| Summary: | The present paper is inspired by Sławomir Kapralski’s article “Silence, Memory, Identity: The Phantasm of a ‘Gypsy’ and the Ambivalence of Modernity” (Ethos 29, no. 1 (2016): 185-202). While sharing Kapralski’s concern about the lot of the Roma, a national community present in Europe from time immemorial, the author questions Kapralski’s diagnosis of the actual political situation of the Roma. The object of the polemic is Kapralski’s arguments concerning the permanence of the memory of the Roma, the role of history as the teacher of life (which successfully competes with the Roma’s tradition—romanipen) and, last but not least, the capability (and willingness) of the Roma to participate, together with other nations, in the debate on their common future. The objective of the article is to demonstrate that the way the Roma conceive of their history is only apparently similar to that of other collectivities. While the Roma’s social memory preserves a similar permanence, they prove incapable of transforming this memory into a memory of culture. As a result, instead of drawing conclusions from their experience, the Roma tend to let this experience fade into oblivion. Their participation in the historiographic discourse largely follows similar lines. While it is the case that the history of the Roma is (symbolically) appropriated or annulled by their political environment, the responsibility for this state of affairs lies solely with the Roma themselves. Those who are absent are always in the wrong. Translated by Dorota Chabrajska Inspiracją do napisania artykułu był tekst Sławomira Kapralskiego zatytułowany Milczenie – pamięć – tożsamość. Fantazmat „Cygana” i ambiwalencja nowoczesności („Ethos” 29(2016) nr 1(113), s. 185-202). Podzielając troskę Kapralskiego o losy wspólnoty narodowej obecnej w Europie od niepamiętnych czasów, autor artykułu podaje w wątpliwość diagnozę dotyczącą jej położenia politycznego. Przedmiotem polemiki są argumenty Kapralskiego odnośnie do trwałości romskiej pamięci; roli historii jako nauczycielki życia, skutecznie rywalizującej z romskim obyczajem (romanipen); a wreszcie umiejętności (i chęci) uczestnictwa Romów w debacie z innymi narodami na temat wspólnej przeszłości. Celem artykułu jest wykazanie, że sposób rozpamiętywania historii przez Romów pozornie tylko upodabnia ich do innych zbiorowości. O ile pamięć społeczna Romów zachowuje porównywalną trwałość, o tyle okazują się oni niezdolni do zamiany owej pamięci w pamięć kulturową. W wyniku tego Romowie, zamiast wyciągać wnioski z własnych doświadczeń, puszczają je w niepamięć. Podobnie ma się sprawa z ich uczestnictwem w dyskursie historiograficznym. To prawda, że historia Romów bywa (symbolicznie) zawłaszczana bądź unieważniana przez ich otoczenie polityczne. Odpowiedzialność za ten stan rzeczy ponoszą jednak oni sami. Nieobecni nie mają bowiem racji.
|
|---|