Summary: | Metabolity wtórne, produkowane przez porosty, są jedną z cech rozróżniających je na taksony. Stanowią obecnie przedmiot intensywnych badań ze względu na ich użyteczność dla człowieka, a także dla samych porostów. Należy do nich m. in. kwas usninowy, którego zawartość i rozmieszczenie w plesze zależne jest od wielu, wciąż nie do końca zbadanych czynników.W przedstawionej pracy została podjęta próba zbadania zależności między grubością kory porostowej u Flavocetraria nivalis i F. cucullata a zawartością w niej kwasu usninowego. Cel badań został doprecyzowany w trzech postawionych hipotezach badawczych: 1) poziom kwasu usninowego jest zależny od grubości kory dolnej i górnej plechy; 2) grubość kory górnej i kory dolnej jest różna w obu gatunkach rodzaju Flavocetraria; 3) poziom zawartości kwasu usninowego jest taki sam w obu badanych gatunkach rodzaju Flavocetraria. Badania prowadzone były na okazach zebranych na półkuli północnej z najdalej na północ wysuniętymi stanowiskami na Svalbardzie, a na południu ze stanowiskiem na terenie Gruzji. Dokonano pomiarów grubości kory górnej i dolnej plechy [µm] oraz zawartości kwasu usninowego [mg/g] w suchej masie całej plechy. Na podstawie otrzymanych wyników nie stwierdzono zależności pomiędzy grubością kory plech a zawartością w plechach kwasu usninowego zarówno u F. nivalis jak i F. cucullata. Badania potwierdziły natomiast różnice między badanymi gatunkami pod względem grubości kory dolnej oraz nie potwierdziły hipotezy o takich samych poziomach kwasu usninowego u obu gatunków Flavocetraria. Secondary metabolites produced by lichens, are one of the things that differentiate them into taxons. They are now a subject of intensive research because of their usefulness for humans and for lichens themselves. One of them is usnic acid. It’s content and placement in lichens thalli is dependent on many, not yet fully discovered factors.In the present work an attempt has been made in order to discover if there is any correlation between the width of the thalli of Flavocetraria nivalis and F. cucullata and the quantity of usnic acid in it. Purpose of the research was specified to 3 hypotheses: 1) quantity of usnic acid is dependent on the width of the upper and lower cortex of the thalli, 2) width of the upper cortex and lower cortex is different in both studied species of Flavocetraria, 3) quantity of usnic acid is alike in both studied species of Flavocetraria. Research has been done on specimens from Northern Hemisphere. Point furthest to the north was located in Svalbard and furthest to the south in the territories of Georgia. Measurements of the width of the upper and lower cortex of the thalli [µm] and the quantity of the usnic acid in the dry matter [mg/g] of the whole thalli have been conducted. Based on the results no relationship between the width of the thalli and the quantity of usnic acid was found in both F. nivalis and F. cucullata. Research has confirmed difference in tested species in regards of the width of the upper and lower cortex of the thalli and unconfirmed the hypothesis about same quantities of usnic acid in both species of Flavocetraria.
|