Analiza zooarcheologiczna szczątków ssaków z holoceńskich osadów Jaskini Łokietka w Ojcowie

Początki badań zooarcheologicznych sięgają drugiej połowy XIX wieku. Zadaniem zooarcheologii jest badanie szczątków zwierzęcych odkrywanych w trakcie wykopalisk na stanowiskach archeologicznych. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie wyników badań zooarcheologicznych szczątków ssaków znalezionyc...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Dubrowski, Andrzej
Format: Master Thesis
Language:Polish
Subjects:
Online Access:https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/210243
Description
Summary:Początki badań zooarcheologicznych sięgają drugiej połowy XIX wieku. Zadaniem zooarcheologii jest badanie szczątków zwierzęcych odkrywanych w trakcie wykopalisk na stanowiskach archeologicznych. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie wyników badań zooarcheologicznych szczątków ssaków znalezionych w osadach holoceńskich podczas badań wykopaliskowych prowadzonych w Jaskini Łokietka w Ojcowie. W ramach analizy identyfikuje się gatunek zwierzęcia, ocenia obecność śladów na kościach, które są wynikiem działań człowieka (ślady cięcia, ślady uderzania, ślady ognia, wykonywanie narzędzi) a także innych czynników biotycznych (m.in. drapieżników) i abiotycznych. Kolejnym etapem jest wykonanie pomiarów osteometrycznych.W pracy przeprowadzono analizę zooarcheologiczną kości i zębów ssaków pochodzących z osadów holoceńskich Jaskini Łokietka. Zostały one znalezione podczas prac wykopaliskowych prowadzonych w latach 1998-2000. Przebadano łącznie 5688 szczątków kostnych ssaków, z czego 525 oznaczalnych (9,23%) oraz 5163 nieoznaczalnych (90,77%). W obu wykopach dominują szczątki zwierząt udomowionych: świni domowej (Sus scrofa domestica), kozy (Capra hircus) lub owcy (Ovis aries) oraz bydła domowego (Bos taurus). Na badanych szczątkach zaobserwowano wiele śladów będących wynikiem działań człowieka oraz drapieżników. Rezultaty badań zooarcheologicznych wskazują, że ludność zasiedlająca Jaskinię Łokietka pozyskiwała mięso z hodowli zwierząt, a nie polowania. Obecność szczątków psa (Canis lupus familiaris) oraz śladów gryzienia sugeruje, że człowiekowi towarzyszyły psy w trakcie jego bytowania w jaskini. The first zooarchaelogical research was made in the XIX century. The main goal of zooarchaeology is to examine animal skeletal remains from archaeological excavations. The aim of this paper is results presentation of zooarchaelogical analysis of mammals skeletal remains from Holocene’s sediments from Lokietka Cave in Ojcow. Firstly, animal bones are being classified to appropriate taxa. In the next step of research specific marks made by humans (e.g., cut marks, chopping marks, traces of fire, tool making) or other biotic and abiotic factors are being identified. In the last part of the analysis is measurement of identified bones.In this paper results of zooarchaeological analysis of animals’ teeth and bone from excavations in Lokietka Cave between years 1998 and 2000 were presented. During research 5688 skeletal remains were examined, whereof 525 were determinable (9,23%) and 5163 were indeterminable. In both trenches skeletal remains of domesticated mammals, such as: domestic pig (Sus scrofa domestica), domestic goat (Capra hircus) or sheep (Ovis aries) and cattle (Bos taurus) dominate in osteological material. Many traces of human activity, as well as traces of carnivores activity were noted on skeletal remains.Human groups inhabited in past centuries in Lokietka Cave were getting meat from animal breeding, not hunting. Presence of skeletal remains of a dog (Canis lupus familiaris) and gnawing marks suggest dogs were humans’ companions during their time in the cave.