Resimli Hikaye Dergisi Üzerine Bir İnceleme

Resimli Hikâye, gathered the names fingering on the pulse of our literature in its editorial staff in the first years of Republic, held the title of being the first story magazine of Turkish literature. Being a legacy of Resimli Ay Müessesesi (the Institution of Resimli Ay), which was founded by Sab...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Tükenmez, Hande
Other Authors: Odacı, Serdar, Türk Dili ve Edebiyatı
Format: Master Thesis
Language:Turkish
Published: Sosyal Bilimler Enstitüsü 2017
Subjects:
Dua
Online Access:http://hdl.handle.net/11655/3822
Description
Summary:Resimli Hikâye, gathered the names fingering on the pulse of our literature in its editorial staff in the first years of Republic, held the title of being the first story magazine of Turkish literature. Being a legacy of Resimli Ay Müessesesi (the Institution of Resimli Ay), which was founded by Sabiha and Zekeriya Sertel, to our history of literature, the magazine was published in two periods as 1927-28 and 1930. Resimli Hikâye, which is story intensive as worthy of the name itself, gave also place to the types like drama, critical, short feature, script besides story especially in its early period, and this situation is a sign of having purpose of being a versatile literature publication. In this study, 22 issues of the magazine in total have been analyzed, 14 of which were published between 1927-28 and 8 were published in 1930. In the introduction chapter, the development of Turkish story and magazine publishing till the 1930s has been mentioned. In the "First Chapter" of this thesis, consisting of four main chapters, information about Resimli Hikâye has been given at first and the genre, content and visual features of the magazine have been dwelt on. The "Second Chapter" of the study consists of the tables of contents which all the titles of the examined issues were given place. In the "Third Chapter", an index of texts has been fulfilled by being classified the ones in Resimli Hikâye magazine according to the authors' name, types and order of publications. The chapter in which the examples from the texts take place comprises the "Fourth Chapter" with the purpose of revealing the character of the magazine. The study has been completed with the conclusion chapter and index section. The aim of our study is to unearth the magazine of Resimli Hikâye which was published in the years of 1927-28 and 1930 but forgotten among the dusty pages of history, and to reveal its role in our history of literature. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i BİLDİRİM ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iii ETİK BEYAN iv ÖZET v ABSTRACT vi İÇİNDEKİLER vii KISALTMALAR xii TABLOLAR xiii ÖNSÖZ xiv GİRİŞ: 1930’LARA KADAR TÜRK HİKÂYE VE DERGİCİLİĞİ 1 1. BÖLÜM: RESİMLİ HİKÂYE DERGİSİ 5 1.1. Resimli Hikâye Dergisinin Biçim Özellikleri 21 1.1.1. Sayısal Görünüm 24 1.1.2. Yazar Kadrosu 28 1.2. Resimli Hikâye Dergisinin İçerik Özellikleri 32 1.2.1. Hikâyelerde Konu 32 1.2.2. Tematik Değerlendirme 48 1.2.2.1. Aşk 50 1.2.2.2. Toplumsal-Ekonomik Sorunlar 51 1.2.2.3. Asılsız İnançlar 54 1.2.2.4. Kadın 55 1.2.2.5. Felsefi Konular 56 1.2.3. Teknik Değerlendirme 57 1.3. Resimli Hikâye Dergisinin Görsel Özellikleri 64 1.3.1. Resimli Hikâye Örneklemesi 78 2. BÖLÜM: RESİMLİ HİKÂYE DERGİSİ 1-22 NUMARALI NÜSHALARIN İÇİNDEKİLER TABLOSU 86 3. BÖLÜM: RESİMLİ HİKÂYE DERGİSİNİN DİZİNİ 128 3.1. Yazar Adına Göre Yazılar 128 3.2. Türe Göre Yazılar 140 3.2.1. Hikâye 140 3.2.2. Tiyatro 148 3.2.3. Mini Mini Hikâye 149 3.2.4. Fıkra 150 3.2.5. Kısa Yazı 151 3.2.6. Eleştiri 151 3.2.7. Senaryo 151 3.2.8. Özdeyiş 152 3.2.9. Tercüme 152 3.2.10. Duyuru 153 3.2.11. Yayın Tanıtımı 154 3.3. Yayımlanma Sırasına Göre Yazılar 159 4. BÖLÜM: RESİMLİ HİKÂYE DERGİSİNDEN TÜRLERE GÖRE SEÇİLMİŞ METİNLER 171 4.1. Hikâye 171 4.1.1. Bir Düğün Hediyesi – H. R. 171 4.1.2. Gurur – Reşat Nuri 185 4.1.3. Harabelerin Çiçeği – C. N. 196 4.1.4. Komşu Duası – Macit 225 4.1.5. Tren Bedavacısı – S. Esat 227 4.1.6. Mihri Efendi – (İmzasız) 233 4.1.7. Kör Görücü – İbnürrefik Ahmet Nuri 236 4.1.8. Merdivenli Hoca – Selahaddin Enis 241 4.1.9. Düdüklümescid’in Diktatörü – N. S. 245 4.1.10. Bir Cinayetin Sebebi – Sabahattin Ali 251 4.1.11. Maskeli Balo – Nur Tahsin 257 4.1.12. Kadın Çorabı – Server Ziya 263 4.1.13. Haram – Ercüment Ekrem 265 4.1.14. Şifahi Hikâye – Hikmet Şevki 271 4.1.15. Bir Aile Faciası – M. F. 276 4.1.16. Küçük Kamburun Sırrı – Mebrure Hurşit 286 4.1.17. Doğru Hikâye – Peyami Safa 291 4.1.18. Papağan – Sadri Etem 294 4.1.19. En Hakiki Hikâye – Mahmut Yesari 300 4.1.20. Kiralık İsmokin – Vâlâ Nurettin 303 4.1.21. İki Kadın – M. Feridun 305 4.1.22. Sayfiye Doktoru – Tahsin Şükrü 308 4.1.23. Dalga – Celalettin Ekrem 310 4.1.24. 999 Bin Liralık Define – M. Sami 313 4.1.25. Bebeğin Cenazesi – Osman Cemal 315 4.1.26. Köylerde Kış Gecesi – A. Bedi 319 4.1.27. Kiraz – Emin Türk 321 4.1.28. Ölmemek – Suat Derviş 324 4.2. Tiyatro 330 4.2.1. Kırık Kalp – H. R. 330 4.2.2. Marmara Çırası – Reşat Nuri 337 4.2.3. Kaynanaya Hulûl Etme Usulü – İbnürrefik Ahmet Nuri 352 4.2.4. Hizmetçi Olmak Saadeti – (İmzasız) 359 4.2.5. Çok Söyleyen Bir Zevç – S. R. 363 4.3. Mini Mini Hikâye 367 4.3.1. İtisaf Hisleri 367 4.3.2. Fena Huylar 367 4.3.3. Edebiyat 368 4.3.4. Taze Yumurta 368 4.3.5. Ana Busesi 368 4.3.6. En Kuvvetli Delil 368 4.3.7. Resim Sergisinde 369 4.3.8. Deve Resmi 370 4.3.9. Hasta ve Doktor 370 4.4. Fıkra 371 4.4.1. Zarif Avukat 371 4.4.2. Dua 371 4.4.3. Şimendiferde 372 4.4.4. Nezaket 372 4.4.5. Para 373 4.4.6. Çorap ve Ağızlık 373 4.5. Kısa Yazı 374 4.5.1. Kartalın Ölümü – Jose Maria de Heredia 374 4.5.2. Bir Muharebenin Akşamı – Leconte de Lisle 374 4.6. Eleştiri 376 4.6.1. Tenkidimiz 376 4.6.2. Tenkidimiz 377 4.6.3. Tenkidimiz 378 4.7. Senaryo 379 4.7.1. Güneşli Bir Sabah – Fikret Adil 379 4.8. Özdeyiş 382 4.8.1. Kadın ve Aşka Dair 382 4.8.2. Kadın ve Aşka Dair 382 4.8.3. Güzel Sözler 383 4.8.4. Atalar Sözü 384 4.9. Cihan Şaheserleri (Tercüme) 385 4.9.1. Dilenci – Guy de Maupassant 385 4.9.2. Dirilen Ölü – J. Kessel 390 4.10. Unutulmuş Güzel Hikâyeler 393 4.10.1. Nirvana – Yakup Kadri 393 4.10.2. Tos – Ömer Seyfettin 400 4.11. Duyuru 408 4.11.1. Küçük Hikâyeler Yazmasını Biliyorsanız Bu Müsabakamıza İştirak Ediniz…………………………………………………………….408 4.11.2. Müsabakada Kazanan Hikâye .409 4.11.3. Müsabakada Kazanan Hikâyelerden 410 4.11.4. Salon Temsilleri 410 4.11.5. Hikâye Yazmak İsteyen Karilerimize….……………….411 4.12. Yayın Tanıtımı 412 4.12.1. Neye ve Niçin İnanıyorsunuz? 412 4.12.2. Çıplaklar Diyarında 412 4.12.3. Reşat Nuri Bey’in Şaheserini Süsleyen Resimlerden 413 4.12.4. En Güzel Hikâyeler 414 SONUÇ 415 KAYNAKÇA 422 DİZİN 427 EKLER 431 EK 1: RESİMLİ HİKÂYE DERGİSİNDEN KAPAK ÖRNEKLERİ 431 EK 2: ORİJİNALLİK RAPORU 442 EK 3: ETİK KURUL İZİN MUAFİYETİ FORMU 443 Cumhuriyet'in ilk yıllarında edebiyatımızın nabzını tutan isimleri yayın kadrosunda toplayan Resimli Hikâye, Türk edebiyatının ilk hikâye dergisi olma unvanına sahiptir. Sabiha ve Zekeriya Sertel'in kurucuları olduğu Resimli Ay Müessesesinin edebiyat tarihimize mirası olan dergi, 1927-28 ve 1930 olmak üzere iki dönemde yayımlanmıştır. İsmine yakışır şekilde hikâye ağırlıklı bir dergi olan Resimli Hikâye'nin özellikle ilk döneminde; hikâyenin yanı sıra tiyatro, eleştiri, fıkra, senaryo gibi türlere de yer verilmesi, çok yönlü bir edebiyat yayını olma amacının taşındığına bir işarettir. Bu çalışmada Resimli Hikâye'nin 1927-28 yıllarında yayımlanan 14, 1930 yılında yayımlanan 8 olmak üzere toplamda 22 sayısı incelenmiştir. Çalışmanın "Giriş" kısmında 1930'lara kadar Türk hikâye ve dergiciliğinin gelişimine değinilmiştir. Dört ana bölümden oluşan bu tezin "Birinci Bölüm"ünde, ilk olarak Resimli Hikâye'ye dair bilgiler verilerek derginin biçim, içerik ve görsel özellikleri üzerinde durulmuştur. Çalışmanın "İkinci Bölüm"ü, incelenen sayıların içerdiği tüm başlıklara yer verilen içindekiler tablosundan oluşmaktadır. "Üçüncü Bölüm"de ise Resimli Hikâye dergisinde bulunan yazılar; yazar adına, türüne ve yayımlanma sırasına göre tasnif edilerek yazıların dizini yapılmıştır. Derginin karakterini ortaya koymak amacıyla metinlerden örneklerin yer aldığı bölüm ise çalışmanın "Dördüncü Bölüm"ünü oluşturmuş, sonuç ve dizin kısımlarıyla çalışma tamamlanmıştır. Çalışmamızın amacı 1927-28 ve 1930 yıllarında yayımlanan ancak tarihin tozlu sayfalarında unutulan Resimli Hikâye dergisinin gün yüzüne çıkarılması ve edebiyat tarihimizdeki rolünün ortaya konulmasıdır.