Áhrif gjörgæslulegu barns á líðan foreldra – framskyggn ferilrannsókn á Landspítala á árunum 2017 til 2019
Tilgangur. Misjafnt er hvernig foreldrar ná að vinna úr erfiðum tilfinningum í tengslum við gjörgæslulegu barna þeirra. Tilgangur verkefnisins var að meta áhrif gjörgæslulegu barns á andlega og líkamlega líðan foreldra á Íslandi. Aðferð. Um var að ræða framskyggnt rannsóknarsnið þar sem metið var ál...
Main Authors: | , , |
---|---|
Other Authors: | , , |
Format: | Article in Journal/Newspaper |
Language: | Icelandic |
Published: |
2022
|
Subjects: | |
Online Access: | https://hdl.handle.net/20.500.11815/3616 |
id |
ftopinvisindi:oai:opinvisindi.is:20.500.11815/3616 |
---|---|
record_format |
openpolar |
spelling |
ftopinvisindi:oai:opinvisindi.is:20.500.11815/3616 2024-04-07T07:53:36+00:00 Áhrif gjörgæslulegu barns á líðan foreldra – framskyggn ferilrannsókn á Landspítala á árunum 2017 til 2019 The impact on well-being of parents when a child is hospitalized in an intensive care unit - a prospective cohort study at Landspitali, the National University Hospital of Iceland in the years 2017 to 2019 Birgisdóttir, Henný Björk Gísladóttir, Sigríður Árna Kristjánsdóttir, Guðrún Kvenna- og barnaþjónusta Hjúkrunar- og ljósmóðurfræðideild Landspítali 2022-11 9 2263636 76-84 https://hdl.handle.net/20.500.11815/3616 is ice Tímarit hjúkrunarfræðinga; 98(3) https://www.hjukrun.is/timaritid/bladasafn/3.-tbl.-2022/ Birgisdóttir , H B , Gísladóttir , S Á & Kristjánsdóttir , G 2022 , ' Áhrif gjörgæslulegu barns á líðan foreldra – framskyggn ferilrannsókn á Landspítala á árunum 2017 til 2019 ' , Tímarit hjúkrunarfræðinga , bind. 98 , nr. 3 , bls. 76-84 . < https://www.hjukrun.is/timaritid/bladasafn/3.-tbl.-2022/ > 2298-7053 63772828 87796132-9a3f-4b06-aec8-ec55814a80ad https://hdl.handle.net/20.500.11815/3616 info:eu-repo/semantics/openAccess Barnahjúkrun barnagjörgæsla (PICU) álag áfallastreituröskun (PTSD) Pediatric intensive care unit (PICU) parental stress post traumatic stress disorder (PTSD) /dk/atira/pure/researchoutput/researchoutputtypes/contributiontojournal/article 2022 ftopinvisindi https://doi.org/20.500.11815/3616 2024-03-11T00:17:14Z Tilgangur. Misjafnt er hvernig foreldrar ná að vinna úr erfiðum tilfinningum í tengslum við gjörgæslulegu barna þeirra. Tilgangur verkefnisins var að meta áhrif gjörgæslulegu barns á andlega og líkamlega líðan foreldra á Íslandi. Aðferð. Um var að ræða framskyggnt rannsóknarsnið þar sem metið var álag og líðan foreldra sem áttu barn í legu á gjörgæsludeildum Landspítala lengur en 48 klukkustundir á tímabilinu janúar 2017 til maí 2019. Spurningalistarnir voru SCL-90 (Symptom cheklist), PSS:PICU (Parental stressor scale: Pediatric intensive care unit), PCL-5 (The posttraumatic stress disorder checklist) ásamt spurningalista um bakgrunn foreldra. Alvarleiki veikinda barns var metið með PRISM (Pediatric Risk of Mortality). Niðurstöður. Samtals tóku 29 (60,4%) foreldrar þátt í rannsókninni. Niðurstöður leiddu í ljós að þunglyndi og líkamleg vanlíðan (SCL-90) mældust hæst hjá foreldrum. Mæður voru marktækt líklegri til að þróa með sér einkenni líkamlegs álags í kjölfar gjörgæslulegu barns en ekki var munur á andlegum einkennum milli kynjanna. Fjöldi barna og atvinnuþátttaka foreldris hafði áhrif á líðan en síður menntun. Meðaltalsstig áfallastreitueinkenna voru 22,93 stig (0-66 stig). Fjórðungur (25%) mældist yfir greiningarviðmiði áfallastreituröskunnar með PCL-5. Ekki reyndist marktæk fylgni eftir kyni. Þeir foreldrar sem upplifa meiri andlega og/eða líkamlega vanlíðan voru marktækt líklegri til að sýna einkenni áfallastreituröskunnar. Útlitseinkenni og hegðun barns ásamt samskiptum við starfsfólk höfðu marktæk áhrif á líðan foreldra og jafnframt heildarupplifun foreldra af álagi í legu barnsins. Þá eru líkur á einkennum um vanlíðan og áfallastreituröskun marktækt hærri eftir því sem veikindi barnsins eru metin alvarlegri samkvæmt PRISM. Niðurstöður. Niðurstöður sýna að foreldrar barna sem þurfa á gjörgæsludvöl að halda upplifa almennt fleiri andleg og líkamleg einkenni en samanburðarhópur landsúrtaks foreldra. Vanlíðan þeirra er almenn en háð aðstæðum þeirra, upplifun og að einhverju leyti bakgrunni. Niðurstöðurnar ... Article in Journal/Newspaper Iceland Opin vísindi (Iceland) Fjórðungur ENVELOPE(-14.700,-14.700,65.267,65.267) Halda ENVELOPE(25.170,25.170,70.853,70.853) |
institution |
Open Polar |
collection |
Opin vísindi (Iceland) |
op_collection_id |
ftopinvisindi |
language |
Icelandic |
topic |
Barnahjúkrun barnagjörgæsla (PICU) álag áfallastreituröskun (PTSD) Pediatric intensive care unit (PICU) parental stress post traumatic stress disorder (PTSD) |
spellingShingle |
Barnahjúkrun barnagjörgæsla (PICU) álag áfallastreituröskun (PTSD) Pediatric intensive care unit (PICU) parental stress post traumatic stress disorder (PTSD) Birgisdóttir, Henný Björk Gísladóttir, Sigríður Árna Kristjánsdóttir, Guðrún Áhrif gjörgæslulegu barns á líðan foreldra – framskyggn ferilrannsókn á Landspítala á árunum 2017 til 2019 |
topic_facet |
Barnahjúkrun barnagjörgæsla (PICU) álag áfallastreituröskun (PTSD) Pediatric intensive care unit (PICU) parental stress post traumatic stress disorder (PTSD) |
description |
Tilgangur. Misjafnt er hvernig foreldrar ná að vinna úr erfiðum tilfinningum í tengslum við gjörgæslulegu barna þeirra. Tilgangur verkefnisins var að meta áhrif gjörgæslulegu barns á andlega og líkamlega líðan foreldra á Íslandi. Aðferð. Um var að ræða framskyggnt rannsóknarsnið þar sem metið var álag og líðan foreldra sem áttu barn í legu á gjörgæsludeildum Landspítala lengur en 48 klukkustundir á tímabilinu janúar 2017 til maí 2019. Spurningalistarnir voru SCL-90 (Symptom cheklist), PSS:PICU (Parental stressor scale: Pediatric intensive care unit), PCL-5 (The posttraumatic stress disorder checklist) ásamt spurningalista um bakgrunn foreldra. Alvarleiki veikinda barns var metið með PRISM (Pediatric Risk of Mortality). Niðurstöður. Samtals tóku 29 (60,4%) foreldrar þátt í rannsókninni. Niðurstöður leiddu í ljós að þunglyndi og líkamleg vanlíðan (SCL-90) mældust hæst hjá foreldrum. Mæður voru marktækt líklegri til að þróa með sér einkenni líkamlegs álags í kjölfar gjörgæslulegu barns en ekki var munur á andlegum einkennum milli kynjanna. Fjöldi barna og atvinnuþátttaka foreldris hafði áhrif á líðan en síður menntun. Meðaltalsstig áfallastreitueinkenna voru 22,93 stig (0-66 stig). Fjórðungur (25%) mældist yfir greiningarviðmiði áfallastreituröskunnar með PCL-5. Ekki reyndist marktæk fylgni eftir kyni. Þeir foreldrar sem upplifa meiri andlega og/eða líkamlega vanlíðan voru marktækt líklegri til að sýna einkenni áfallastreituröskunnar. Útlitseinkenni og hegðun barns ásamt samskiptum við starfsfólk höfðu marktæk áhrif á líðan foreldra og jafnframt heildarupplifun foreldra af álagi í legu barnsins. Þá eru líkur á einkennum um vanlíðan og áfallastreituröskun marktækt hærri eftir því sem veikindi barnsins eru metin alvarlegri samkvæmt PRISM. Niðurstöður. Niðurstöður sýna að foreldrar barna sem þurfa á gjörgæsludvöl að halda upplifa almennt fleiri andleg og líkamleg einkenni en samanburðarhópur landsúrtaks foreldra. Vanlíðan þeirra er almenn en háð aðstæðum þeirra, upplifun og að einhverju leyti bakgrunni. Niðurstöðurnar ... |
author2 |
Kvenna- og barnaþjónusta Hjúkrunar- og ljósmóðurfræðideild Landspítali |
format |
Article in Journal/Newspaper |
author |
Birgisdóttir, Henný Björk Gísladóttir, Sigríður Árna Kristjánsdóttir, Guðrún |
author_facet |
Birgisdóttir, Henný Björk Gísladóttir, Sigríður Árna Kristjánsdóttir, Guðrún |
author_sort |
Birgisdóttir, Henný Björk |
title |
Áhrif gjörgæslulegu barns á líðan foreldra – framskyggn ferilrannsókn á Landspítala á árunum 2017 til 2019 |
title_short |
Áhrif gjörgæslulegu barns á líðan foreldra – framskyggn ferilrannsókn á Landspítala á árunum 2017 til 2019 |
title_full |
Áhrif gjörgæslulegu barns á líðan foreldra – framskyggn ferilrannsókn á Landspítala á árunum 2017 til 2019 |
title_fullStr |
Áhrif gjörgæslulegu barns á líðan foreldra – framskyggn ferilrannsókn á Landspítala á árunum 2017 til 2019 |
title_full_unstemmed |
Áhrif gjörgæslulegu barns á líðan foreldra – framskyggn ferilrannsókn á Landspítala á árunum 2017 til 2019 |
title_sort |
áhrif gjörgæslulegu barns á líðan foreldra – framskyggn ferilrannsókn á landspítala á árunum 2017 til 2019 |
publishDate |
2022 |
url |
https://hdl.handle.net/20.500.11815/3616 |
long_lat |
ENVELOPE(-14.700,-14.700,65.267,65.267) ENVELOPE(25.170,25.170,70.853,70.853) |
geographic |
Fjórðungur Halda |
geographic_facet |
Fjórðungur Halda |
genre |
Iceland |
genre_facet |
Iceland |
op_relation |
Tímarit hjúkrunarfræðinga; 98(3) https://www.hjukrun.is/timaritid/bladasafn/3.-tbl.-2022/ Birgisdóttir , H B , Gísladóttir , S Á & Kristjánsdóttir , G 2022 , ' Áhrif gjörgæslulegu barns á líðan foreldra – framskyggn ferilrannsókn á Landspítala á árunum 2017 til 2019 ' , Tímarit hjúkrunarfræðinga , bind. 98 , nr. 3 , bls. 76-84 . < https://www.hjukrun.is/timaritid/bladasafn/3.-tbl.-2022/ > 2298-7053 63772828 87796132-9a3f-4b06-aec8-ec55814a80ad https://hdl.handle.net/20.500.11815/3616 |
op_rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
op_doi |
https://doi.org/20.500.11815/3616 |
_version_ |
1795669617986764800 |