| Summary: | Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych: Instytut Geoekologii i Geoinformacji Topniejące lodowce Svalbardu są wczesnym wskaźnikiem zmian klimatycznych. Celem niniejszej rozprawy jest rozpoznanie stanu aktualnego małego lodowca dolinnego Ziemi Dicksona, lodowca Sven (Svenbreen), Petuniabukta (rejon Pyramiden), na tle zmian jego cech fizycznych po Małej Epoce Lodowej. Analiza danych topograficznych dla kilku lodowców Ziemi Dicksona wskazuje na wyraźny ubytek ich masy w średnim tempie -61 ± 15 cm a-1 w latach 1960-2009 z powodu ocieplenia klimatu w regionie. Lodowiec Sven wykazał najbardziej powolne zmiany geometrii (-43 ± 13 cm a-1). Lokalne czynniki środowiskowe ograniczające negatywne zmiany w jego obrębie poddane zostały szczegółowym badaniom i pokrywały glacjo-meteorologię, warunki bilansu energii i strukturę bilansu masy lodowca. Specyficzne warunki na powierzchni lodowca przekładają się na jego wyjątkową strukturę termiczną i hydrologię. Wyniki badań pozwalają stwierdzić, że quasi-kontynentalny klimat środkowego Svalbardu, modyfikowany przez czynniki lokalne, wyraźnie wpływa na funkcjonowanie lodowca Sven, oraz że niektóre małe lodowce Svalbardu mogą być znacząco mniej wrażliwe na zmiany klimatu niż się powszechnie sądzi. Dalsze badania powinny zweryfikować reprezentatywność badanego lodowca na potrzeby ekstrapolacji wyników na większy obszar. Melting Svalbard glaciers have been recognized as an early indicator of climate change. The aim of this thesis is to investigate the present-day state of a small Dickson Land valley glacier Svenbreen in Petuniabukta (Pyramiden region), in the background of post-Little Ice Age changes of its physical properties. Analysis of topographic data showed that several Dickson Land glaciers have been thinning at average rates of -61 ± 15 cm a-1 between 1960 and 2009 due to warming climate in the region. Svenbreen showed relative resistance to increasing temperature by the least negative elevation changes (-43 ± 13 cm a-1). Local factors reducing its mass loss were ...
|
|---|