| Summary: | Celem niniejszej pracy było zbadanie występowania transferu z języka niemieckiego w szyku zdania języka szwedzkiego u polskich studentów. Język szwedzki jest dla studentów językiem trzecim. Badanie obejmowało produkcję ustną oraz pisemną studentów filologii szwedzkiej Uniwersytetu Jagiellońskiego z pierwszego, drugiego i trzeciego roku studiów. Studenci rozpoczynając naukę języka szwedzkiego na uniwersytecie, uczestniczą w intensywnym kursie języka niemieckiego, którego nauka jest dla nich kontynuacją. W badaniu czynnik ten był brany pod uwagę, jako jeden z wielu, które mogłyby powodować wpływ języka niemieckiego na szyk zdania w języku szwedzkim. Do innych czynników zaliczono stopień opanowania języków oraz podobieństwo typologiczne i psychotypologiczne. Badanie dotyczyło szyku zdania, dlatego analizowano pewne momenty syntaktyczne, różne dla języka szwedzkiego i niemieckiego, w produkcji ustnej (opowiadanie na podstawie historyjki obrazkowej) i pisemnej (tłumaczenie zdań, sporządzonych pod kątem różnic w szyku zdania). Dwie kategorie syntaktyczne, które zostały uwzględnione w tej pracy, są identyczne dla obu języków. Ich poprawne użycie mogłoby świadczyć m.in. o transferze pozytywnym, ale również inne czynniki mogłyby odgrywać rolę.W badaniu poszukiwano też odpowiedzi na pytanie, czy występuje różnica pomiędzy poszczególnymi latami studiów, jeśli chodzi o transfer z języka niemieckiego oraz czy transfer ten jest większy w produkcji ustnej lub pisemnej. Wyniki badań pokazują niewielki wpływ języka niemieckiego na szyk zdania w języku szwedzkim. Wpływ ten wynosi przeciętnie ok. 4% dla produkcji pisemnej oraz niecałe 2% dla produkcji ustnej. Największy wpływ języka niemieckiego wykazuje rok trzeci (8% w produkcji pisemnej, brak wpływu w produkcji ustnej), co można uzasadnić najdłuższym trwaniem intensywnego kursu języka niemieckiego dla tej grupy badanych i jednocześnie częstym kontaktem i użyciem języka niemieckiego. Wpływ języka niemieckiego w szyku zdania języka szwedzkiego jest z kolei większy dla produkcji pisemnej i wynosi ok. 4%. W produkcji ustnej to niecałe 2%, z podkreśleniem, że wyłącznie jedna osoba z całej grupy badawczej, składającej się z trzech lat studiów, wykazała taki wpływ. Może to mieć związek z tym, że w zadaniu tłumaczeniowym zdania zostały dobrane pod kątem różnic językowych pomiędzy językami, niekiedy problematycznych dla studentów. Produkcja ustna była natomiast wolną produkcją, gdzie studenci sami decydowali o doborze struktur językowych oraz konstrukcji składniowych. Ponadto analizie zostały poddane też inne błędy w szyku zdania, nie wskazujące na wpływ języka niemieckiego. Świadczą one o między innymi o wpływie z innych języków: języka ojczystego oraz języka angielskiego oraz nadmiernej generalizacji zasad języka szwedzkiego. Wpływy językowe z innych języków oraz ustalenie, który z języków odgrywa największą rolę w produkcji języka szwedzkiego mogłoby stanowić dalszym przedmiot badań. This master thesis addresses the issue of the cross-linguistic transfer in a word order.The research conducted in the thesis tries to give a convincing answer to whether or not the Swedish language word order (syntax) influences of German language word order (syntax).The aforementioned research has been carried out on a group of first-, second- and third-year Swedish philology students from the Jagiellonian University for whom Swedish is a third language, so called L3. Their L1 is Polish.The students participating in the research were divided into three groups according to the length of the time spent studying the Swedish language, given that the students which have been studying the language longer acquired a higher level of the L3 proficiency. Theresearch comprised both oral and written tasks. The results of these tasks should indicate 1) in which of these groups the influence of the German language word order (syntax) on the Swedish language word order (syntax) is the biggest and most distinct and 2) in what kind ofsyntax – oral or written – this influence is stronger.In the written part of the research students were asked to translate a certain amount of sentences from Polish into Swedish which contained considerable word order differences between Swedish and German. The oral part of the research included a short story-telling task.In the whole research the following factors has been taken into consideration: language proficiency, amount of languages exposure and languages use (apart from the intensive Swedish course all students are taking part in an intensive German course) and typological similarity and psychotypology.The results thus show that German transfers into the L3 in word order appear to a small extent in students production in Swedish. The biggest influence of the German language word order appeared for third-year students of Swedish which can be justified with the highest amount of German exposure and use (the longest period of the intensive Germancourse for third-year students). Furthermore German influences into L3 Swedish word order are bigger in the written than in the oral task. In the written task the students were asked to translate sentences which contained considerable word order differences between Swedishand German and these structures could have caused problems for Swedish learners. Whereas the oral production had a free-form format. Syftet med denna studie har varit att pröva om studenterna påverkas i någon mån av tyskan i ordföljden. Undersökningen gällde både den skriftliga och den muntliga produktionen i svenskan. Undersökningsgruppen består av 18 studenter vid Jagiellonska universitetet som studerar svenska som främmande språk. De läser även tyska. De delades in i tre grupper, beroende på inlärningslängden av svenska (årskurs 1, 2 och 3). Därtill skulle det undersökas om det fanns skillnader mellan de tre årskurser som har deltagit i undersökningen och mellan den skriftliga och muntliga produktionen när det gäller inflytande från tyskan. I denna studie antas det att det kan förekomma en överföring av några syntaktiska strukturer från tyskan till L3 svenskan. Av denna anledning sammanställdes meningarna i översättningsuppgiften på så sätt för att visa olika moment i syntaxten vid vilka studenterna skulle kunna ta över mönster från tyskan. Meningarna i översättningen visar olika slags ordföljd och innehåller framförallt sådana moment i vilka uppenbara syntaktiska skillnader mellan L2 och L3 förekommer. Det finns också några exempel i översättningen där även positiv transfer från tyskan kan framträda. Den andra uppgiften (den muntliga produktionen) var att berätta en historia med stöd av en bildhistoria från en barnbok.Resultaten av undersökningens alla delar visar att informanterna påverkas i låg grad av tyskan på det syntaktiska fältet. Antalet fel som pekar på tyskans inflytande är lågt. Tyskans negativa påverkan är störst för årskurs 3 och uppgår till 8 % i de satser där placering av partikel/infinit verbform prövas. Den största andelen för dessa informanter kan förklaras med en mycket intensiv kurs i tyska som har varat i drygt två år för denna årskurs.När det gäller skillnaden mellan den skriftliga och muntliga produktionen är inflytanden från tyskan oavsevärt större i den skriftliga produktionen. Det kan förklaras med att studenterna ombads att översätta sådana meningar, särskilt med partikelverb, som kunde vara mer problematiska för dem.
|
|---|