Áframeldi þorsks (gadus morhua) : atvinnuvegagreining og arðsemi

• Main Authors: Bergvin Fannar Gunnarsson, Halla Björk Reynisdóttir
• Other Authors: Háskólinn á Akureyri
• Format: Thesis
• Language: Icelandic
• Published: 2009
• Subjects: Viðskiptafræði; Þorskeldi; Arðsemi; Kostnaður; Gerðar; Borga; Gadus morhua
• Online Access: http://hdl.handle.net/1946/3210

Verkefnið er lokað Aukin eftirspurn eftir fiskmeti í heiminum hefur kallað á að brugðist verði við. Þar sem líklegt þykir að framboð fisks fari dvínandi hafa tilraunir verið gerðar með fiskeldi víðsvegar um heim. Á Íslandi var tilraunaverkefni sett af stað árið 2002 þegar kvóta var úthlutað án endurgjalds til áframeldis á þorski. Þátttakendur tilraunaverkefnisins leita stöðugt leiða til að ná betri árangri í eldinu og hafa þá trú að samvinna í öflun þekkingar verði atvinnugreininni til góðs. Í ljós kom við atvinnuvegagreiningu að áframeldi á þorski er nú á fósturskeiði, þar sem enn er verið að reyna að ná tökum á tækni og kostnaðarliðum. Við greininguna voru notuð líkön sem kennd eru við stefnumótun og leiddi hún í ljós að hagnaðarvon í greininni í dag er lítil og mikil þörf á þolinmóðu fjármagni. Kraftar sem breytt geta atvinnugreininni eru sterkir og óvissa ríkir um framtíð áframeldis. Umhverfi greinarinnar, jafnt landfræðilegt sem og efnahagslegt, er það sem mestu ræður um getu hennar til að þróast. Þetta þýðir að yfirfærsla þekkingar byggist á aðstæðum á hverjum stað, ef þær eru góðar ætti að reynast Íslendingum auðvelt að yfirfæra sína þekkingu á þá staði. Að ákveðnum skilyrðum uppfylltum er ekkert því til fyrirstöðu að sjávarútvegsfyrirtæki fari af stað með áframeldi sem aukabúgrein í rekstri sínum. Arðsemismatið sýndi að möguleiki er á hagnaði í áframeldi þegar kostnaðurinn dreifist á fjölbreyttari rekstur. Þá sýndi arsemismatið einnig að ef aðilum í áframeldi tækist að aðgreina og markaðssetja afurðina þannig að tekjur aukist þá gæti greinin staðið undir því að borga væga leigu fyrir kvóta.