Kolefnisbinding og vöxtur mismunandi skógargerða í þremur skógum á Suðvesturlandi Heiðmörk, Nesjavöllum og Ölfusvatni

• Main Author: Gústaf Jarl Viðarsson 1981-
• Other Authors: Landbúnaðarháskóli Íslands
• Format: Master Thesis
• Language: Icelandic
• Published: 2023
• Subjects: Kolefnisúttekt; Skógarúttekt; Birkiskógar; Barrskógar; Skógrækt; Mótvægisaðgerðir; Náttúra og skógur; Nature and forest science; Carbon inventory; Forest inventory; Birch forests; Coniferous forests; Forestry; Mitigation measures; Gerðar; Nesjavellir; Skógur; Ölfusvatn; Iceland
• Online Access: http://hdl.handle.net/1946/45738

Eitt af mikilvægum hlutverkum skógræktar er að binda koldíoxíð (CO2) úr andrúmslofti og geyma sem kolefni (C) í lífmassa og jarðvegi til lengri tíma. Aukin umræða og kröfur um notkun ábyrgra aðferða til þess að meta kolefnisbindingu skóga var aðal kveikjan að þessari rannsókn. Markmið þessa verkefnis var að i) lýsa og aðlaga aðferðafræði til að meta magn kolefnis og kolefnisbindingu í lífmassa trjáa í afmörkuðum skóglendum (einstaka skógajörðum) á áreiðanlegan hátt, ii) framkvæma úttektir og mælingar með þeirri aðferðafræði á þremur skógræktarsvæðum á suðvesturhorninu, það er á Heiðmörk, Ölfusvatni og Nesjvöllum og að lokum iii) bera saman niðurstöðurnar á kolefnisbindingu þessara svæða eftir svæðum, aldri skóga og ríkjandi trjátegundum. Úttektin var framkvæmd árið 2017. Skógarnir voru fyrst kortlagðir og flokkaðir með tilliti til trjátegunda og aldurs. Notast var við flokkað slembival til þess að leggja út mælifleti í skógarflokka. Skógmælingar og árhringjamælingar voru gerðar á hverjum fleti sem nægðu til að meta aldur ríkjandi trjáa, kolefnisforða í lífmassa trjáa árið 2017 og 2012, og þar með árlega kolefnisbindingu síðustu fimm árin. Niðurstöðurnar voru að flatarmál flestra skóganna breyttist nokkuð við endurkortlagningu, en þar munaði mestu um náttúrulega birkiskóga sem höfðu aukið útbreiðslusvæði sitt eða ekki verið teknir með í fyrri úttektum. Gerður var samanburður á aldri trjáa miðað við framkvæmdarskráningu og árhringjagreiningu, en þá kom ljós vanmat með árhringjagreiningu og var bætt við 3 árum við niðurstöður úr árhringjagreiningu þar sem aldur byggði aðeins á þeim. Heildarmat á kolefnisforða í lífmassa trjágróðurs (sem bundið CO2) í Heiðmörk, Ölfusvatni og Nesjavöllum var 101.406 (±23.535), 2.585 (±1290) og 1.752 (±875) tonn CO2 árið 2017. Þessi kolefnisforði skiptist á milli ólíkra skógargerða á eftirfarandi hátt: Í Heiðmörk 15%, 13%, 11% og 61% á milli náttúrulegra birkiskóga, blandskóga, barrskóga undir 5 metra hæð og barrskóga yfir 5 metra hæð; Á Ölfusvatni 93% og 7% á milli barrskóga An ...