TÜRK SANATINDA EJDER VE SU BİRLİKTELİĞİ
Türk kültüründe, Evren başta olmak üzere pek çok sembolik anlamı bulunan ejderin yer-gök-su unsurları kapsamında değerli biryeri bulunmaktadır. Bazen iyilik bazen de kötülüğün sembolü olmuş bu hayvan, zaman zaman da söz konusu iki zıt kavramı tamamlayanbir motif olarak Türk sanatında karşımıza çıkar...
| Published in: | Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi |
|---|---|
| Main Author: | |
| Format: | Article in Journal/Newspaper |
| Language: | Turkish |
| Published: |
Mehmet Ali KARAMAN
2020
|
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/sisad/issue/56008/756811 https://doi.org/10.30692/sisad.756811 |
| Summary: | Türk kültüründe, Evren başta olmak üzere pek çok sembolik anlamı bulunan ejderin yer-gök-su unsurları kapsamında değerli biryeri bulunmaktadır. Bazen iyilik bazen de kötülüğün sembolü olmuş bu hayvan, zaman zaman da söz konusu iki zıt kavramı tamamlayanbir motif olarak Türk sanatında karşımıza çıkar. Çalışmamızı oluşturan Türk sanatında ejder ile su birlikteliğinde ise oldukça geniş biryelpazede gerek erken devir gerekse Türk İslam sanatlarında izlenebilmektedir. Bununla birlikte ejder ile su tasvirlerinin bulunduğueserler detaylı olarak şimdiye kadar çalışılmamıştır. Ejder ile Su birlikteliğini bir kaç başlık altında toplamak mümkündür: Deniz, göl yada nehirdeki ejder tasvirleri; havuzdaki ejder tasvirleri; çörten; su kemeri; köprü; çeşme; sürahi/ibrik ile maşrapalardaki ve şifataslarındaki ejder tasvirleri. Tüm bu başlıklarda ejder tasvirlerinin ve sembolizminin çağlar boyu Türk sanatında, değişmeden ya da çok azfarklılıklar gösterek gelmesi ilk dikkati çeken özelliktir. Söz konusu çalışmamızda yukarıda değinilen başlıklar altında, örneklerle vesembolizme değinilerek Türk sanatında ejder su birlikteliği tanıtılmaya çalışılacaktır. |
|---|