| Summary: | Başlık:PALYATİF BAKIMDA KANSERREHABİLİTASYONU VE HEMŞİRELİK YÖNETİMİÖzet:Günümüzde kanserintanı tedavisindeki gelişmeler, gittikçedaha fazla sayıda kanserli hastanın daha uzun yaşamasını sağlamaktadır.1960’lardan beri rehabilitasyon; miyokardiyal enfeksiyon, inme, baş ve spinalkord yaralanmaları, amputasyonla birlikte diğer fiziksel/nörolojikyetersizlikten muzdarip hastalar için bakım programlarının önemli bir parçasıolarak kabul edilmiştir.Kansere bağlı kötü prognozsonucu temel tedavilerin ön plana çıkması nedeniyle rehabilitasyona yeterliilgi gösterilmemektedir. Ancak palyatif bakım felsefesi hastanın yaşamkalitesinin iyileştirilmesi, temel yaşam aktivitelerini sürdürmesi, semptomkontrolü ve fiziksel fonksiyonları sürdürmesine destek sağlanmayı amaçlandığıiçin rehabilitasyon hizmetinin önemi de dikkat çekmektedir.Palyatif Bakım GeliştirmeMerkezi konsensüs raporunda, hastane ortamında bakım değerlendirmesine ihtiyaçduyan hastaların belirlenmesine yardımcı olmak için birincil tetikleyicikriterlerin ana hatları verilmektedir. Böylelikle hastaların palyatif bakımayatışları sırasında hangi riskleri barındırdığı ve alınabilecek önlemleriplanlamada yardımcı olması amaçlanmıştır.Kanser hastalarındarehabilitasyon tedavisine uyumunu azaltan ve tedaviyi bırakmasına neden olan enönemli faktörler terapiye ilgi eksikliği, tıbbi komplikasyonlar, zaman veyoğunluk egzersiz programlarının uzun olması, hastalığın evresi ve ulaşımsorunlarıdır. Egzersiz programının yoğunluğu ve uzunluğu, özellikle sondönem kanser hastaları söz konusu olduğunda, hastayı yormayacak ya da sıkmayacakşekilde ayarlanmalıdır.Hemşirelerin kanıta dayalıuygulamaların geliştirilmeleri, hasta odaklı daha kapsamlı araştırmalaryapmaları ve palyatif bakım hastalarının yaşam kalitelerini arttırmaya yönelikçalışmalar içinde aktif bulunmaları önerilmektedir. Anahtar kelimeler: PalyatifBakım, Kanser, Rehabilitasyon, HemşirelikDestekleyen kurumlar:Kaynakça:1. Adamsen L, Quist M, Midtgaard J, Andersen C, Møller T,Knutsen L, et al. The effect of a multidimen-sional exercise intervention onphysical capacity, well-being and quality of life in cancer patients undergoingchemotherapy. Support Care Cancer 2006; 14: 116- 27.2. Akdemir, N., Akkuş, Y. Rehabilitasyon ve hemşirelik.Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2006;13(1), 82–91. 3. Andersen C, Adamsen L, Moeller T, Midtgaard J, Quist M,Tveteraas A, et al. The effect of a multidimensional exercise programme onsymptoms and side-effects in cancer patients undergoing chemotherapy-the use ofsemi-structured diaries. Eur J Oncol Nurs 2006; 10: 247-62.4. Barawid E, Covarrubias N, Tribuzio B, Liao S. The benefits ofrehabilitation for palliative care patients. Am J Hosp Palliat Care. 2015;32(1):34-43.5. Brown WJ, Ford JH, Burton NW, Marshall AL, Dobson AJ. et al.Prospective study of physical activity and depressive symptoms in middle-agedwomen. Am J Prev Med 2005; 29: 265-726. Cheville A. Cancer Rehabilitation. In: Physical Medicine& Rehabilitation, Ed: Braddom RL, Saunders Company, Third Edition, 2007;1369-987. Cheville AL, Kollasch J, Vandenberg J, Shen T, Grothey A,Gamble G, et al. A home-based exercise program to improve function, fatigue,and sleep quality in patients with Stage IV lung and colorectal cancer: arandomized controlled trial, J Pain Symptom Manage. 2013; 45 (5): 811-218. Clemens KE, Jaspers B, Klaschik E, Nieland P. Evaluation ofthe clinical effectiveness of physiotherapeutic management of lymphoedema inpalliative care patients. Jpn J Clin Oncol. 2010; 40(11): 1068-72.9. Corsonello A, Scarlata S, Pedone C, Bustacchini S, Fusco S,Zito A, et al. Treating COPD in older and oldest old patients. Curr PharmDes. 2015; 21 (13): 1672-8910. Curtis EB, Krech R, Walsh TD. Common symptoms in patientswith advanced cancer. JPalliat Care. 1991; 7 : 25-2911. Dietz JH. Rehabilitation oncology. John Wiley & Sons Inc,New York. 198112. Escalante CP, Meyers C, Reuben JM, Wang X, Qiao W, ManzulloE, Alvarez RH, Morrow PK, Gonzalez-Angulo AM, Wang XS, Mendoza T, Liu W, HolmesH, Hwang J, Pisters K, Overman M, Cleeland C. A randomized, double-blind,2-period, placebocontrolled crossover trial of a sustained-releasemethylphenidate in the treatment of fatigue in cancer patients. Cancer J 2014:20(1):8–14.doi:10.1097/PPO.000000000000001813. Eyigor S, Akdeniz S. Is exercise ignored in palliative cancerpatients? World J Clin Oncol. 2014; 5(3):554-914. Fearon K, Strasser F, Anker SD, Bosaeus I, Bruera E,Fainsinger RL, Jatoi A, Loprinzi C, MacDonald N, Mantovani G, et al. Definition andclassification of cancer cachexia: an international consensus. LancetOncol.2011; 12 : 489-495.15. Guo Y, Shin KY, Hainley S, Bruera E, Palmer JL. Inpatient rehabilitationimproved functional status in asthenic patients with solid and hematologicmalignancies. Am J Phys MedRehabil. 2011; 90 (4): 265-71. 16. Institute of Medicine (2001) Crossing the quality chasm: anew health system for the 21st century. National Academy Press. https://www.iom.edu/Reports/2001/Crossing-the-Quality-ChasmA-New-Health-System-for-the-21st-Century.aspx Erişim Tarihi;20.07.201817. Javier NS, Montagnini ML, Rehabilitation of the hospice andpalliative care patient, J Palliat Med. 2011; 14 (5): 638-48.18. Jensen W, Baumann FT, Stein A, Bloch W, Bokemeyer C, de WitM, et al. Exercise training in patients with advanced gastrointestinalcancer undergoing palliative chemotherapy: a pilot study. Support Care Cancer.2014; 22 (7): 1797-80619. Johansson B, Wentzel AP, Andrell P, Mannheimer C, Ronnback L. Methylphenidate reducesmental fatigue and improves processing speed in persons suffered a traumaticbrain injury. Brain Inj 2015:1–8. doi:10.3109/02699052.2015.100474720. Kanser İstatistikleri http://kanser.gov.tr/Dosya/2017Haberler/2017_4_subat.pdfErişim Tarihi; 16.07.201821. Kubler Ross E. On Death and Dying. New York, NY,Scribner, 196922. Lehmann JF, DeLisa JA, Warren CG, deLateur BJ, Bryant PL,Nicholson CG, Cancerrehabilitation: assessment of need, development, and evaluation of a model ofcare. 1978; 59 :410-419.23. Maddocks M, Mockett S, Wilcock A. Is exercise an acceptableand prac-tical practical therapy for people with or cured of cancer? Asystematic review. Cancer Treat Rev 2009; 35: 383-90.24. Martinsen EW. Physical activity for mental health. TidsskrNor Laegeforen 2000; 120: 3054-6. 29. 25. Molinaro J, Kleinfeld M, Lebed S. Physical therapy anddance in the surgical management of breast cancer. Phys Ther 1986;66:967-9.26. Narayanan V, Koshy C. Fatigue in cancer: a review ofliterature. Hint ndian J Palliat Care 2009; 15 : 19-2527. Oldervoll LM, Kaasa S, Hjermstad MJ, Lund JA, Loge JH, et al.Physical exercise results in the improved subjective well-being of a few or iseffective rehabilitation for all cancer patients? Eur J Cancer 2004; 40:951-62.28. Oldervoll LM, Loge JH, Lydersen S, Paltiel H, Asp MB, NygaardUV, et al. Physical exercise for cancer patients with advanced disease:a randomized controlled trial. Oncologist. 2011; 16 (11): 1649-5729. Osborne TR, Ramsenthaler C, Wolf-Linder S, Schey SA, SiegertRJ, Edmonds PM, et al. Understanding what matters most topeople with multiple myeloma: a qualitative study of views on quality of life.BMC Cancer. 2014; 14 (1): 496.30. Palacio A, Calmels P, Genty M, Le-Quang B, Beuret-BlanquartF. Onkoloji ve fizikî tıp ve rehabilitasyon. Ann Phys RehabilMed. 2009; 52 : 568-57831. Porock D, Kristjanson LJ, Tinnelly K, Duke T, Blight J. Anexercise intervention for advanced cancer patients experiencing fatigue: apilot study. J Palliat Care. 2000 Autumn;16(3):30-632. Radbruch L, Strasser F, Elsner F, Gonçalves JF, Løge J, KaasaS, Nauck F, Stone P. Fatigue in palliative care patients -- an EAPC approach, PalliatMed. 2008; 22 : 13-3233. Sami MB, Faruqui R, The effectiveness of dopamine agonistsfor treatment of neuropsychiatric symptoms post brain injury and stroke. ActaNeuropsychiatr 2015:1–11. doi:10.1017/neu.2015.17 34. Silver JK, Raj VS, Fu JB, Wisotzky EM, Smith SR, Kirch RA,Cancer rehabilitation and palliative care: critical components in the deliveryof high-quality oncology services, Support Care Cancer,2015;23(12):3633-43.35. Stene GB, Helbostad JL, Balstad TR, Riphagen II, Kaasa S,Oldervoll LM. Effect of physical exercise on muscle mass and strength in cancerpatients during treatment--a systematic review. Crit Rev Oncol Hematol.2013; 88 : 573-593.36. Stout NL, Binkley JM, Schmitz KH, Andrews K, Hayes SC,Campbell KL, McNeely ML, Soballe PW, Berger AM, Cheville AL, Fabian C, GerberLH, Harris SR, Johansson K, Pusic AL, Prosnitz RG, Smith RA . A prospectivesurveillance model for rehabilitation for women with breast cancer. Cancer2012:118(8 Suppl):2191–2200. doi:10.1002/cncr.2747637. Taşpınar Ö , Aydın T, Akcakaya A, Kanser Rehabilitasyonunda PalyatifYaklaşımın Yeri ve Önemi, Bezmialem Science, 2014; 1: 31-3738. Van Weert E, Hoekstra-Weebers J, Otter R, Postema K,Sanderman R, van der Schans C. Cancer-related fatigue: predictors and effectsof rehabilitation. Oncologist. 2006; 11 : 184-19639. von Haehling S, Anker SD Cachexia as a major underestimatedand unmet medical need: facts and numbers. J Cachexia Sarcopenia Muscle. 2010; 1 : 1-540. Weissman DE, Meier DE, Identifying patients in need of apalliative care assessment in the hospital setting: aconsensusreport from thecenter to advance palliative care. J Palliat Med 2011;14(1):17– 23.doi:10.1089/jpm.2010.034741. Wells, M., Macbride, S Rehabilitation and Survivorship.In: Nursing Patients with Cancer Principles and Practice. Eds: Kearney N,Richardson A, 1 th ed, Elsevier, 2006;799-819. 42. Who definition of palliative care World Health Organization. http://www.who.int/cancer/palliative/definition/en/2015. Erişim Tarihi:22.07.201843. WHO, Search results, http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs297/en/,erişim tarihi: 16.07.2018
|
|---|