.11815/3707 https://doi.org/10.17992/lbl.2022.12.719 is ice Læknablaðið; 108(12) http://www.scopus.com/inward/record.url?scp=85143199173&partnerID=8YFLogxK Olafsson , B V & Björnsson , H M 2022 , ' Flugeldaslys á höfuðborgarsvæðinu 2010-2022. Frá bráðamóttöku Landspítala ' , Læknablaðið , bind. 108 , nr. 12 , bls. 539-545 . https://doi.org/10.17992/lbl.2022.12.719 1670-4959 PURE: 68086298 PURE UUID: 9bd9911f-1a13-4f7d-b348-37de325da594 Scopus: 85143199173 unpaywall: 10.17992/lbl.2022.12.719 https://hdl.handle.net/20.500.11815/3707 36454051 https://doi.org/10.17992/lbl.2022.12.719 info:eu-repo/semantics/openAccess Bráðalæknisfræði Child Humans Male Infant Female Accidents Emergency Service Hospital Medical Records Hospitalization Erythema Nodosum burns explosive injury firework accidents fireworks ocular injury sparkles Læknisfræði (allt) /dk/atira/pure/researchoutput/researchoutputtypes/contributiontojournal/article 2022 ftopinvisindi https://doi.org/20.500.11815/3707 https://doi.org/10.17992/lbl.2022.12.719 2023-02-15T23:51:46Z Ágrip INNGANGUR Flugeldanotkun almennings er mikil á Íslandi og hefur henni fylgt nokkur slysatíðni. Engar fyrri heildstæðar rannsóknir liggja fyrir á flugeldaslysum hér á landi. Markmið rannsóknarinnar var að afla upplýsinga um umfang, orsakir og afleiðingar flugeldaslysa á höfuðborgarsvæðinu. EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR Gerð var textaleit í sjúkraskrám til að finna komur á bráðamóttöku Landspítala á tímabilinu desember 2010 til janúar 2022 af völdum flugeldaslysa. Voru sjúkraskrár yfirfarnar til að finna nánari lýsingar á tildrögum slyss og áverkum. NIÐURSTÖÐUR Á rannsóknartímabilinu leituðu 248 manns til Landspítala vegna flugeldaslysa, þar af 181 (73%) karl. Aldursbilið var frá 9 mánaða til 79 ára, alls 114 börn, þar af 12 á leikskólaaldri. Til viðbótar leituðu 54 á bráðamóttöku vegna hliðarslysa. Alls voru 96 (39%) slysanna rakin til gallaðra flugelda. Rakettur ollu flestum slysum, eða 56 (23%), þar á eftir skottertur 43 (17%) svo blys 32 (13%). Flugeldategund var óskráð í 62 (25%) tilfellum. Brunaáverka hlutu 157 einstaklingar, þar af 104 á höndum. Augnáverkar fundust hjá 67 einstaklingum og 97 einstaklingar hlutu opin sár. Inn á Landspítala lögðust 22 sjúklingar sem lágu samtals í 91 dag. Enginn lést en að minnsta kosti 13 hlutu varanlegt heilsutjón vegna flugeldaáverka. ÁLYKTANIR Síðasta áratug hefur 21 einstaklingur slasast og einn hlotið varanlegt heilsutjón að meðaltali vegna flugeldanotkunar á höfuðborgarsvæðinu ár hvert sé miðað við heil ár. Alls eru 73% slasaðra karlkyns, börn eru helmingur slasaðra og eitt barn á leikskólaaldri slasast venjulega um hver áramót. Efla þarf forvarnir gegn flugeldaslysum og íhuga að setja strangari reglur um notkun þeirra. BACKGROUND: Public use of fireworks is widespread in Iceland, and unfortunately associated with injuries. No prior comprehensive research has been done on firework accidents in Iceland. The goal of this study was to gather information about the extent, cause, and impact of firework accidents in the Reykjavik capital area. METHODS: Text search was ... Article in Journal/Newspaper Iceland Opin vísindi (Iceland) Læknablaðið 108 12 539 545
institution Open Polar
collection Opin vísindi (Iceland)
op_collection_id ftopinvisindi
language Icelandic
topic Bráðalæknisfræði
Child
Humans
Male
Infant
Female
Accidents
Emergency Service
Hospital
Medical Records
Hospitalization
Erythema Nodosum
burns
explosive injury
firework accidents
fireworks
ocular injury
sparkles
Læknisfræði (allt)
spellingShingle Bráðalæknisfræði
Child
Humans
Male
Infant
Female
Accidents
Emergency Service
Hospital
Medical Records
Hospitalization
Erythema Nodosum
burns
explosive injury
firework accidents
fireworks
ocular injury
sparkles
Læknisfræði (allt)
Olafsson, Bjorn Vilhelm
Björnsson, Hjalti Már
Flugeldaslys á höfuðborgarsvæðinu 2010-2022. : Frá bráðamóttöku Landspítala
topic_facet Bráðalæknisfræði
Child
Humans
Male
Infant
Female
Accidents
Emergency Service
Hospital
Medical Records
Hospitalization
Erythema Nodosum
burns
explosive injury
firework accidents
fireworks
ocular injury
sparkles
Læknisfræði (allt)
description Ágrip INNGANGUR Flugeldanotkun almennings er mikil á Íslandi og hefur henni fylgt nokkur slysatíðni. Engar fyrri heildstæðar rannsóknir liggja fyrir á flugeldaslysum hér á landi. Markmið rannsóknarinnar var að afla upplýsinga um umfang, orsakir og afleiðingar flugeldaslysa á höfuðborgarsvæðinu. EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR Gerð var textaleit í sjúkraskrám til að finna komur á bráðamóttöku Landspítala á tímabilinu desember 2010 til janúar 2022 af völdum flugeldaslysa. Voru sjúkraskrár yfirfarnar til að finna nánari lýsingar á tildrögum slyss og áverkum. NIÐURSTÖÐUR Á rannsóknartímabilinu leituðu 248 manns til Landspítala vegna flugeldaslysa, þar af 181 (73%) karl. Aldursbilið var frá 9 mánaða til 79 ára, alls 114 börn, þar af 12 á leikskólaaldri. Til viðbótar leituðu 54 á bráðamóttöku vegna hliðarslysa. Alls voru 96 (39%) slysanna rakin til gallaðra flugelda. Rakettur ollu flestum slysum, eða 56 (23%), þar á eftir skottertur 43 (17%) svo blys 32 (13%). Flugeldategund var óskráð í 62 (25%) tilfellum. Brunaáverka hlutu 157 einstaklingar, þar af 104 á höndum. Augnáverkar fundust hjá 67 einstaklingum og 97 einstaklingar hlutu opin sár. Inn á Landspítala lögðust 22 sjúklingar sem lágu samtals í 91 dag. Enginn lést en að minnsta kosti 13 hlutu varanlegt heilsutjón vegna flugeldaáverka. ÁLYKTANIR Síðasta áratug hefur 21 einstaklingur slasast og einn hlotið varanlegt heilsutjón að meðaltali vegna flugeldanotkunar á höfuðborgarsvæðinu ár hvert sé miðað við heil ár. Alls eru 73% slasaðra karlkyns, börn eru helmingur slasaðra og eitt barn á leikskólaaldri slasast venjulega um hver áramót. Efla þarf forvarnir gegn flugeldaslysum og íhuga að setja strangari reglur um notkun þeirra. BACKGROUND: Public use of fireworks is widespread in Iceland, and unfortunately associated with injuries. No prior comprehensive research has been done on firework accidents in Iceland. The goal of this study was to gather information about the extent, cause, and impact of firework accidents in the Reykjavik capital area. METHODS: Text search was ...
author2 Læknadeild
Lyflækninga- og bráðaþjónusta
format Article in Journal/Newspaper
author Olafsson, Bjorn Vilhelm
Björnsson, Hjalti Már
author_facet Olafsson, Bjorn Vilhelm
Björnsson, Hjalti Már
author_sort Olafsson, Bjorn Vilhelm
title Flugeldaslys á höfuðborgarsvæðinu 2010-2022. : Frá bráðamóttöku Landspítala
title_short Flugeldaslys á höfuðborgarsvæðinu 2010-2022. : Frá bráðamóttöku Landspítala
title_full Flugeldaslys á höfuðborgarsvæðinu 2010-2022. : Frá bráðamóttöku Landspítala
title_fullStr Flugeldaslys á höfuðborgarsvæðinu 2010-2022. : Frá bráðamóttöku Landspítala
title_full_unstemmed Flugeldaslys á höfuðborgarsvæðinu 2010-2022. : Frá bráðamóttöku Landspítala
title_sort flugeldaslys á höfuðborgarsvæðinu 2010-2022. : frá bráðamóttöku landspítala
publishDate 2022
url https://hdl.handle.net/20.500.11815/3707
https://doi.org/10.17992/lbl.2022.12.719
genre Iceland
genre_facet Iceland
op_relation Læknablaðið; 108(12)
http://www.scopus.com/inward/record.url?scp=85143199173&partnerID=8YFLogxK
Olafsson , B V & Björnsson , H M 2022 , ' Flugeldaslys á höfuðborgarsvæðinu 2010-2022. Frá bráðamóttöku Landspítala ' , Læknablaðið , bind. 108 , nr. 12 , bls. 539-545 . https://doi.org/10.17992/lbl.2022.12.719
1670-4959
PURE: 68086298
PURE UUID: 9bd9911f-1a13-4f7d-b348-37de325da594
Scopus: 85143199173
unpaywall: 10.17992/lbl.2022.12.719
https://hdl.handle.net/20.500.11815/3707
36454051
https://doi.org/10.17992/lbl.2022.12.719
op_rights info:eu-repo/semantics/openAccess
op_doi https://doi.org/20.500.11815/3707
https://doi.org/10.17992/lbl.2022.12.719
container_title Læknablaðið
container_volume 108
container_issue 12
container_start_page 539
op_container_end_page 545
_version_ 1766039751611121664