Takmarkanir á fjárfestingum erlendra aðila: Með áherslu á fasteignir og atvinnufyrirtæki

• Main Author: María Guðjónsdóttir 1986-
• Other Authors: Háskóli Íslands
• Format: Thesis
• Language: Icelandic
• Published: 2014
• Subjects: Lögfræði; Fjárfestingar; Útlendingar; Þjóðaréttur; Eignarréttur; Mikla; Iceland
• Online Access: http://hdl.handle.net/1946/17745

Í íslenskri löggjöf er að finna ýmis dæmi þess að heimildir erlendra aðila til að eiga eignir hér á landi séu takmarkaðar, svo og að atvinnuréttindi þeirra séu takmörkuð en með aukinni Evrópusamvinnu og þá helst með lögum nr. 2/1993 um Evrópska efnahagssvæðið og gildistöku EES-samningsins hér á landi hefur þróunin þó verið sú að heimildir erlendra aðila hafa rýmkað. Íslensk lagaákvæði fjalla með mismunandi hætti um möguleika erlendra aðila til að fjárfesta í fasteignum og atvinnurekstri hérlendis, er hér þá oftast um að ræða reglur um stofnun eða kaup erlendra aðila í fyrirtækjum á Íslandi, svo og reglur um setu erlendra ríkisborgara í stjórnum fyrirtækja sem eru skráð og starfrækt hér en ákvæði þessa efnis er fyrst og fremst að finna í hlutafélagalögum og í lögum um einstakar atvinnugreinar. Þá er einnig að finna reglur um kaup eða leigu rekstraraðila, einstaklinga og fyrirtækja á fasteignum og að lokum hafa reglur um fjármagnsgreiðslur til og frá landinu sérstaka þýðingu fyrir þessi fyrirtæki. Hér er ætlunin að gera grein fyrir lagaumhverfi beinna erlendra fjárfestinga á Íslandi, en samkvæmt almennri skilgreiningu felst bein erlend fjárfesting (e. „Foreign Direct Investment“) í kaupum fjárfestis á 10% eða meira af atkvæðisbæru eiginfé í fyrirtæki sem er í öðru landi en hans eigin. Leitast er við að gera grein fyrir heimildum erlendra aðila til að að fjárfesta í fasteignum hér á landi en sérstakar reglur gilda um slíkar fjárfestingar og byggist sú umfjöllun einna helst á lögum nr. 19/1966 um eignarrétt og afnotarétt fasteigna. Jafnframt er fjallað um lög nr. 34/1991 um fjárfestingar erlendra aðila í atvinnurekstri, helstu meginreglur, undantekningar og sérstaklega farið yfir fjárfestingar í sjávarútvegi og orkuiðnaði. Þá er fjallað sérstaklega um alþjóðlegar skuldbindingar Íslands þegar kemur að fjárfestingum en áhrif EES-samningsins og skuldbindingar Íslands samkvæmt honum hafa þar sérstaklega mikla þýðingu auk alþjóðlegra samninga sem geta haft áhrif við erlendar fjárfestingar hér á landi. Þá er fjallað ...