Prekolumbijskie artefakty kultury skandynawskiej w Ameryce Północnej a kształtowanie tożsamości kulturowej grupy szwedzkiej

Skandynawska tożsamość jest starannie kultywowana od najmłodszych lat w grupach imigranckich w Stanach Zjednoczonych. Jest w niej coś, co sprawia, że niełatwo zapomnieć o swoich korzeniach, wyrzec się tradycji, z których niektóre dotyczą wspólnej historii przodków, którzy odwiedzili przed ponad tysi...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Szweda, Wojciech
Format: Master Thesis
Language:Polish
Subjects:
Online Access:https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/185301
Description
Summary:Skandynawska tożsamość jest starannie kultywowana od najmłodszych lat w grupach imigranckich w Stanach Zjednoczonych. Jest w niej coś, co sprawia, że niełatwo zapomnieć o swoich korzeniach, wyrzec się tradycji, z których niektóre dotyczą wspólnej historii przodków, którzy odwiedzili przed ponad tysiącem lat Amerykę, starając się odnaleźć tu raj na ziemi. W wyprawie Leifa Eriksona uczestniczyć wszak mieli Wikingowie z różnych krajów Skandynawii. Opowieść o niej, mimo, iż spisana na Islandii, stanowi element wspólnego dziedzictwa kulturowego łączącego wszystkich Skandynawów w jeden lud.Amerykanie szwedzkiego pochodzenia, jako jedyna grupa skandynawska, stworzyli własną kolonię w Nowym Świecie. Grupa ta ma swoją historię, swoją kulturową wyjątkowość, ma swoje instytucje oraz święta. Odkrycia archeologiczne potwierdzające starodawne opowieści doprowadziły do powstania przeróżnej twórczości, a także posłużyły do umocnienia wewnętrznego przekonania rzeczonej grupy odnośnie jej własnej historii i tożsamości.W kontekście szwedzkich Amerykanów działania konstruujące grupową tożsamość i promujące własną etniczność uwidaczniają się poprzez dbałość o język, edukację dzieci i młodzieży, działalność kościoła luterańskiego i szwedzkojęzycznych mediów oraz dbałość o dziedzictwo historyczne, w tym o ważną dla tej grupy prekolumbijską obecność przodków na kontynencie amerykańskim. Dyskusja dotycząca autentyczności prekolumbijskich artefaktów odnajdywanych w Ameryce Północnej ma na celu nie tylko wzmocnienie pozycji grupy szwedzkiej w stosunku do pozostałych grup etnicznych, ona tę grupę kształtuje, ma wpływ na jej tożsamość, gdyż jest jej elementem.Opisane w pracy domniemane dowody historycznej obecności skandynawskich przodków w Ameryce Północnej obejmują:1.Odkrycia archeologiczne w L’Anse aux Meadows,2.Kamienie runiczne odnajdywane w Ameryce Północnej: w Oklahomie, Minnesocie, Dakocie Północnej, Maine, Massachusetts oraz w Kanadzie,3.Dwa najbardziej interesujące spośród pozostałych obiektów, czyli wieżę w Newport i monetę Goddarda.Historie Wikingów są elementem dziedzictwa narodowego wszystkich krajów Skandynawii. Szwedzi nie są jedynymi, którzy starają się udowodnić światu, że już ich przodkowie byli doskonałymi podróżnikami i wielkimi odkrywcami. W historii narodów skandynawskich okres świetności Wikingów był najjaśniejszym punktem ich historii – nie było lepszych żeglarzy i zdobywców w całej Europie, a prawdopodobnie na świecie. Duma z ich opisanych w starych opowieściach osiągnięć jest elementem wspólnej dumy narodowej Norwegów, Duńczyków, Szwedów i Finów.Tożsamość, szczególnie w przypadku grupy etnicznej, stanowi bardzo delikatną materię. Jest ona obiektem wielowymiarowej dbałości i pielęgnacji. By nie przestać być sobą, imigranci zachowują niejednokrotnie zwyczaje, język i inne elementy dziedzictwa kulturowego starej ojczyzny. By dziedzictwo to nie uległo zatraceniu, wychowują swoje dzieci w duchu kultury przodków, kształtują ich tożsamość, promują ją zarówno wewnątrz własnej grupy, jak i na zewnątrz, daje im ona poczucie dumy, siły, im bogatsze dziedzictwo kulturowe, tym wyższa samoocena. Przekazują wiedzę na temat historii swojego narodu, wspominają wielkie dzieła i dokonania przodków, wszystko po to, by dać swoim dzieciom poczucie własnej wartości jako członka danej grupy. Z tego punktu widzenia odkrycia w Ameryce Północnej mogą być bardzo ważne dla tożsamości zamieszkującej tam grupy szwedzkiej. Scandinavian identity is thoroughly cherished since childhood within immigrant groups in the USA. There is something to it which makes it difficult to forget one’s roots, reject traditions, some of which relate to the common history of their forefathers who visited America over a thousand years ago in search for paradise. Vikings from different Scandinavian countries took part in Leif Ericson’s expedition. The tale of this endeavor, though written down on Iceland, is an element of cultural heritage binding all the Scandinavians into one folk.Swedish Americans as the only one of all the Scandinavian groups established a colony in the New World. They have their own history, cultural uniqueness, institutions and holidays. Archeological discoveries confirming ancient stories have resulted in creating different works and led to consolidation of internal beliefs of this group regarding its own history and identity.Actions undertaken by Swedish Americans constructing their group identity and promoting their ethnicity can be seen in caring for their language, children and teenagers’ education, Lutheran Church and Swedish – speaking media activities and also in caring for their historical heritage including their ancestors’ pre-Columbian presence in America. The discussion concerning authenticity of pre-Columbian artifacts found in North America aims not only at empowering Swedish Americans when compared to other ethnic groups in the US, but also at shaping this group, influencing its identity, being its component.This work deals with alleged evidence of Scandinavian forefathers’ presence in North America including:1.Archeological discoveries at L’Anse aux Meadows,2.Rune stones found in North America: in Oklahoma, Minnesota, Northern Dakota, Maine, Massachusetts and in Canada,3.Two most interesting of remaining items, meaning the Newport Tower and Goddard Coin.Viking stories are a component of all the Scandinavian states’ national heritage. The Swedes are not the only ones trying to prove that their ancestors were brilliant travelers and great explorers. In Scandinavian history the Viking era was the brightest moment – there were no better sailors and conquerors in all Europe, probably even in the whole world. The pride derived from those ancient stories makes for national pride of Norwegians, Danes, Swedes and Finns.Identity, especially when it comes to ethnic groups, is a very delicate matter. It is an object of multidimensional care and upkeep. In order to remain themselves, immigrants preserve customs, language, and other components of their cultural heritage from their motherland. Maintaining them, they raise their children in accordance to their ancestors’ culture, they shape their identity, promote it both within and outside their own group. It is a source of pride and strength. The richer cultural heritage, the higher self-esteem. Passing the knowledge of their national history, remembering great achievements – all aim at raising their offspring self-esteem as group members. From this point of view the North-American discoveries may be of great importance for Swedish American identity.