Rolnictwo ekologiczne jako zawód i powołanie. Studium tożsamości, organizacji i potencjału rozwojowego polskich rolników ekologicznych

• Main Author: Bielski, Piotr
• Other Authors: Kacperczyk, Anna, Uniwersytet Łódzki, Piotr Bielski – doktorant w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego, absolwent stosunków międzynarodowych i socjologii, animator kultury, publicysta, interesuje się zagadnieniami zrównoważonego rozwoju wsi, socjologią kultury i środowiska oraz jakościowymi metodami badań społecznych., [e-mail]
• Format: Book
• Language: Polish
• Published: Uniwersytet Łódzki 2009
• Subjects: rolnictwo ekologiczne; eko-rolnictwo; ekologia; typologia eko-rolników; studia nad stawaniem się; światy społeczne; teoria ugruntowana; powołanie; misja; wejście Polski do Unii Europejskiej; sami
• Online Access: http://hdl.handle.net/11089/32684

Praca stanowi pierwsze w Polsce socjologiczne studium rozwoju rolnictwa ekologicznego, zakorzenione w paradygmacie interpretatywnym, oparte na metodologii teorii ugruntowanej. Podstawą badań było 27 wywiadów narracyjnych i swobodnych z rolnikami ekologicznymi z terenu całej Polski, obserwacja uczestnicząca na imprezach eko-rolników, analiza treści publikacji poświeconych eko-rolnictwu. Centralne pytanie dotyczy tego, co jest istotą rolnictwa ekologicznego? Czy mamy do czynienia z zawodem czy ruchem społecznym? Co odróżnia ekorolnika od tzw. rolnika konwencjonalnego? Jak wygląda świat społeczny rolnictwa ekologicznego, jakie areny sporów w nim występują? Na początku lat 90 XX wieku w Polsce było ok 20 eko-gospodarstw, a praktykujący „ekologię” rolnicy uznawani byli często za nierozumianych idealistów. Kluczowym czynnikiem dynamizujacym rozwój eko-rolnictwa było wstąpienie Polski do Unii Europejskiej, w latach 2003-2005 nastąpił ponad 3-krotny wzrost liczby gospodarstw ekologicznych (z 2286 do 7813) i ponad 4-krotny wzrost powierzchni upraw ekologicznych. Od początku rozwoju ruchu o „ekologiczności” decydowali o tym sami rolnicy ekologiczni, a certyfikaty wystawiało założone przez nich stowarzyszenie „Ekoland”. W pierwszej dekadzie XXI wieku w związku z rozwojem unijnej i państwowej infrastruktury wsparcia, funkcje tę formalnie przejęły prywatne firmy będące agencjami certyfikującymi, lecz na granice prawne nakładają się wciąż nieformalne granice świadomościowe. W pracy wyróżniono trzy podstawowe typy eko-rolników. Eko-rolnicy z misją (pionierzy i adepci) postrzegają swą działalność jako rodzaj projektu etycznego („zdrowe społeczeństwo dzięki zdrowym roślinom i zwierzętom”), który jednocześnie jest dla nich źródłem utrzymania. Eko-rolnicy dotacyjni postrzegają tę działalność jako rodzaj biznesu, przyznając drugorzędne lub żadne znaczenie wartościom pozaekonomicznym. Eko-rolnicy kontemplacyjni uprawiają ze względu na autoteliczną wartość rolnictwa i harmonii z przyrodą, nie nastawiając się na czerpanie dochodu z ...