| Summary: | Celem niniejszej pracy była próba dokonania analizy potencjalnych skutków liberalizacji prawa aborcyjnego w Polsce w postaci powództw z tytułu wrongful life. Punkt odniesienia stanowiły obowiązujące obecnie rozwiązania holenderskie jako zdecydowanie liberalne. Pierwsza część pracy została poświęcona pojęciu aborcji – jego genezie oraz istotnym konstytutywnym elementom jego definicji. Przedstawione zostały także odmienne rozwiązania regulujące legalność zabiegów przerywania ciąży na świecie. Starano się sformułować odpowiedź na pytanie, jakie są aktualne uwarunkowania współcześnie obowiązujących przepisów, co ma decydujący wpływ na ich kształt. Poddano także analizie szereg dokumentów międzynarodowych pod kątem identyfikacji kryteriów legalności przeprowadzania aborcji.Kolejną część pracy stanowi opis rozwiązań prawnych obowiązujących w Polsce, określających granice dopuszczalności przeprowadzania zabiegów aborcji w sposób legalny – dokonano analizy przepisów Konstytucji RP, ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży oraz ustawy Kodeks Karny. Przedstawiony został również poselski projekt ustawy o świadomym rodzicielstwie Ruchu Palikota jako projekt o zdecydowanie najbardziej liberalnym charakterze – jego główne założenia oraz opinia prawna na temat projektu. Trzecia część pracy to przybliżenie adekwatnych zasad w porządku prawnym Holandii, którego przepisy zostały na potrzeby pracy uznane za punkt odniesienia w kontekście trendów liberalizacji przepisów aborcyjnych. W tej części przedstawiona została historia kształtowania się legislacji w zakresie aborcji w Holandii, ewolucja rozwiązań i dominujące poglądy. Dokonano również opisu aktualnie obowiązującej legislacji w sferze legalności przeprowadzania zabiegów przerywania ciąży. W dalszej części pracy znalazł się opis tytułowego pojęcia wrongful life – geneza jego powstania oraz związana z nim terminologia. Przeprowadzono również analizę światowego orzecznictwa powództw tego typu, ze szczególnym uwzględnieniem wyroków, które zapadły w Holandii. Próbowano również odpowiedzieć na pytanie, czy w Polsce istnieją przepisy, które umożliwiałyby wnoszenie powództw wrongful life w naszym kraju. Uzasadnieniem dla podjęcia zagadnienia tych powództw w pracy jest ich szeroki kontekst nie tylko prawno-etyczny, ale i społeczno-ekonomiczny. Samo pojęcie stanowi kwintesencję dylematów odnoszących się do takich zagadnień jak prawo do życia ogóle, do życia w zdrowiu, do problemu cierpienia, samostanowienia i początków istnienia istoty ludzkiej.Próba dokonania analizy porównawczej prawa obowiązującego w Polsce oraz w Holandii, a także porównanie opinii społecznej na temat dopuszczalności legalnych aborcji w obu krajach, prowadzi do konkluzji, iż perspektywa liberalizacji prawa aborcyjnego w Polsce jest niezwykle odległa, a płynące z niej konsekwencje w postaci powództw wrongful life mało prawdopodobne. Główną i fundamentalną różnicą jest postawa obywateli obu krajów. Holendrzy sami wywalczyli zmiany legislacyjne umożliwiające przeprowadzenie legalnej aborcji każdej kobiecie, natomiast opinie Polaków co do wprowadzania zmian w obecnie obowiązującej ustawie o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży są wciąż podzielone. Trudno w tej sytuacji spodziewać się zmian legislacyjnych niosących liberalizację wspomnianej ustawy, gdy w badaniach społecznych widać wyraźnie, że społeczeństwo nie jest jednomyślne i znacząca jego część z pewnością nie przejawia takiej woli. Pozostaje jednak problematyczne, czy te kwestie powinny być domeną decyzji opartych wyłącznie na woli większości. The presented paper focuses on the possible consequences of liberalization of the abortion law in Poland. It uses example of Netherlands as the country with one of the most liberal abortion law and policy. The first chapter has been based on the concept and definitions of abortion, the essential elements of the notion on the legal grounds definition. Describing different approaches to the issues concerning the abortion the paper constitutes the attempt for the answers regarding fundamental questions on the current rules in this respect. Next parts describe both polish and dutch solutions in the abortion law and its genesis. The final chapter has been devoted the concept of wrongful life itself and its origins, creation as well as the associated terminology. It focuses on the detailed analysis of the law breaking reasons on the basis of the main Polish laws and looks for answer if wrongful life complaint can be the possible consequence of liberalization of the abortion law.
|
|---|