Elísabet Jónína Eiríksdóttir (1889-1971): Fátæk sveitastúlka verður róttæk stjórnmálakona

Stjórnmálastarf íslenskra kvenna hefur til skamms tíma verið hornreka í hefðbundinni stjórnmálasögu því að sjónarhorn hennar hefur einskorðast við að segja sögu leiðtoganna sem fóru með valdið í stjórnmálunum. Til að koma konum inn í stjórnmálasöguna þarf að breyta sjónarhorninu á stjórnmálin með þv...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Aðalheiður Steingrímsdóttir 1953-
Other Authors: Háskóli Íslands
Format: Master Thesis
Language:Icelandic
Published: 2025
Subjects:
Online Access:https://hdl.handle.net/1946/49262
Description
Summary:Stjórnmálastarf íslenskra kvenna hefur til skamms tíma verið hornreka í hefðbundinni stjórnmálasögu því að sjónarhorn hennar hefur einskorðast við að segja sögu leiðtoganna sem fóru með valdið í stjórnmálunum. Til að koma konum inn í stjórnmálasöguna þarf að breyta sjónarhorninu á stjórnmálin með því að skoða söguna neðan frá og upp, skilgreina valdið vítt og leita að birtingarmyndum þess á mörgum stöðum, en ekki bara í athöfnum þeirra karla sem fóru með völdin í samfélaginu sem stjórnmálaleiðtogar. Þetta felur í sér að elta þarf konurnar með hjálp heimildanna til að lýsa upp stjórnmálastarf þeirra í nærsamfélaginu og að rekja þræðina þaðan yfir í landsmálin. Í ritgerðinni er fjallað um stjórnmálastarf Elísabetar Jónínu Eiríksdóttur (1889–1971) á fyrri hluta tuttugustu aldar þegar íslenskar stigu inn á stóra sviðið í þjóðmálunum sem borgarar og kjósendur. Elísabet fæddist á Efri-Þverá í Vestur-Húnavatnssýslu og ólst upp við kröpp kjör í stórum systkinahópi, en auðnaðist að brjótast til mennta. Elísabet varð snemma kvenréttindakona og samferða kvennahreyfingunni. Hún settist að á Akureyri árið 1921 og vann þar fyrir sér sem sjálfstætt starfandi kennari og hélt heimili með systkinum sínum, en flest voru þau ógift og öll eignuðust sjálf ekki börn. Á Akureyri gekk hún til liðs við vinstri hreyfinguna og þaðan lá leið hennar inn í verkalýðs- og stjórnmálastarfið í bænum og á landsvísu. Persónulegar aðstæður Elísabetar voru aðrar en hjá vel flestum konum þar sem hún var ekki bundin af hefðbundnum skyldum við heimilisstörf og barnauppeldi. Hún hafði því tíma til að taka þátt í stjórnmálum og fór líf hennar að stærstum hluta fram á opinbera sviðinu. Sjónarhornið í ritgerðinni er fyrst og fremst á opinbert líf Elísabetar því hún virðist ekki hafa skilið eftir sig neinar heimildir sem veita innsýn inn í persónulegar skoðanir hennar, daglegt líf og nánasta umhverfi. Ritgerðin miðast við tímann frá fæðingu Elísabetar Eiríksdóttur árið 1889 og fram að stofnun Kommúnistaflokks Íslands árið 1930. Markmiðið er að skoða ...