| Summary: | The Turkic languages and dialects are spoken across a vast area from Pacific to the Baltic Sea, and from the Arctic Ocean to the Persian Gulf. There are several proverbs and many idioms in the Orkhon Inscriptions. Proverbs are also found in the Turkic literature of the periods after the Orkhon inscriptions. The Dīwān Luγāt at-Turk from the Karakhanid state contains many proverbs. One of them is birin birin miŋ bolur tama tama köl bolur “One by one becomes a thousand, drop by drop becomes a pond.” This proverb is found in Ottoman Turkish as Damlaya damlaya göl olur – dušman gözü kör olur “изъ капель образуется озеро, глаза врага слѣпы – aus vielen Tropfen bildet sich der See, die Augen des Feindes sind blind.” and Damla damla göl olur düšmen gözi kör olur “Goutte à goutte le lac se remplit; peu à peu l’oeil de l’ennemi s’affaiblit / Tropfen warden zum See; auch das Auge des Feindes mit der Zeit blind.” In the present paper we will treat this proverb and its related forms in modern Turkic languages. Türk dil ve lehçeleri Pasifik’ten Baltık Denizi’ne ve Kuzey Buz Denizi’nden Basra Körfezi’ne kadar uzanan geniş bir alanda konuşulur. Orhon yazıtlarında birkaç atasözü ve birçok deyim vardır. Orhon yazıtlarından sonraki dönemlere ait Türk edebiyatında da atasözleri bulunur. Karahanlı devletinden bir eser olan Dîvânü Lugâti’t-Türk birçok atasözü içermektedir. Bunlardan biri de birin birin miŋ bolur tama tama köl bolur “Birer birer bin olur, damlaya damlaya göl olur”dur. Bu atasözü, Osmanlı Türkçesinde Damlaya damlaya göl olur – duşman gözü kör olur ve Damla damla göl olur düşmen gözi kör olur olarak bulunur. Bu yazıda modern Türk dillerindeki bu atasözünü ve ilgili şekillerini de ele alacağız.
|
|---|