Summary: | Dymorfizm płciowy występuje u wielu grup kręgowców i może być efektem różnych mechanizmów ewolucyjnych. Jednym z przejawów dymorfizmu płciowego jest różnica w wielkości ciała pomiędzy samcem i samicą (Sexual Size Dimorphism = SSD). U zdecydowanej większości ssaków samce są większe od samic. Wyjątek stanowią nietoperze, u których to przeważnie samice są większe od samców. Różnice te dotyczą przede wszystkim masy ciała, ale również rozmiarów szkieletu kranialnego czy też wielkości czy kształtu skrzydeł. Przyjmuje się, że różnice w wielkości pomiędzy płciami mogą być przejawem doboru płciowego, sukcesu reprodukcyjnego, opieki macierzyńskiej lub też efektem dostępności zasobów. Przetestowałam różnice w elementach morfologicznych skrzydeł (długość palca trzeciego, czwartego, piątego i długość przedramienia) oraz parametrach skrzydeł (tip index, aspect ratio, area index) między samcami i samicami 10 gatunków europejskich nietoperzy: podkowca dużego (Rhinolophus ferrumequinum), podkowca małego (Rhinolophus hipposideros), nocka Brandta (Myotis brandtii), nocka długopalcego (Myotis capaccinii), nocka dużego (Myotis myotis), nocka Natterera (Myotis nattererii), nocka wąsatka (Myotis mystacinus), nocka wschodniego (Myotis blythii), karlika malutkiego (Pipistrellus pipistrellus) i podkasańca Schreibersa (Miniopterus schreibersii), a także sprawdziłam czy dymorfizm płciowy badanych gatunków może być efektem i) różnic w akumulacji zasobów, ii) różnic w masie noworodków, miotu i długości ciąży. Najbardziej różnicującym elementem morfologicznym między płciami jest długość przedramienia, natomiast najbardziej różnicujący parametrem skrzydeł jest area index. Nie znalazłam związku między stopniem dymorfizmu płciowego a różnicami w masie w ciągu roku i na początku hibernacji ani między stopniem dymorfizmu a masą miotów i długością ciąży. Natomiast otrzymałam korelację wskaźnika dymorfizmu płciowego z masą noworodków na granicy istotności dla długości przedramienia, co wskazuje na potencjalne zależności, wymagane jest jednak rozbudowanie modelu o kolejne gatunki nietoperzy. Sexual dimorphism is found in many vertebrate groups and may be the result of different evolutionary mechanisms. One of the manifestations of sexual dimorphism is the difference in body size between male and female (Sexual Size Dimorphism = SSD). In the vast majority of mammals, males are larger than females. Exception are the bats, in which females are often larger than males. These differences pertain primarily to weight but also to the size of skull or size and shape of the wings. It is assumed that the difference in size between the sexes may be result of sexual selection, reproductive success, maternal care, or the result of the availability of resources. I tested the differences in the morphological components of the wings (the length of a third, fourth, fifth finger and the length of the forearm) and wing parameters (tip index, aspect ratio, area index) between males and females of 10 European bat species: Rhinolophus ferrumequinum, Rhinolophus hipposideros, Myotis brandtii, Myotis capaccinii, Myotis myotis, Myotis nattererii, Myotis mystacinus, Myotis blythii, Pipistrellus pipistrellus and Miniopterus schreibersii, and checked whether the sexual dimorphism of the species may be the result of i) differences in the accumulation of resources, ii) differences in weight newborns, litter and the length of gestation. The most differentiating feature of morphology between the sexes is the length of the forearm, while the most differentiating parameter is area index. I did not find relationship between the degree of sexual dimorphism and differences in weight within a year and the beginning of hibernation or between the degree of dimorphism and litter mass and length of gestation. In contrast, I received a correlation index of sexual dimorphism and weight of neonates at the border of significance for the length of the forearm, which indicates a potential relationship, however, it is required to extend the model by another species of bats.
|