Sundrung eða samstaða? Áhrif fjármálahrunsins 2008 og fyrstu bylgja COVID-19 heimsfaraldursins 2020-2021 á stjórnmálaumhverfið á Íslandi

• Main Author: Líney Lilja Þrastardóttir 2001-
• Other Authors: Háskólinn á Bifröst
• Format: Thesis
• Language: Icelandic
• Published: 2022
• Subjects: Lokaritgerðir; Félagsvísindi; Stjórnmál; Áfallastjórnun; COVID-19; Bankahrunið 2008; Iceland
• Online Access: http://hdl.handle.net/1946/42534

Óvæntir atburðir eins og krísur geta ógnað grunnskipulagi og grundvallargildum samfélagsins og haft þar með ýmis áhrif. Þar er stjórnmálaumhverfið á Íslandi engin undantekning. Rannsóknarspurning þessarar rannsóknar er: „Hvaða áhrif höfðu fjármálahrunið 2008 og fyrstu bylgjur COVID-19 heimsfaraldursins 2020-2021 á stjórnmálaumhverfið á Íslandi?“ og markmið hennar er að skoða hvaða áhrif þessar mismunandi krísur höfðu á stjórnmálaumhverfið á Íslandi ásamt því að gera samanburð þar á milli. Tilgangur rannsóknarinnar er tvíþættur. Annars vegar að taka saman fræðilegar heimildir um áhrif krísa á stjórnmálaumhverfi með eignunarkenninguna, kenninguna um hlutfallsskort og fræðilega hugtakið mikilvæg tímamót að leiðarljósi. Hins vegar að framkvæma eigindlega rannsókn þar sem tekin eru hálf-opin djúpviðtöl við úrtak sem samanstendur af stjórnmálafræðingi, tveimur stjórnmálamönnum, almennum kjósanda og almannatengli. Upplýsingarnar sem fengust úr samantektinni á heimildunum annars vegar og viðtölunum hins vegar gefa góða yfirsýn yfir áhrifin og samanburðinn á milli þeirra. Helstu niðurstöður rannsóknarinnar eru þær að áhrif fjármálahrunsins á stjórnmálaumhverfið á Íslandi fólu í sér sundrung og voru mun djúpstæðari en áhrif fyrstu bylgja heimsfaraldursins. Reiði og vantraust utan úr samfélaginu í garð þeirra sem báru ábyrgð á krísunni var mikið og stjórnmálamönnum í framlínunni var refsað. Áhrif fyrstu bylgja heimsfaraldursins fólu í sér meiri samstöðu þar sem ekki var hægt að skella skuldinni á ákveðinn aðila, sérfræðingar fóru með valdið og ríkisstjórnin hélt velli milli Alþingiskosninga. Það sem krísurnar eiga sameiginlegt er að ekki var gætt nægilega vel að lýðræðinu í kjölfar þeirra og samsetning stjórnmálaumhverfisins tók breytingum. Unexpected events like crises can threaten the basic structure and fundamental values of the society and have various impact. That makes the political environment in Iceland no exception. The research question in this study is: „What impact did the Financial Collapse in 2008 and the ...