Summary: | Bu tezin konusu 1914 yılında Yahyalı’da dünyaya gelmiş, 1987 yılında Kayseri’de vefat etmiş, tasavvufî ve ilmî kişiliğiyle yakın tarihimizde ilmî, ictimâi ve kültürel alanlarda derin izler bırakmış olan Yahyalılı Hacı Hasan Efendi’nin hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşleridir. Hacı Hasan Efendi Hâlidiyye-yiNakşbendiyye geleneğin son dönem temsilcilerinden biri olmakla beraber, Kâdiriyye yoluna da mensuptur.Bu tez aynı zamanda, Anadolu’nun birçok bölgesini etkilemeyi başaran Hacı Hasan Efendi’nin bu başarısının arka planını tespiti açısından önem arz etmektedir. Çalışmamız, giriş dâhil üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde tezin amaç ve yöntemi, amacı, konusu ve kaynaklarının değerlendirilmesi gibi konularayer verilmiştir. Birinci bölüm Hacı Hasan Efendi’nin hayatına tahsis edilmiş, onun, aile çevresi, doğumu, çocukluk yılları, tahsil hayatı, tasavvufi şahsiyeti ve Mahmut Sami Ramazanoğlu Efendi’ye intisabı, tarikatı ve silsilesi, hizmet ve faaliyetleri ve vefatı gibi konular üzerinde durulmuş daha sonra eserleri ve eserlerinin içeriklerine genel hatlarıyla değinilmiş, bu bölümde son olarak Hasan Efendi’nin halifeleri gündeme getirilmiştir. İkinci bölümde ise Hacı Hasan Efendi’nin tasavvufî görüşleri, seyr u sülûk, tasavvufî ahlâk ve tahakkukla ilgili görüşleri şeklinde kategorize edilerek incelenmiştir. Bu yöntemle Hacı Hasan Efendi’nin seleflerinden aldığı bilgi ve tecrübeyi nasıl kullandığı ve dönemi içerisindeki etkisinde bu birikimlerinin tesirini ortaya koymaya çalıştık. Sonuç bölümünde genel bir değerlendirme yapıp faydalandığımız kaynakları kaynakçada belirttik. Ekler bölümüyle tezimizi zenginleştirmeyi de ihmal etmedik. İslâm’ı takvâ kalitesinde yaşamayı şiar edinen Hacı Hasan Efendi, zahiri hükümlere bağlı kalmayı önemsemiştir. Hatta zahire uymayan bâtını, batıl sayarak Kur’ân ve sünnet çerçevesinde kalmayı her şeyden daha önemli görmüştür. Bu düşüncesini şiirlerinde de etkin bir şekilde ortaya koyan Hacı Hasan Efendi, sûfî olduğu kadar şair de olduğunu ispatlamıştır. The subject of ths paper is ...
|