| Summary: | Praca odnosi się do sposobu postrzegania egzotyki przez irańskich podróżników na przykładzie reportażu z podróży dwóch braci Isy i Abdullaha. W 1954-1964 odbyli oni podróż, któa prowadziła przez wszystkie kontynenty świata. Odwiedzili wiele niesamowitych miejsc oraz spotykali się z różnymi ludźmi począwszy od polityków, kończąc na społeczności plemiennej. Wszystkie swoje spostrzeżenia dotyczące odmiennej kultury zawarli w wydanej już po zakończeniu wyprawy książce. W literaturze perskiej funkcjonuje oóglne określenie na reportaże podróżnicze - safar-name. Jest to forma literacka, któa powstała już w XI wieku, a za pierwsze tego typu dzieło uznaje się Safar-name-je Naser-e Chosrow. Pierwszy rozdział pracy poświęcony jest właśnie osobie Naser-e Chosrowa, jego życia, działalności. Ponadto znajdują się w nim także odniesienia do historii. Miało to na celu zobrazowanie czytelnikowi sytuacji jaka panowała w Iranie za czasów życia Naser-e Chosrowa. Ważnym elementem jest również fragment zapisków podróżnika wraz z moim tłumaczeniem na język polski dzięki temu czytelnik może porównać pierwsze powstałe safar-name z jednym z ostatnich. Kolejny rozdział poświęcony jest sylwetkom braci Omidwar oraz przedstawieniu tła historycznego okresu ich życia. XX wiek był to czas wielkich zmian w Iranie dlatego też uważałam za ważne odwołanie sie do tych wydarzeń. Rozdział trzeci stanowi trzon pracy. W nim skupiłam się na dokładnym zaprezentowaniu safar-name Isy i Abdullaha. Znajdują się w nim liczne fragmenty wraz z tłumaczeniem na język polski oraz komentarzem. Książka braci Omidwar charakteryzuje się specyficznym stylem. Jest bardzo emfatyczna i subiektywna. Czytelnik niemalże wyczuwa emocje i ekscytację autorów, a to za sprawą wykorzystywania licznych wykrzyknień, powtórzeń, zdań pytajnych, czy niedopowiedzeń. Ponadto autorzy w niektóych miejscach prowadzą nawet dialog z czytelnikiem zadając mu pytania, dzięki czemu odbiorca czuje jakoby sam brał udział w wyprawie. Bracia Omidwar w czasie swojej podróży skupiali sie przede wszystkim na opisie innych kultur, ich tradycji i zachowań. W dużo mniejszym stopniu opisują architekturę, skupieni są przede wszytskim na człowieku. Z tego powodu ich relacje są bardzo barwne. Z drugiej jednak strony często posługują się stereotypami w spotkaniach z nową grupą. Można zauważyć, że swoją kulturę sytuują wyżej aniżeli inne. Nie jest to postawa pozytywna, ponieważ już na samym początku negatywnie się nastawiają. W tym rozdziale chciałam również przedstawić te rzeczy, na któe bracia zwrócili szczególną uwagę, które ich zszokowały, ucieszyły, onieśmieliły, czyli wszystko to co było dla nich egzotyczne. W czwartym podsumowującym rozdziale dochodzę do wniosku, że tak naprawdę sposób postrzegania egzotyki przez Zachód i przez Wschód nie jest aż tak odmienny jakby się mogło wydawać. Wynika to z faktu, że pewne normy dotyczące tego co egzotyczne są wspólne dla wszystkich kultur różni się jedynie ich klasyfikowanie oraz nastawienie do nich. To talk about exoticism we should refer to a specific example first. I chose the book “Safar name-je baradaran-e Omidwar” by Isa and Abdullah Omidwar. This book is a travelogue of a ten-year journey which these two Iranians took in 1954 and 1964. In my opinion, this book is a perfect example to talk about authors’ perception of exoticism because they visited almost all continents and a lot of various countries. During their journey they lived with tribes like Aborigines, Eskimos, and many African tribes. Briefly describing each part of this thesis: the first chapter explains what the word safar-name really means, who was the first person who used that form of writing. In addition, I described the life of Naser-e Chosrow, as he wrote the first travelogue in the X century and I also presented the whole historical situation in Iran during the time of his life. The second chapter is about the preparation for the ten-year journey of Omidwar brothers. In that part I also included important information about the situation in Iran in the XX century, which in my opinion helps to understand the local reality. The third chapter is the main one. In this part I selected some fragments from Safar-name-je baradaran-e Omidwar and translated them into Polish. The purpose of this part is to show the reader the style of this book and the way of thinking presented by these two Iranians. Furthermore, I tried to compare the information from their travelogue with the reality to prove the authenticity of this book. The last chapter is a summary in which I present the general view of exoticism perceived by the West and East. In conclusion, it was found out that these two worlds perceive the exoticism in a similar way. The authors developed some kind of a personal relation with the reader. They try to attract readers’ attention by carrying on a dialogue with them. In their book Isa and Abdullah often ask the reader what he or she thinks about a certain case. In this thesis I also paid attention to the stereotypical thinking which appears while mixing with different cultures or societies. It is very important to be aware of such an obstacle and to have a good understanding of that. Because of stereotypical thinking we often judge others unfairly being convinced that society which does not have the same status as we have is worse and does not deserve a full respect.
|
|---|