(Bio)sinteza šikiminske kiseline

Šikiminska kiselina ((3R, 4S, 5R)-3,4,5-trihidroksicikloheks-1-enkarboksilna kiselina) glavni je prekursor za biosintezu aromatskih spojeva kod biljaka i mikroorganizama s naglaskom na aromatske aminokiseline, L-tirozin, L-triptofan i L-fenilalanin. Biosintetski put koji vodi od glukoze do navedenih...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Grgurić, Dora
Other Authors: Petrović-Peroković, Vesna
Format: Bachelor Thesis
Language:Croatian
Published: Sveučilište u Zagrebu. Prirodoslovno-matematički fakultet. Kemijski odsjek. 2020
Subjects:
Online Access:https://zir.nsk.hr/islandora/object/pmf:8752
https://urn.nsk.hr/urn:nbn:hr:217:770493
https://repozitorij.unizg.hr/islandora/object/pmf:8752
https://repozitorij.unizg.hr/islandora/object/pmf:8752/datastream/PDF
Description
Summary:Šikiminska kiselina ((3R, 4S, 5R)-3,4,5-trihidroksicikloheks-1-enkarboksilna kiselina) glavni je prekursor za biosintezu aromatskih spojeva kod biljaka i mikroorganizama s naglaskom na aromatske aminokiseline, L-tirozin, L-triptofan i L-fenilalanin. Biosintetski put koji vodi od glukoze do navedenih aminokiselina zove se put šikiminske kiseline. Kako se on odvija isključivo kod biljaka i mikroorganizama, ostali organizmi ovisni su o unosu aromatskih aminokiselina prehranom. Konkretno, kod ljudi osim ove tri aromatske aminokiseline još je nekoliko aminokiselina koje moramo unositi hranom jer ih ne možemo sami sintetizirati zbog čega ih se naziva esencijalnim aminokiselinama. U ovome radu detaljno je proučen put šikiminske kiseline, njegova važnost, regulacija i mehanizmi svakog pojedinog koraka puta. Također, navedeno je kako je poznavanje ovog biosintetskog puta pridonijelo znanstvenim otkrićima korištenim u svakodnevnom životu. Zbog važnosti šikiminske kiseline istraženi su i postupci laboratorijske sinteze šikiminske kiseline u racemičnom i enantiomerno čistom obliku. U konačnici, cilj je navesti uobičajeni način na koji se šikiminska kiselina dobiva u današnje vrijeme i koju ulogu ima kao sirovi produkt.