Türkiye'nin kuzeyinde yayılış gösteren Microtus ve Chionomys cinslerine ait türlerin (Mammalia: Rodentia) genetik varyasyonlarının ve filogenetik ilişkilerinin saptanması

Microtus Shrank, 1798 cinsi en çok türleşmeye uğrayan ve en hızlı evrimleşen kemirgen cinslerinden biri olarak kabul edilmekte olup, şu ana kadar Anadolu'da 14 adet Microtus cinsi tarla faresi türünün kaydı verilmiştir. Chionomys Miller, 1908 cinsi ise, Microtus cinsi ile yakın akraba kar farel...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: ÇETİNTÜRK, DERYA
Other Authors: YİĞİT, NURİ, Biyoloji
Format: Doctoral or Postdoctoral Thesis
Language:Turkish
Published: Fen Bilimleri Enstitüsü 2022
Subjects:
Online Access:https://hdl.handle.net/20.500.12575/87703
Description
Summary:Microtus Shrank, 1798 cinsi en çok türleşmeye uğrayan ve en hızlı evrimleşen kemirgen cinslerinden biri olarak kabul edilmekte olup, şu ana kadar Anadolu'da 14 adet Microtus cinsi tarla faresi türünün kaydı verilmiştir. Chionomys Miller, 1908 cinsi ise, Microtus cinsi ile yakın akraba kar farelerini içermekte ve Anadolu'da yayılışı bulunan üç adet tür ile temsil edilmektedir. Bu çalışmada, Türkiye'nin kuzeyinde yayılış gösteren Microtus ve Chionomys cinslerine ait 32 lokaliteden alınan 163 adet örneğin, Genbank'dan alınan 30 adet ve BoldSystem'dan alınan 7 adet örneğin mitokondriyal COXI ve 12S rRNA ile nükleer IRBP gen bölgeleri analiz edildi. Elde edilen verilere göre, Microtus ve Chionomys cinslerinin farklı cinsler olduğu ve Chionomys nivalis, Chionomys roberti ve Chionomys gud türlerinin birbirlerinden ayrıldıkları belirlendi. Microtus türleri ile ilgili olarak; Microtus arvalis "arvalis" ve "obscurus" formlarının Doğu Anadolu populasyonu da dahil olmak üzere aynı tür oldukları saptandı. Microtus mystacinus Trakya ve Anadolu populasyonu arasındaki coğrafi izolasyonun farklı türler oluşturmaları için yeterli olmadığı görüldü. Microtus majori ve Microtus subterraneus türlerinin farklı türler oldukları, Microtus subterraneus Trakya ve Anadolu populasyonlarının devam eden türleşme sürecinde oldukları ve henüz ayrı türler düzeyinde farklılaşmış olmadıkları belirlendi. Guentheri grubuna ait ve İç Anadolu'nun kuzeyinde bulunan endemik Microtus dogramacii'nın geçerli bir takson olduğu, ancak Guentheri grubu Trakya ve Batı Anadolu populasyonlarının genetik belirteçler bakımından henüz tam olarak ayrı türler olma kriterini sağlamadıkları kanıtlandı ve Microtus hartingi olarak kabul edildi. Genus Microtus Shrank, 1798 is considered to be one of the most differentiated and rapidly evolving rodent genus, and 14 vole species of genus Microtus have been recorded in Anatolia so far. Genus Chionomys Miller, 1908 comprises of snow voles closely related to Microtus and is represented by three species distributed in ...