Visual sociological research using film and video, on the example of urban studies

• Published in: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Main Author: Kaczmarek, Jerzy
• Other Authors: Prof. UAM, Faculty of Sociology Adam Mickiewicz University in Poznań, Wydział Socjologii UAM, ul. Szamarzewskiego 89, 60-568 Poznań, [e-mail]
• Format: Article in Journal/Newspaper
• Language: English
• Published: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2020
• Subjects: film and sociology; sociology of film; visual research; sociological film; city; film a socjologia; socjologia filmu; badania wizualne; film socjologiczny; miasto; sami
• Online Access: http://hdl.handle.net/11089/34506; https://doi.org/10.18778/0208-600X.73.01

The use of film and video in sociological research, or social sciences in general, has a long and well-established tradition. Motion pictures have, on the one hand, been the object of analysis, as in the case of sociology of film, and, on the other, they have been used as a research tool. Moreover, films can be scientific statements in their own right, as is the case with sociological film. The use of visual methods based on both still and moving pictures works very well for exploring the physical and social space of the city. The article looks at ways of using films and the actual process of obtaining film data in sociological research. Works featuring urban themes will be considered as special cases to illustrate the author’s reflections. It is noteworthy that early cinema already showed urban space, as exemplified in the films by the Lumière brothers who, incidentally, treated their motion pictures primarily as a scientific tool. City-related topics appear in research by film sociologists who analysed films featuring urban themes, among other things. Later, sociologists themselves began to use cameras in their studies and teaching. One way of using a camera for these purposes is simply to record observations of certain places and people’s behaviour. These video recordings are subsequently analysed, applying various methods developed in the field of sociology and other sciences. Another technique, well-suited for exploring urban space, is a mobile camera, used for example for video tours, as introduced by Sarah Pink. And, finally, sociological film focusing on the city plays a vital role in social research. Wykorzystanie filmu i wideo w badaniach socjologicznych, czy też w ogóle na obszarze nauk społecznych, ma już swoją długą i ugruntowaną tradycję. Obrazy ruchome stanowiły z jednej strony obiekt analiz, jak miało to chociażby miejsce w socjologii filmu, z drugiej zaś używano ich jako narzędzia badawczego. Poza tym nagrania filmowe mogą przybrać postać samodzielnej wypowiedzi naukowej, jak dzieje się to w filmie socjologicznym. Zastosowanie metod wizualnych, opartych zarówno na obrazach nieruchomych, jak i ruchomych, bardzo dobrze sprawdza się w eksploracji przestrzeni fizycznej i społecznej miasta. W swoim artykule chciałbym pokazać, w jaki sposób można wykorzystać filmy oraz sam proces pozyskiwania danych filmowych w badaniach socjologicznych, zaś szczególnymi przypadkami, którymi głównie chciałbym zilustrować moje rozważania, będą przykłady prac dotyczących tematyki miejskiej. Trzeba zauważyć, że już początki kina związane są z pokazywaniem przestrzeni miejskiej, czego przykładem mogą być chociażby filmy braci Lumière’ów, którzy zresztą swój kinematograf traktowali przede wszystkim jako narzędzie naukowe. Problematyka związana z miastami pojawia się w pracach badawczych socjologów filmu, którzy poddawali analizie między innymi obrazy o tematyce miejskiej. Później socjologowie sami zaczynają już używać kamer w swoich badaniach, jak również w działalności dydaktycznej. Jednym ze sposobów użycia kamery w ich pracach jest po prostu zapis obserwacji pewnych miejsc i zachowań ludzi, które następnie poddaje się analizie przy zastosowaniu różnych metod wykształconych na obszarze socjologii czy też przejętych z innych nauk. Następną techniką, szczególnie nadającą się do eksploracji przestrzeni miejskiej, jest użycie mobilnej kamery, czego przykładem jest chociażby wideozwiedzanie, którego pomysłodawczynią jest Sarah Pink. Ważne miejsce w badaniach społecznych zajmuje wreszcie film socjologiczny, którego obiektem zainteresowań jest także miasto.