Baskar og ETA : frá fornu til Franco

• Main Author: Gunnar Jóhannesson 1978-
• Other Authors: Háskólinn á Akureyri
• Format: Thesis
• Language: Icelandic
• Published: 2020
• Subjects: Nútímafræði; Félagsvísindi; Hvalveiðar; Tungumál; Þjóðernishópar; Fjölmiðlaumfjöllun; Eta; Iceland
• Online Access: http://hdl.handle.net/1946/37230

Í ritgerðinni er gefin innsýn í sögu Baska og fólksins sem hefur frá fornu kennt sig við Baskaland. Fjallað er um söguleg tengsl Baska við bæði nágrannaþjóðir sínar og Íslendinga. Sagt er frá átökum sem einkennt hafa baráttu þeirra fyrir landsvæði, sjálfstæði menningar sinnar og tungumáli. Greint er frá sögu verslunar Baska með hvalaafurðir, sérstaklega verslunar sem tengja Íslendinga og Baska gegnum veiðar þeirra við Íslandsstrendur. Baskar voru meira og minna sjálfstæð þjóð innan þeirra konungsríkja sem ríktu á Íberíuskaga og norður yfir Pýreneafjöll. Helgast það meðal annars af því að Baskar áttu sitt eigið löggjafarþing og frægast þeirra var staðsett Guernica, þar sem það er enn. Á sama tíma og Baskalögin (fueros) sameinuðu Baska fyrr og síðar viðhéldu þau aðskilnaði milli þeirra og Spánverja. Umræða um sjálfstæði Baskalands hefur einkennt fréttaflutning um málefni Baska. Þau stefnumál og stjórnmálaöfl sem hafa verið áhrifamikil í þeirri baráttu eru kynnt og fjallað er um hvernig sérstök samtök hafa myndast um kröfur Baska. Sagt er frá afleiðingum þessara átaka og pólitískum aftökum, hvernig hinir herskáu ETA liðar tóku við forystuhlutverkinu í sjálfstæðisbaráttu Baska af PNV-samtökunum, og hvernig baráttan litaði sögu Spánar á 20. öld, einkum á valdatíma Franscisco Francos. Að lokum er umfjöllun íslenskra fjölmiðla á sjötta og sjöunda áratug aldarinnar greind og sýnt hvernig sú umfjöllun endurspeglar afleiðingar þeirrar viðkvæmu pólitísku stöðu sem ríkt hefur í Baskalandi. Lykilorð: Hvalveiðar, Baskar, tungumál Baska, ETA, PNV, þjóðernisbarátta. This essay gives insight into the history of the Basque people and those who have identified as inhabitants of the Basque Country. A description is given about the relationships the Basques have had with neighbouring countries and Iceland. A history of conflict is summarized, and accounts are given of the struggles the Basques have had to endure in order to protect their ...