Çevresel güvenlik ve iklim değişikliği çerçevesinde devletlerin arktik bölgesindeki iddialarının analizi

• Main Author: Gürcan, Berna
• Other Authors: Öztürk, Zerrin Ayşe, Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Format: Master Thesis
• Language: Turkish
• Published: Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü 2019
• Subjects: Küresel Isınma; Arktik Konseyi; İklim Değişikliği; Global Warming; Arctic Council; Climate Change; Arctic; Canada; Norway; Climate change; glacier*; Global warming; Law of the Sea
• Online Access: https://hdl.handle.net/11454/61271

Bu tezin amacı çevresel güvenlik ve iklim değişikliği çerçevesinde devletlerin Arktik bölgesindeki iddialarını analiz etmektir. Çalışmada elde edilen ilgi ve verilere göre devletlerin Kuzey Kutbu’ndaki fosil enerji kaynaklarına sahip olmak için hak iddia etmelerinin yanında bölge kaynaklarının paylaşımında uzlaşmaya varma durumlarında bile bu fosil enerji kaynaklarının kullanılmasıyla mevcut durumda yüksek olan salınımı daha da fazla arttıracaktır. Dolayısıyla devletlerin hak iddiaları çerçevesinde bir silahlı çatışmaya sürüklenmesi engellense bile, küresel ısınmanın dünya için yıkıcı etkilerinden kurtulmak mümkün olmayacaktır. Çalışmanın ilk bölümünde çevresel güvenlik, Arktik bölge özelinde çevresel güvenlik adına atılan adımlardan biri olan Arktik Konseyi, küresel ısınma ve sera etkisi, buzulların erimesi, küresel ısınma ile ilgili 19.yüzyıldan itibaren yapılmış olan tahminler, bilimsel araştırmalar ve son olarak Arktik bölgesinin ekonomik ve stratejik önemine dair genel çerçeveyi çizen bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde küresel ısınmanın uluslararası bir boyut kazanmasıyla birlikte Birleşmiş Milletler öncülüğünde yapılan Hükümetler Arası İklim Paneli (IPCC) ve ortaya koyduğu raporlar, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) ve Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi resmi belgelerle incelenmiş, devletlerin bu girişimlere karşı tutumu analiz edilmiştir. Üçüncü bölümde ise Arktik’teki buzulların erimesiyle ekonomik ve ulusal güvelik kaygıları artan beş Arktik ülkesinin (Rusya, ABD, Kanada, Norveç ve Danimarka) bölgedeki hâkimiyet iddiaları yine devletlerin resmi raporları ve basına verdikleri demeçler aracılığıyla Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi çerçevesinde incelenmiştir. Küresel ısınma Arktik bölgesi başta olmak üzere tüm dünya üzerindeki tüm canlı yaşamını tehdit eden önemli bir sorundur. Ancak bu çalışmada da görüleceği gibi bölge ülkeleri ekonomik çıkarları ve ulusal güvenlik kaygıları adına bu faktörü görmezden gelmektedir. Birleşmiş Milletler’in küresel ısınmayı yavaşlatmak için yaptığı çalışmalar ülkelerin bu isteksiz tutumundan dolayı beklenen etkiyi sağlamakta yetersiz kalmaktadır. Bu çalışmada elde edilen bilgi ve verilere göre devletlerin iddia ettikleri bölgeleri ele geçirmeleri ve buradaki fosil kaynakları kullanmaları durumunda küresel ısınmanın daha hızlı bir şekilde artacağı, ekonomik ve siyasi tehditlerin yerini çevresel tehditlerin alacağı ortaya konulmuştur. The aim of this thesis is to analyze of the states’ claims in the Arctic region within the framework of environmental security and climate change. According to the information and data obtained in the study, even if the states reach a consensus in the sharing of regional resources, the use of these fossil energy resources will further increase the current high emissions. Therefore, even if states are prevented from being dragged into an armed conflict within the framework of their claims, it will not be possible to get rid of the devastating effects of global warming for the world. The first part of the study is an explanation about environmental security, Arctic Council which is one of the steps taken in the name of environmental security in the Arctic region, global warming and greenhouse effect, melting of icecaps, information about research made since the 19th century on global warming, and finally the economic and strategic aspects of the Arctic region. In the second part, the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) led by the United and its reports, the United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) and the United Nations Convention on the Law of the Sea have been examined with official documents. In the third part, the claims of sovereignty in the region of five Arctic countries (Russia, USA, Canada, Norway and Denmark), whose economic and national security concerns increased due to the melting of the Arctic glaciers, are examined within the framework of the United Nations Convention on the Law of the Sea. Global warming is an important problem that threatens all life on Earth, especially in the Arctic region. However, as can be seen in this study, countries in the region ignore this factor at the expense of their economic interests and national security concerns. The efforts of the United Nations to slow down global warming are insufficient to achieve the expected impact due to the countries' reluctance. According to the information and data obtained in this study, it is revealed that global warming will increase faster if the states take over the claimed areas and use the fossil resources there, and environmental and economic threats will be replaced by environmental threats.