Stofnvistfræði loðvíðis (Salix lanata) í jökulkerjum á Skeiðarársandi
Loðvíðir (Salix lanata) skipar veigamikinn sess í íslensku gróðurfari. Hann er harðger, þolir vel vind og áfok og er hann oft í hópi frumherja sem nema land snemma í framvindu. Á Skeiðarársandi sunnan Vatnajökuls hefur gróður tekið að vaxa upp frá því um miðja 20. öld og er loðvíðir á meðal þeirra t...
Main Author: | |
---|---|
Other Authors: | |
Format: | Thesis |
Language: | Icelandic |
Published: |
2016
|
Subjects: | |
Online Access: | http://hdl.handle.net/1946/24848 |
id |
ftskemman:oai:skemman.is:1946/24848 |
---|---|
record_format |
openpolar |
spelling |
ftskemman:oai:skemman.is:1946/24848 2023-05-15T16:21:42+02:00 Stofnvistfræði loðvíðis (Salix lanata) í jökulkerjum á Skeiðarársandi The population ecology of Salix lanata in kettleholes on Skeiðarársandur, Iceland Birgitta Steingrímsdóttir 1991- Háskóli Íslands 2016-06 application/pdf image/jpeg http://hdl.handle.net/1946/24848 is ice http://hdl.handle.net/1946/24848 Líffræði Gróðurfar Plöntur Plöntuvistfræði Loðvíðir Thesis Bachelor's 2016 ftskemman 2022-12-11T06:50:21Z Loðvíðir (Salix lanata) skipar veigamikinn sess í íslensku gróðurfari. Hann er harðger, þolir vel vind og áfok og er hann oft í hópi frumherja sem nema land snemma í framvindu. Á Skeiðarársandi sunnan Vatnajökuls hefur gróður tekið að vaxa upp frá því um miðja 20. öld og er loðvíðir á meðal þeirra trjákenndu háplanta sem eru einna mest áberandi á sandinum. Jökulker á Skeiðarársandi skapa nánast eina breytileikann í annars flötu landslagi og veita þau einstakt tækifæri til gróðurrannsókna. Markmið þessa rannsóknarverkefnis var að bera saman stofnvistfræði loðvíðis í jökulkerjum og á flatlendi á Skeiðarársandi ásamt því að greina breytingar á þekju milli áranna 2005 og 2015. Mælingar fóru fram í október árið 2015. Helstu niðurstöður voru þær að þekja og þéttleiki loðvíðiplantna var meiri á flatlendi en í jökulkerjum en plöntur í jökulkerjum voru bæði hærri og lengri. Nýliðun reyndist vera marktækt meiri á flatlendi. Milli áranna 2005 og 2015 varð fimmföld aukning í þekju loðvíðis en bæði árin var þekja meiri á flatlendi. Kynjahlutfall reyndist vera 0,57:1, vilhallt kvenplöntum, en einungis var unnt að kyngreina fjórðung plantna. Áhugavert var að loðvíðiplöntur á Skeiðarársandi virðast mun lágvaxnari en víða annars staðar á landinu. Þessar niðurstöður benda til þess að einhverjir umhverfisþættir valdi því að loðvíðiplöntur eiga erfiðara með landnám í jökulkerjum en á flatlendi. Þær plöntur sem hafa náð sér á strik í jökulkerjum virðast þó dafna vel þar sem þær eru að meðaltali stærri en plöntur á flatlendi. Salix lanata is one of four indigenous willow species found in Iceland. The species is very common and it plays an important role in many ecosystems as well as being often among the early colonizers in primary succession. On Skeiðarársandur in Southeast-Iceland Salix plants are among the most eminent woody species. Skeiðarársandur is a glacial outwash plain that has been formed by glacier water and periodic glacial bursts from under Skeiðarárjökull glacier, a large outlet glacier from Vatnajökull ice cap. Due ... Thesis glacier Ice cap Iceland Salix lanata Vatnajökull Skemman (Iceland) Vatnajökull ENVELOPE(-16.823,-16.823,64.420,64.420) Veita ENVELOPE(19.315,19.315,69.615,69.615) Náð ENVELOPE(-14.843,-14.843,64.382,64.382) Skeiðarársandur ENVELOPE(-17.370,-17.370,63.848,63.848) Skeiðarárjökull ENVELOPE(-17.208,-17.208,64.056,64.056) |
institution |
Open Polar |
collection |
Skemman (Iceland) |
op_collection_id |
ftskemman |
language |
Icelandic |
topic |
Líffræði Gróðurfar Plöntur Plöntuvistfræði Loðvíðir |
spellingShingle |
Líffræði Gróðurfar Plöntur Plöntuvistfræði Loðvíðir Birgitta Steingrímsdóttir 1991- Stofnvistfræði loðvíðis (Salix lanata) í jökulkerjum á Skeiðarársandi |
topic_facet |
Líffræði Gróðurfar Plöntur Plöntuvistfræði Loðvíðir |
description |
Loðvíðir (Salix lanata) skipar veigamikinn sess í íslensku gróðurfari. Hann er harðger, þolir vel vind og áfok og er hann oft í hópi frumherja sem nema land snemma í framvindu. Á Skeiðarársandi sunnan Vatnajökuls hefur gróður tekið að vaxa upp frá því um miðja 20. öld og er loðvíðir á meðal þeirra trjákenndu háplanta sem eru einna mest áberandi á sandinum. Jökulker á Skeiðarársandi skapa nánast eina breytileikann í annars flötu landslagi og veita þau einstakt tækifæri til gróðurrannsókna. Markmið þessa rannsóknarverkefnis var að bera saman stofnvistfræði loðvíðis í jökulkerjum og á flatlendi á Skeiðarársandi ásamt því að greina breytingar á þekju milli áranna 2005 og 2015. Mælingar fóru fram í október árið 2015. Helstu niðurstöður voru þær að þekja og þéttleiki loðvíðiplantna var meiri á flatlendi en í jökulkerjum en plöntur í jökulkerjum voru bæði hærri og lengri. Nýliðun reyndist vera marktækt meiri á flatlendi. Milli áranna 2005 og 2015 varð fimmföld aukning í þekju loðvíðis en bæði árin var þekja meiri á flatlendi. Kynjahlutfall reyndist vera 0,57:1, vilhallt kvenplöntum, en einungis var unnt að kyngreina fjórðung plantna. Áhugavert var að loðvíðiplöntur á Skeiðarársandi virðast mun lágvaxnari en víða annars staðar á landinu. Þessar niðurstöður benda til þess að einhverjir umhverfisþættir valdi því að loðvíðiplöntur eiga erfiðara með landnám í jökulkerjum en á flatlendi. Þær plöntur sem hafa náð sér á strik í jökulkerjum virðast þó dafna vel þar sem þær eru að meðaltali stærri en plöntur á flatlendi. Salix lanata is one of four indigenous willow species found in Iceland. The species is very common and it plays an important role in many ecosystems as well as being often among the early colonizers in primary succession. On Skeiðarársandur in Southeast-Iceland Salix plants are among the most eminent woody species. Skeiðarársandur is a glacial outwash plain that has been formed by glacier water and periodic glacial bursts from under Skeiðarárjökull glacier, a large outlet glacier from Vatnajökull ice cap. Due ... |
author2 |
Háskóli Íslands |
format |
Thesis |
author |
Birgitta Steingrímsdóttir 1991- |
author_facet |
Birgitta Steingrímsdóttir 1991- |
author_sort |
Birgitta Steingrímsdóttir 1991- |
title |
Stofnvistfræði loðvíðis (Salix lanata) í jökulkerjum á Skeiðarársandi |
title_short |
Stofnvistfræði loðvíðis (Salix lanata) í jökulkerjum á Skeiðarársandi |
title_full |
Stofnvistfræði loðvíðis (Salix lanata) í jökulkerjum á Skeiðarársandi |
title_fullStr |
Stofnvistfræði loðvíðis (Salix lanata) í jökulkerjum á Skeiðarársandi |
title_full_unstemmed |
Stofnvistfræði loðvíðis (Salix lanata) í jökulkerjum á Skeiðarársandi |
title_sort |
stofnvistfræði loðvíðis (salix lanata) í jökulkerjum á skeiðarársandi |
publishDate |
2016 |
url |
http://hdl.handle.net/1946/24848 |
long_lat |
ENVELOPE(-16.823,-16.823,64.420,64.420) ENVELOPE(19.315,19.315,69.615,69.615) ENVELOPE(-14.843,-14.843,64.382,64.382) ENVELOPE(-17.370,-17.370,63.848,63.848) ENVELOPE(-17.208,-17.208,64.056,64.056) |
geographic |
Vatnajökull Veita Náð Skeiðarársandur Skeiðarárjökull |
geographic_facet |
Vatnajökull Veita Náð Skeiðarársandur Skeiðarárjökull |
genre |
glacier Ice cap Iceland Salix lanata Vatnajökull |
genre_facet |
glacier Ice cap Iceland Salix lanata Vatnajökull |
op_relation |
http://hdl.handle.net/1946/24848 |
_version_ |
1766009685430763520 |