Ewolucja koncepcji „szczególności Arktyki” w kontekście wpływu wojny rosyjsko-ukraińskiej na sytuację międzynarodową na Dalekiej Północy (luty–grudzień 2022)
Przez trzydzieści lat od zakończenia zimnej wojny Arktyka i obowiązujący tam reżim międzynarodowy były charakteryzowane jako „szczególne”. Definicji „szczególności Arktyki” było jednak wiele i trudno o wskazanie jednej, pod którą podpisałyby się wszystkie państwa regionu. Jednocześnie koncepcja ta z...
Main Author: | |
---|---|
Other Authors: | , , |
Format: | Book Part |
Language: | Polish |
Published: |
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
2023
|
Subjects: | |
Online Access: | http://hdl.handle.net/11089/48081 https://doi.org/10.18778/8331-302-3.08 |
id |
ftunivlodzir:oai:dspace.uni.lodz.pl:11089/48081 |
---|---|
record_format |
openpolar |
spelling |
ftunivlodzir:oai:dspace.uni.lodz.pl:11089/48081 2023-11-12T04:11:11+01:00 Ewolucja koncepcji „szczególności Arktyki” w kontekście wpływu wojny rosyjsko-ukraińskiej na sytuację międzynarodową na Dalekiej Północy (luty–grudzień 2022) The Evolution of the concept of „Arctic exceptionalism” in the context of the impact of the Russo-Ukrainian War on the international situation in the High North (February–December, 2022) Damski, Przemysław Piotr Marczuk-Karbownik, Magdalena Żakowski, Karol Uniwersytet Łódzki 2023 application/pdf image/jpeg http://hdl.handle.net/11089/48081 https://doi.org/10.18778/8331-302-3.08 pl pol Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego Marczuk-Karbownik M., Żakowski K. (red.), Formy mocarstwowości we współczesnym świecie – studium przypadków, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2023; Damski P. P., Ewolucja koncepcji „szczególności Arktyki” w kontekście wpływu wojny rosyjsko-ukraińskiej na sytuację międzynarodową na Dalekiej Północy (luty–grudzień 2022), [w:] Formy mocarstwowości we współczesnym świecie – studium przypadków, M. Marczuk-Karbownik, K. Żakowski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2023, https://doi.org/10.18778/8331-302-3.08 http://hdl.handle.net/11089/48081 978-83-8331-302-3 doi:10.18778/8331-302-3.08 Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ © Copyright by Authors, Łódź 2023;© Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2023 Arktyka Rosja Stany Zjednoczone wojna rosyjska-ukraińska NATO państwa nordyckie the Arctic Russia the United States Russo-Ukrainian War Nordic states Book chapter 2023 ftunivlodzir https://doi.org/10.18778/8331-302-3.08 2023-10-16T23:15:49Z Przez trzydzieści lat od zakończenia zimnej wojny Arktyka i obowiązujący tam reżim międzynarodowy były charakteryzowane jako „szczególne”. Definicji „szczególności Arktyki” było jednak wiele i trudno o wskazanie jednej, pod którą podpisałyby się wszystkie państwa regionu. Jednocześnie koncepcja ta zmieniała się w czasie i adaptowała do nowych warunków, aż po agresję rosyjską na Ukrainę z 24 lutego 2022 roku. Kluczowe znaczenie miała tu polityka Rosji oraz Stanów Zjednoczonych, jedynych mocarstw globalnych będących państwami arktycznymi, które do czasu wojny w Ukrainie respektowały wypracowane dla Arktyki normy i zasady oparte na zaufaniu. Agresja na Ukrainę podważyła wiarygodność Rosji i unaoczniła jak rozbieżnie poszczególni gracze arktyczny pojmowali „szczególność”. W rezultacie państwa zachodnie zaczęły gromadzić się wokół USA i izolować Rosję pozbawiając ją, przynajmniej na pewien czas, jej „terytorium negocjacji”. W odpowiedzi spotkały się z demonstracjami militarnymi mającymi skłonić je do powrotu do status quo ante bellum. Nie przyniosło to jednak oczekiwanych rezultatów, doprowadziło do wzmocnienia pozycji USA w regionie oraz poddało wątpliwość dalsze funkcjonowanie „szczególności” w obecnym kształcie. For thirty years since the end of the Cold War, the Arctic, and the international regime there have been characterised as “exceptional”. However, there have been many definitions of “Arctic exceptionalism” and it is difficult to identify one to which all states in the region subscribe. At the same time, the concept was changing over time and adapting to new conditions, right up to the Russian aggression against Ukraine on 24 February 2022. Crucial to this was the policy of Russia and the United States, the only global powers that are Arctic states which, until the war in Ukraine, respected the norms and principles developed for the Arctic based on trust. The aggression against Ukraine undermined Russia’s credibility and highlighted how divergently the various Arctic players understood “exceptionalism”. ... Book Part Arctic University of Lodz Repository (RUŁ) Arctic |
institution |
Open Polar |
collection |
University of Lodz Repository (RUŁ) |
op_collection_id |
ftunivlodzir |
language |
Polish |
topic |
Arktyka Rosja Stany Zjednoczone wojna rosyjska-ukraińska NATO państwa nordyckie the Arctic Russia the United States Russo-Ukrainian War Nordic states |
spellingShingle |
Arktyka Rosja Stany Zjednoczone wojna rosyjska-ukraińska NATO państwa nordyckie the Arctic Russia the United States Russo-Ukrainian War Nordic states Damski, Przemysław Piotr Ewolucja koncepcji „szczególności Arktyki” w kontekście wpływu wojny rosyjsko-ukraińskiej na sytuację międzynarodową na Dalekiej Północy (luty–grudzień 2022) |
topic_facet |
Arktyka Rosja Stany Zjednoczone wojna rosyjska-ukraińska NATO państwa nordyckie the Arctic Russia the United States Russo-Ukrainian War Nordic states |
description |
Przez trzydzieści lat od zakończenia zimnej wojny Arktyka i obowiązujący tam reżim międzynarodowy były charakteryzowane jako „szczególne”. Definicji „szczególności Arktyki” było jednak wiele i trudno o wskazanie jednej, pod którą podpisałyby się wszystkie państwa regionu. Jednocześnie koncepcja ta zmieniała się w czasie i adaptowała do nowych warunków, aż po agresję rosyjską na Ukrainę z 24 lutego 2022 roku. Kluczowe znaczenie miała tu polityka Rosji oraz Stanów Zjednoczonych, jedynych mocarstw globalnych będących państwami arktycznymi, które do czasu wojny w Ukrainie respektowały wypracowane dla Arktyki normy i zasady oparte na zaufaniu. Agresja na Ukrainę podważyła wiarygodność Rosji i unaoczniła jak rozbieżnie poszczególni gracze arktyczny pojmowali „szczególność”. W rezultacie państwa zachodnie zaczęły gromadzić się wokół USA i izolować Rosję pozbawiając ją, przynajmniej na pewien czas, jej „terytorium negocjacji”. W odpowiedzi spotkały się z demonstracjami militarnymi mającymi skłonić je do powrotu do status quo ante bellum. Nie przyniosło to jednak oczekiwanych rezultatów, doprowadziło do wzmocnienia pozycji USA w regionie oraz poddało wątpliwość dalsze funkcjonowanie „szczególności” w obecnym kształcie. For thirty years since the end of the Cold War, the Arctic, and the international regime there have been characterised as “exceptional”. However, there have been many definitions of “Arctic exceptionalism” and it is difficult to identify one to which all states in the region subscribe. At the same time, the concept was changing over time and adapting to new conditions, right up to the Russian aggression against Ukraine on 24 February 2022. Crucial to this was the policy of Russia and the United States, the only global powers that are Arctic states which, until the war in Ukraine, respected the norms and principles developed for the Arctic based on trust. The aggression against Ukraine undermined Russia’s credibility and highlighted how divergently the various Arctic players understood “exceptionalism”. ... |
author2 |
Marczuk-Karbownik, Magdalena Żakowski, Karol Uniwersytet Łódzki |
format |
Book Part |
author |
Damski, Przemysław Piotr |
author_facet |
Damski, Przemysław Piotr |
author_sort |
Damski, Przemysław Piotr |
title |
Ewolucja koncepcji „szczególności Arktyki” w kontekście wpływu wojny rosyjsko-ukraińskiej na sytuację międzynarodową na Dalekiej Północy (luty–grudzień 2022) |
title_short |
Ewolucja koncepcji „szczególności Arktyki” w kontekście wpływu wojny rosyjsko-ukraińskiej na sytuację międzynarodową na Dalekiej Północy (luty–grudzień 2022) |
title_full |
Ewolucja koncepcji „szczególności Arktyki” w kontekście wpływu wojny rosyjsko-ukraińskiej na sytuację międzynarodową na Dalekiej Północy (luty–grudzień 2022) |
title_fullStr |
Ewolucja koncepcji „szczególności Arktyki” w kontekście wpływu wojny rosyjsko-ukraińskiej na sytuację międzynarodową na Dalekiej Północy (luty–grudzień 2022) |
title_full_unstemmed |
Ewolucja koncepcji „szczególności Arktyki” w kontekście wpływu wojny rosyjsko-ukraińskiej na sytuację międzynarodową na Dalekiej Północy (luty–grudzień 2022) |
title_sort |
ewolucja koncepcji „szczególności arktyki” w kontekście wpływu wojny rosyjsko-ukraińskiej na sytuację międzynarodową na dalekiej północy (luty–grudzień 2022) |
publisher |
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |
publishDate |
2023 |
url |
http://hdl.handle.net/11089/48081 https://doi.org/10.18778/8331-302-3.08 |
geographic |
Arctic |
geographic_facet |
Arctic |
genre |
Arctic |
genre_facet |
Arctic |
op_relation |
Marczuk-Karbownik M., Żakowski K. (red.), Formy mocarstwowości we współczesnym świecie – studium przypadków, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2023; Damski P. P., Ewolucja koncepcji „szczególności Arktyki” w kontekście wpływu wojny rosyjsko-ukraińskiej na sytuację międzynarodową na Dalekiej Północy (luty–grudzień 2022), [w:] Formy mocarstwowości we współczesnym świecie – studium przypadków, M. Marczuk-Karbownik, K. Żakowski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2023, https://doi.org/10.18778/8331-302-3.08 http://hdl.handle.net/11089/48081 978-83-8331-302-3 doi:10.18778/8331-302-3.08 |
op_rights |
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ © Copyright by Authors, Łódź 2023;© Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2023 |
op_doi |
https://doi.org/10.18778/8331-302-3.08 |
_version_ |
1782330365828923392 |