| Summary: | Ethnocentrism has accompanied mankind since the dawn of history. Man has always been willing to consider a small circle, in which he lives, to be the center of the world, and from his personal life made the criterion of the universe. He has always considered lifestyle of his own group as better than the other and the only one worth of imitation. Ethnocentrism prevents people from complete detachment from the world of their own cultural values, and these always affect our attitudes, judgments and opinions.A special type of ethnocentrism is Eurocentrism. Geographical discoveries made the local dimension of the opposition "we" – "they" became a global dimension. The Europeans had no doubt who they are and what place they occupy in the hierarchy of nations. They assume themselves as bearers of revealed truth and the highest morality that is universal and the only one to accept. Eurocentrism of invaders led to the subordination, assimilation or elimination of indigenous peoples, thus revealing the dark side of European civilization.Ethnocentrism has many names – manifests itself in nationalism, xenophobia, racism and megalomania. It is a breeding ground for stereotypes and prejudices, which can lead to intolerance and discrimination against foreigners. In extreme cases it may cause military aggression, about which convinced us the events in Rwanda or the Balkans, taking place in the late twentieth century.Most humanists evaluates negatively ethnocentrism, but it has a very important function – is a major determinant of self-valuation of social groups, and the foundation of their self-identification. As long as we are "alone ours" we cannot be aware of self-determination in cultural terms – by contrast we can see only what you own. Europe thanks to the Other quickly came to the consciousness of their own identity, questioned the superiority of their own values and launched a process of constant self-criticism. The ability to question itself, looking at herself through the eyes of others is a distinctive feature of European culture. These skills were a source of breaking their own ethnocentric limitations and became the foundation of the future anthropology. Etnocentryzm towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Człowiek od zawsze był skłonny uważać mały krąg, w którym żyje za centrum świata, zaś ze swojego prywatnego życia czynił kryterium wszechświata. Sposób życia własnej grupy uważał za lepszy względem innych i jedyny godny naśladowania. Etnocentryzm uniemożliwia ludziom całkowite oderwanie się od świata własnych wartości kulturowych, a te zawsze wpływają na nasze postawy, sądy i opinie. Szczególnym rodzajem etnocentryzmu jest europocentryzm. Odkrycia geograficzne sprawiły, że lokalny wymiar przeciwstawienia „my” – „oni” stał się wymiarem globalnym. Europejczycy nie mieli wątpliwości kim są i jakie miejsce zajmują w hierarchii ludów. Uważali się za nosicieli prawdy objawionej i najwyższej moralności, która jest uniwersalna i jedyna do zaakceptowania. Europocentryzm najeźdźców doprowadził do podporządkowania, asymilacji lub eliminacji ludów tubylczych, ukazując tym samym ciemną stronę cywilizacji europejskiej. Etnocentryzm nie jedno ma imię – przejawia się w nacjonalizmie, ksenofobii, megalomanii czy rasizmie. Jest pożywką dla stereotypów i uprzedzeń, przez co może prowadzić do nietolerancji i dyskryminacji obcych. W skrajnych przypadkach może powodować agresję militarną, o czym przekonały nas wydarzenia w Rwandzie czy na Bałkanach rozgrywające się u schyłku XX wieku. Większość humanistów negatywnie wartościuje etnocentryzm, jednak pełni on bardzo ważną funkcję – jest głównym wyznacznikiem samowartościowania grup społecznych oraz podstawą ich autoidentyfikacji. Dopóki jesteśmy „sami swoi” nie jest możliwe świadome samookreślenie się w kategoriach kulturowych – dopiero dzięki kontrastowi dostrzegamy to, co własne. Europa dzięki Innemu szybko doszła do świadomości własnej tożsamości, zakwestionowała wyższość swoich własnych wartości i uruchomiła proces nieustającej samokrytyki. Zdolność do kwestionowania samej siebie, spoglądania na siebie samą oczyma innych jest wyróżniającą cechą kultury europejskiej. Te umiejętności były źródłem przełamania własnego, etnocentrycznego ograniczenia i stały się podwaliną przyszłej antropologii.
|
|---|