Vatn og CO2 í basaltbráð: Undirbúningur og FTIR-mælingar í glerinnlyksum ólivínkristalla
Markmið verkefnisins er að reyna eina af þeim aðferðum sem nota má til mælinga á vatnsmagni í glerinnlyksum í ólivínkristöllum í FTIR-litrófssjá. Undirbúningur glerinnlyksusýnanna er mjög vandasamur en opna þarf þær báðum megin við pússun á kristallnum og afar lítið þarf til þess að eitthvað fari úr...
Main Author: | |
---|---|
Other Authors: | |
Format: | Thesis |
Language: | Icelandic |
Published: |
2011
|
Subjects: | |
Online Access: | http://hdl.handle.net/1946/8643 |
id |
ftskemman:oai:skemman.is:1946/8643 |
---|---|
record_format |
openpolar |
spelling |
ftskemman:oai:skemman.is:1946/8643 2023-05-15T16:31:14+02:00 Vatn og CO2 í basaltbráð: Undirbúningur og FTIR-mælingar í glerinnlyksum ólivínkristalla Sigrún Anna Pálsdóttir 1982- Háskóli Íslands 2011-05 application/pdf http://hdl.handle.net/1946/8643 is ice http://hdl.handle.net/1946/8643 Jarðfræði Efnagreining Jarðefnafræði Basalt Thesis Bachelor's 2011 ftskemman 2022-12-11T06:53:11Z Markmið verkefnisins er að reyna eina af þeim aðferðum sem nota má til mælinga á vatnsmagni í glerinnlyksum í ólivínkristöllum í FTIR-litrófssjá. Undirbúningur glerinnlyksusýnanna er mjög vandasamur en opna þarf þær báðum megin við pússun á kristallnum og afar lítið þarf til þess að eitthvað fari úrskeiðis. Þrjú sýni voru tekin úr hraðkældu basalti á vesturgosbelti Íslands, Stapafelli, pikríti við Grindavík, Miðfelli við Þingvallavatn, eitt tertíert úr Skriðufelli í Þjórsárdal og eitt frá Kistufelli norðan við Vatnajökul, sem er á norðurgosbeltinu. Sýnin voru pússuð, þykktarmæld og því næst mæld í FTIR (Fourier Transform infrared) litrófssjá. FTIR litrófssjáin mælir vatns- og kolefnibindinga en frá þeim mælingum, ásamt mældri þykkt og reiknaðri eðlisþyngd glersins (efnagreining með örgreini) er styrkur vatns og kolefnis metinn. Upphaflega átti að bera saman styrk vatns og kolefnis í bráðum vestur- og austurgosbeltanna en þar sem þessi aðferðafræði er erfið og seinleg og mikil afföll urðu af sýnunum var eingöngu vesturgosbeltið, ásamt Kistufelli á norðurgosbeltinu, skoðað. Mælingar sýndu að vatn var í öllum sýnunum. Gler frá Miðfelli og eitt glersýni frá Skriðufelli mældust með 0,06-0,08 þ% vatn sem þýðir að þau höfðu afgasast en sýni frá Stapafelli og Skriðufelli sýndu 0,25 þ% - 0,34 þ% vatn. CO2 mældist lítið sem ekkert í sýnunum. Niðurstöður sýna að hægt er að nota þessa aðferðafræði en hún er bæði erfið og seinvirk. Thesis Grindavík Þingvallavatn Skemman (Iceland) Vatn ENVELOPE(-19.408,-19.408,65.956,65.956) Grindavík ENVELOPE(-22.439,-22.439,63.838,63.838) Þingvallavatn ENVELOPE(-21.150,-21.150,64.183,64.183) |
institution |
Open Polar |
collection |
Skemman (Iceland) |
op_collection_id |
ftskemman |
language |
Icelandic |
topic |
Jarðfræði Efnagreining Jarðefnafræði Basalt |
spellingShingle |
Jarðfræði Efnagreining Jarðefnafræði Basalt Sigrún Anna Pálsdóttir 1982- Vatn og CO2 í basaltbráð: Undirbúningur og FTIR-mælingar í glerinnlyksum ólivínkristalla |
topic_facet |
Jarðfræði Efnagreining Jarðefnafræði Basalt |
description |
Markmið verkefnisins er að reyna eina af þeim aðferðum sem nota má til mælinga á vatnsmagni í glerinnlyksum í ólivínkristöllum í FTIR-litrófssjá. Undirbúningur glerinnlyksusýnanna er mjög vandasamur en opna þarf þær báðum megin við pússun á kristallnum og afar lítið þarf til þess að eitthvað fari úrskeiðis. Þrjú sýni voru tekin úr hraðkældu basalti á vesturgosbelti Íslands, Stapafelli, pikríti við Grindavík, Miðfelli við Þingvallavatn, eitt tertíert úr Skriðufelli í Þjórsárdal og eitt frá Kistufelli norðan við Vatnajökul, sem er á norðurgosbeltinu. Sýnin voru pússuð, þykktarmæld og því næst mæld í FTIR (Fourier Transform infrared) litrófssjá. FTIR litrófssjáin mælir vatns- og kolefnibindinga en frá þeim mælingum, ásamt mældri þykkt og reiknaðri eðlisþyngd glersins (efnagreining með örgreini) er styrkur vatns og kolefnis metinn. Upphaflega átti að bera saman styrk vatns og kolefnis í bráðum vestur- og austurgosbeltanna en þar sem þessi aðferðafræði er erfið og seinleg og mikil afföll urðu af sýnunum var eingöngu vesturgosbeltið, ásamt Kistufelli á norðurgosbeltinu, skoðað. Mælingar sýndu að vatn var í öllum sýnunum. Gler frá Miðfelli og eitt glersýni frá Skriðufelli mældust með 0,06-0,08 þ% vatn sem þýðir að þau höfðu afgasast en sýni frá Stapafelli og Skriðufelli sýndu 0,25 þ% - 0,34 þ% vatn. CO2 mældist lítið sem ekkert í sýnunum. Niðurstöður sýna að hægt er að nota þessa aðferðafræði en hún er bæði erfið og seinvirk. |
author2 |
Háskóli Íslands |
format |
Thesis |
author |
Sigrún Anna Pálsdóttir 1982- |
author_facet |
Sigrún Anna Pálsdóttir 1982- |
author_sort |
Sigrún Anna Pálsdóttir 1982- |
title |
Vatn og CO2 í basaltbráð: Undirbúningur og FTIR-mælingar í glerinnlyksum ólivínkristalla |
title_short |
Vatn og CO2 í basaltbráð: Undirbúningur og FTIR-mælingar í glerinnlyksum ólivínkristalla |
title_full |
Vatn og CO2 í basaltbráð: Undirbúningur og FTIR-mælingar í glerinnlyksum ólivínkristalla |
title_fullStr |
Vatn og CO2 í basaltbráð: Undirbúningur og FTIR-mælingar í glerinnlyksum ólivínkristalla |
title_full_unstemmed |
Vatn og CO2 í basaltbráð: Undirbúningur og FTIR-mælingar í glerinnlyksum ólivínkristalla |
title_sort |
vatn og co2 í basaltbráð: undirbúningur og ftir-mælingar í glerinnlyksum ólivínkristalla |
publishDate |
2011 |
url |
http://hdl.handle.net/1946/8643 |
long_lat |
ENVELOPE(-19.408,-19.408,65.956,65.956) ENVELOPE(-22.439,-22.439,63.838,63.838) ENVELOPE(-21.150,-21.150,64.183,64.183) |
geographic |
Vatn Grindavík Þingvallavatn |
geographic_facet |
Vatn Grindavík Þingvallavatn |
genre |
Grindavík Þingvallavatn |
genre_facet |
Grindavík Þingvallavatn |
op_relation |
http://hdl.handle.net/1946/8643 |
_version_ |
1766020998105137152 |