Stytting námstíma til stúdentsprófs : viðhorf og reynsla háskólanema

• Main Author: Arnór Bjarki Svarfdal 1990-
• Other Authors: Háskóli Íslands
• Format: Thesis
• Language: Icelandic
• Published: 2020
• Subjects: Meistaraprófsritgerðir; Menntun framhaldsskólakennara; Stúdentspróf; Námslengd; Háskólanemar; Viðhorf; Iceland
• Online Access: http://hdl.handle.net/1946/37191

Nám til stúdentsprófs í íslenskum framhaldsskólum var stytt um eitt ár á árunum 2015¬–2016. Þegar þessi rannsókn er unnin stunda því fyrstu heilu árgangar nemenda sem luku stúdentsprófi af þriggja ára brautum, grunnnám í háskóla. Markmið verkefnisins er að skoða á gagnrýninn hátt viðhorf og reynslu háskólanema af styttingunni. Rannsóknarspurningarnar sem leitast var við að svara voru eftirfarandi: Hver eru viðhorf og reynsla háskólanema af styttri námsbrautum til stúdentsprófs? Hvað segir viðhorf nemenda til styttingarinnar um stigveldi námsgreina? Hvaða áhrif telja háskólanemar að styttingin hafi haft á námsupplifun þeirra í framhaldsskóla? Hvernig endurspegla viðhorf og reynsla nemenda af styttingunni hlutverk og tilgang framhaldsskólans? Hvaða rödd höfðu nemendur á styttri námsbrautum? Fræðilegur bakgrunnur rannsóknarinnar byggir á kenningum um raddir nemenda í samhengi við breytingar á skólastarfi. Þá er einnig stuðst við hugmyndir um hlutverk og tilgang skóla, sem og hugmyndir um stigveldi námsgreina. Einnig er styttingin skoðuð í sögulegu samhengi og hlutur nýskipanar í opinberum rekstri skoðaður í tengslum við hana. Rannsóknin er eigindlegs eðlis; alls tóku tíu nemar við Háskóla Íslands þátt í paraviðtölum og efni viðtalanna var þemagreint. Niðurstöðurnar voru fjölþættar og gefa vísbendingar um mikið álag á nemendum í styttra námsskipulagi. Lýsir það sér meðal annars þannig, að þáttakendunum þótti námi í framhaldsskólum hafa verið „þjappað saman“ fremur en endurhugsað í kjölfar styttingar. Nemendum þótti þeir ekki hafa rödd þegar kom að ákvörðun um styttinguna og útfærslu hennar. Hugmyndir nemenda um tilgang og hlutverk framhaldsskóla eru þversagnakenndar – skólinn er í senn mikilvægur og ómerkilegur. Félagsmótunarhlutverk hans er þó stórt í augum nemenda og áhrifa tæknihyggju og einstaklingshyggju gætir í viðhorfum um hlutverk skóla. Viðhorf nemenda endurspegla nokkuð hefðbundið stigveldi námsgreina, með náttúrufræði og stærðfræði á toppnum, iðn- og starfsgreinar á botninum og tungumál nokkuð neðarlega. ...