Hafralækjar- og Stórutjarnaskóli í Suður-Þingeyjarsýslu : um upphaf og sögu skólanna og mörk skólasvæða þeirra

• Main Author: Hjálmar Bogi Hafliðason
• Other Authors: Háskólinn á Akureyri
• Format: Thesis
• Language: Icelandic
• Published: 2005
• Subjects: Grunnskólar; Skólasaga; Akureyri; Hreppar; Ljósavatnshreppur; Svæði; Vatn; Háskólans á Akureyri
• Online Access: http://hdl.handle.net/1946/326

Verkefnið er opið nemendum og starfsfólki Háskólans á Akureyri Í þessari ritgerð er fjallað er um stofnun tveggja barna- og unglingaskóla í S-Þingeyjarsýslu. Farið er yfir aðdraganda að byggingu þeirra og saga þeirra gróflega skráð. Skólasvæði þessara skóla liggja saman og virðast skarast á ákveðnu landsvæði. Skólarnir eru Hafralækjarskóli í Aðaldal og Stórutjarnaskóli í Ljósavatnsskarði. Frá því að fyrst var rætt um að stofna skóla á þessum stöðum og þar til framkvæmdir hófust við þá leið nokkur tími og margar ákvarðanir liggja þar að baki. Ýmis rök er fyrir því hví skólarnir eru staðsettir þar sem þeir eru. Ýmsir ytri áhrifavaldar hafa þó haft áhrif á það og hafa orðið verulegar deilur um staðsetningu Stórutjarnaskóla sem leitt hafa af sér ýmis vandamál. Einum litlum hreppi er skipt í tvö svæði suður- og norðurhluta og það hefur sterk áhrif á lítið samfélag. Nemendum hefur fækkað í skólunum og er sú þróun í takt við fækkun íbúa í dreifbýli á Íslandi. Það hefur breytt aðstæðum í skólunum að einhverju leyti. Skóli í fámennu sveitarfélagi hefur mjög mikið gildi og hefur ákveðnar skyldur gagnvart því samfélagi sem hann er í og samfélagið gagnvart honum. Fleiri sveitarfélög komu að byggingu skólanna en þeir hreppar sem þeir standa í. Nágranna sveitarfélög sem töldu hagsmunum sínum betur borgið með samrekstri skóla en að byggja hvert sinn eigin skóla. Tvennt hefur mikil áhrif á staðsetningu skólanna. Landslag á svæðinu og vegalengdir hafa mikil áhrif á ákvörðunartöku í byggingu skóla annarsvegar og það er svo um Hafralækjarskóla og sérstaklega Stórutjarnaskóla. Ljósavatnshreppur, þar sem Stórutjarnaskóli stendur er langur og mjór og erfitt að mynda miðkjarna í slíku sveitarfélagi. Vegalengdir eru miklar og samgöngur gátu verið erfiðar. Hinsvegar var það aðgangur að heitu vatni sem hafði gífurleg áhrif á vali á staðsetningu skólanna en báðir skólarnir eru á svæði þar sem fannst heitt vatn í jörðu.