Ósmelur, skeldýrafána og jarðlagaskipan á síðjökultíma

• Main Author: Sandra Karen Ragnarsdóttir 1987-
• Other Authors: Háskóli Íslands
• Format: Thesis
• Language: Icelandic
• Published: 2011
• Subjects: Jarðfræði; Jarðlög; Setmyndun; Skeldýr; Síðjökulskeið; Ósmelur (Kjósarsýsla); Veita; Svæði; Hvalfjörður; Kjósarsýsla; glacier; Iceland
• Online Access: http://hdl.handle.net/1946/7502

Jarðlögin í Ósmel mynduðust í sjó á síðasta jökulskeiði ísaldar, fyrir um 12.600 til 10.000 árum síðan (Finnbogi Rögnvaldsson 1989). Þá var meginjökull yfir Íslandi og skriðjökull var á því svæði sem Hvalfjörður er nú. Skriðjökullinn bar með sér mikið set út til sjávar og barst fíngert set út í fjörðinn. Í þeirri setgerð voru botndýr sem lifðu annað hvort á botninum eða á öðrum dýrum, áfána, eða grófu sig niður í setið, ífána. Skeldýrafánan í Ósmel getur veitt upplýsingar um umhverfisaðstæður við setmyndun. Í þessari ritgerð er farið yfir þær vísbendingar sem lindýra- og hrúðurkarlafánur veita, til dæmis um hitastig og seltu sjávar og dýpi við setmyndun á síðjökultíma. The sediment layers in Ósmelur were deposited below sea during the last glacial stage, approximately 12.600 – 10.000 years ago (Finnbogi Rögnvaldsson 1989). At that time a glacier covered Iceland and a valley glacier reaching out from the main glacier covered what is now Hvalfjörður. A vast amount of fine sediment were carried out into the fjord by the valley glacier. Marine fauna lived in the sediment deposits, some of them lived in the sediment surface, epifauna, while others burrowed down in the sediment, infauna. The marine fauna in Ósmelur can give information on the environmental circumstances during deposition. The goal of this paper is to interpret information given by the mollusc and cirripedia faunas, for example the sea´s temperature and salinity and the depth during sedimenation in late glacial time.