| Summary: | W tekście autorka przedstawia analizę, która ma na celu wskazanie elementów składających się na sytuację szoku kulturowego w obszarze mody. Ukazuje rzeczywiste wprowadzenie nowej jakości do zachodniego spojrzenia na modę i ubiór przez pojawienie się na paryskich wybiegach w latach 80. wielkiej trójki japońskich projektantów: Isseya Miyake, Rey Kawakubo i Yohji Yamamoto. Moda jest pełnoprawnym elementem kulturowej układanki oraz reprezentatywnym obszarem zderzenia dwóch potężnych systemów ideowych. Teza ta jest udowodniona poprzez przedstawienie historycznych i naukowych argumentów. W pierwszym rozdziale omówione zostały mechanizmy interakcji kulturowych oraz powstawania szoku kulturowego. Czytelnik jest wprowadzony w kategorię mody jako zjawiska kulturowego oraz środka komunikacji. Rozróżnienie między modą a ubraniem wprowadza nas w rozdział drugi i historyczną charakterystykę europejskiego systemu mody, w tym okres powierzchownej fascynacji elementami kultury japońskiej przed drugą połową XX wieku. Podstawą pod rozważania rozwoju japońskich projektantów jest analiza japońskiej tradycji ubioru oraz widocznych w niej wpływów zachodnich. W rozdziale trzecim przedstawione zostają kolejno sylwetki Wielkiej Trójki projektantów. Każdy z nich ma swoją własną ideologię ubioru, jednak jest wiele łączących je elementów, które składają się na wielką sensację wywołaną w modowym świecie lat 80. Dziś każdy z nich ma status geniusza, jest poważanym twórcą. Rei Kawakubo jest uznawana za najbardziej inspirującego żyjącego projektanta. W rozdziale czwartym przeanalizowano pięć elementów, które najmocniej wpisały się w zbudowanie sytuacji szoku. Poczynając od samej idei ubioru, wprowadzenia nowych kategorii estetycznych bazujących na tradycjach japońskich (ma, wabi, sabi, iki, basara, mono no aware, itp.) przez znaczenie koloru i cienia, kształtu, materiału i sposobu ujęcia płciowości ubrania i erotyzacji sylwetki ludzkiej poprzez ubiór w wykonaniu japońskich projektantów i ówczesnych twórców zachodnich. This paper is an analysis, which aim is to show elements of creating culture shock in field of fashion. It shows how appearance of three Japanese designers: Rei Kawakubo, Issey Miyake and Yohji Yamamoto on Western catwalks in 1980`s created new values and view on fashion and clothing. Fashion is a meaningful element of culture and representative area of 2 great ideological systems clash. This theory is proved by introducing both historical and scientific arguments. The first chapter is about showing the mechanisms of cultural shock formation as one of consequences of intercultural interactions. Next we are lead to category of fashion as a cultural phenomenon and means of communication. Distinction between fashion and clothing leads to historical characteristics of European fashion system in chapter two. That includes periods of superficial fascination with elements of Japanese culture before the second half of 20th century. Furthermore we find a decription of Japanese clothing tradition and its Western influences. This is essential to analyze background for development of great Japanese designers, which are fully introduced in the third chapter. Each one of those designers has their own ideology of fashion and clothing, but there are series of common elements that unite them and form the revolutionary sensation in the world of fashion in 1980`s. Today each one of them is regarded as a genius and respected artist. Rei Kawakubo is even considered by her colleagues designers as the most influential living designer. In chapter four there are selected and analyzed 5 elements, which contributed the most to creating the culture shock situation. Beginning with the idea of clothing itself, introducing new aesthetics categories based on Japanese tradition (ma, wabi, sami, iki, basara, mono no aware, etc.) through the meaning of colour and shade, shape, cloth and way of marking sex and defining eroticism of human body by relationship with clothing, considering 2 points of view – by Western and Japanese designers.
|
|---|