Tengsl næringar og umhverfisþátta við myndun ofnæmissjúkdóma

Inngangur: Algengi ofnæmissjúkdóma, svo sem exems, astma og ofnæmiskvefs, hefur aukist síðastliðna áratugi og er talið að í dag þjáist 30-40% fólks af einum eða fleiri ofnæmissjúkdómum. Grunur er um að aukningin stafi af breytingum á umhverfisþáttum sem stuðli að myndun sjúkdómanna og hafa því fjölm...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Jóhanna Andrésdóttir 1991-
Other Authors: Háskóli Íslands
Format: Thesis
Language:Icelandic
Published: 2015
Subjects:
Online Access:http://hdl.handle.net/1946/22024
id ftskemman:oai:skemman.is:1946/22024
record_format openpolar
spelling ftskemman:oai:skemman.is:1946/22024 2023-05-15T18:07:01+02:00 Tengsl næringar og umhverfisþátta við myndun ofnæmissjúkdóma Jóhanna Andrésdóttir 1991- Háskóli Íslands 2015-05 application/pdf http://hdl.handle.net/1946/22024 is ice http://hdl.handle.net/1946/22024 Læknisfræði Ofnæmisvaldar Ofnæmi Sjúkdómar Börn Mataræði Umhverfisáhrif Rannsóknir Thesis Bachelor's 2015 ftskemman 2022-12-11T06:54:04Z Inngangur: Algengi ofnæmissjúkdóma, svo sem exems, astma og ofnæmiskvefs, hefur aukist síðastliðna áratugi og er talið að í dag þjáist 30-40% fólks af einum eða fleiri ofnæmissjúkdómum. Grunur er um að aukningin stafi af breytingum á umhverfisþáttum sem stuðli að myndun sjúkdómanna og hafa því fjölmargar rannsóknir verið gerðar á mögulegum áhrifaþáttum ofnæmissjúkdóma, en þó er enn ýmislegt óljóst í þeim efnum. Markmið rannsóknarinnar var að rannsaka tengsl næringar og umhverfisþátta við myndun ofnæmissjúkdóma hjá íslenskum börnum. Efniviður og aðferðir: Rannsóknin er afturskyggn og byggir á gagnagrunni fæðuofnæmisrannsóknar (EuroPrevall) sem var framkvæmd árin 2008-2009. Rannsóknarúrtakið samanstóð af 493 grunnskólabörnum í Reykjavík, á aldrinum 7-10 ára, sem höfðu svarað ítarlegum spurningalista ásamt foreldrum sínum. Þar af voru 176 börn sem höfðu svarað játandi þegar spurt var um óþægindi af völdum fæðu, en 317 börn fengin sem viðmið, af þeim sem höfðu svarað sömu spurningu neitandi. Spurt var um ýmsa heilsufarsþætti, þ.á.m. meðgöngu barnsins, heilsufar, næringu og heimilishagi, auk þess sem spurt var um ofnæmissjúkdóma og –einkenni, bæði hjá barninu og fjölskyldu þess. Niðurstöður: Börn sem áttu móður eldri en 30 ára við fæðingu voru ólíklegri til að hafa nokkurn tímann haft ofnæmiskvef (p<0,05), börn sem höfðu fengið brjóstamjólk í 7-9 mánuði voru ólíklegri til að hafa haft kláðaútbrot í a.m.k. sex mánuði (p<0,05), og börn sem áttu tvö eða fleiri eldri systkini voru ólíklegri til að hafa haft astma nokkurn tímann (p<0,01) eða kláðaútbrot sl. 12 mánuði (p<0,05). Hins vegar hafði meðgöngulengd undir 37 vikum fylgni við astma sl. 12 mánuði (p<0,05), fæðingarlengd undir 48 cm hafði fylgni við astma sl. 12 mánuði, þrátt fyrir að leiðrétt væri fyrir meðgöngulengd (p<0,05), og fæðingarþyngd yfir 4.000 grömmum hafði fylgni við ofnæmiskvef (p<0,05). Þurrmjólk hafði fylgni við astma (p<0,01), og ofnæmisvæn (e. hypoallergenic) þurrmjólk hafði fylgni við bæði einkenni ofnæmiskvefs nokkurn ... Thesis Reykjavík Reykjavík Skemman (Iceland) Gerðar ENVELOPE(-20.878,-20.878,63.834,63.834) Reykjavík
institution Open Polar
collection Skemman (Iceland)
op_collection_id ftskemman
language Icelandic
topic Læknisfræði
Ofnæmisvaldar
Ofnæmi
Sjúkdómar
Börn
Mataræði
Umhverfisáhrif
Rannsóknir
spellingShingle Læknisfræði
Ofnæmisvaldar
Ofnæmi
Sjúkdómar
Börn
Mataræði
Umhverfisáhrif
Rannsóknir
Jóhanna Andrésdóttir 1991-
Tengsl næringar og umhverfisþátta við myndun ofnæmissjúkdóma
topic_facet Læknisfræði
Ofnæmisvaldar
Ofnæmi
Sjúkdómar
Börn
Mataræði
Umhverfisáhrif
Rannsóknir
description Inngangur: Algengi ofnæmissjúkdóma, svo sem exems, astma og ofnæmiskvefs, hefur aukist síðastliðna áratugi og er talið að í dag þjáist 30-40% fólks af einum eða fleiri ofnæmissjúkdómum. Grunur er um að aukningin stafi af breytingum á umhverfisþáttum sem stuðli að myndun sjúkdómanna og hafa því fjölmargar rannsóknir verið gerðar á mögulegum áhrifaþáttum ofnæmissjúkdóma, en þó er enn ýmislegt óljóst í þeim efnum. Markmið rannsóknarinnar var að rannsaka tengsl næringar og umhverfisþátta við myndun ofnæmissjúkdóma hjá íslenskum börnum. Efniviður og aðferðir: Rannsóknin er afturskyggn og byggir á gagnagrunni fæðuofnæmisrannsóknar (EuroPrevall) sem var framkvæmd árin 2008-2009. Rannsóknarúrtakið samanstóð af 493 grunnskólabörnum í Reykjavík, á aldrinum 7-10 ára, sem höfðu svarað ítarlegum spurningalista ásamt foreldrum sínum. Þar af voru 176 börn sem höfðu svarað játandi þegar spurt var um óþægindi af völdum fæðu, en 317 börn fengin sem viðmið, af þeim sem höfðu svarað sömu spurningu neitandi. Spurt var um ýmsa heilsufarsþætti, þ.á.m. meðgöngu barnsins, heilsufar, næringu og heimilishagi, auk þess sem spurt var um ofnæmissjúkdóma og –einkenni, bæði hjá barninu og fjölskyldu þess. Niðurstöður: Börn sem áttu móður eldri en 30 ára við fæðingu voru ólíklegri til að hafa nokkurn tímann haft ofnæmiskvef (p<0,05), börn sem höfðu fengið brjóstamjólk í 7-9 mánuði voru ólíklegri til að hafa haft kláðaútbrot í a.m.k. sex mánuði (p<0,05), og börn sem áttu tvö eða fleiri eldri systkini voru ólíklegri til að hafa haft astma nokkurn tímann (p<0,01) eða kláðaútbrot sl. 12 mánuði (p<0,05). Hins vegar hafði meðgöngulengd undir 37 vikum fylgni við astma sl. 12 mánuði (p<0,05), fæðingarlengd undir 48 cm hafði fylgni við astma sl. 12 mánuði, þrátt fyrir að leiðrétt væri fyrir meðgöngulengd (p<0,05), og fæðingarþyngd yfir 4.000 grömmum hafði fylgni við ofnæmiskvef (p<0,05). Þurrmjólk hafði fylgni við astma (p<0,01), og ofnæmisvæn (e. hypoallergenic) þurrmjólk hafði fylgni við bæði einkenni ofnæmiskvefs nokkurn ...
author2 Háskóli Íslands
format Thesis
author Jóhanna Andrésdóttir 1991-
author_facet Jóhanna Andrésdóttir 1991-
author_sort Jóhanna Andrésdóttir 1991-
title Tengsl næringar og umhverfisþátta við myndun ofnæmissjúkdóma
title_short Tengsl næringar og umhverfisþátta við myndun ofnæmissjúkdóma
title_full Tengsl næringar og umhverfisþátta við myndun ofnæmissjúkdóma
title_fullStr Tengsl næringar og umhverfisþátta við myndun ofnæmissjúkdóma
title_full_unstemmed Tengsl næringar og umhverfisþátta við myndun ofnæmissjúkdóma
title_sort tengsl næringar og umhverfisþátta við myndun ofnæmissjúkdóma
publishDate 2015
url http://hdl.handle.net/1946/22024
long_lat ENVELOPE(-20.878,-20.878,63.834,63.834)
geographic Gerðar
Reykjavík
geographic_facet Gerðar
Reykjavík
genre Reykjavík
Reykjavík
genre_facet Reykjavík
Reykjavík
op_relation http://hdl.handle.net/1946/22024
_version_ 1766178879043534848