"Lestrarhestar í leikskóla" : um þróun læsis meðal barna á leikskólaaldri og áhrif umhverfisins á ferlið

• Main Author: Harpa Mjöll Magnúsdóttir
• Other Authors: Háskólinn á Akureyri
• Format: Thesis
• Language: Icelandic
• Published: 2008
• Subjects: Læsi; Leikskólar; Barnabækur; Málörvun; Akureyri; Verka; Háskólans á Akureyri
• Online Access: http://hdl.handle.net/1946/1758

Ritgerð þessi er lokaverkefni til B.ed. gráðu í leikskólakennarafræðum við kennaradeild Háskólans á Akureyri. Í ritgerðinni er leitast við að svara rannsóknarspurningunni: Hvernig þróast læsi meðal leikskólabarna og hver er þáttur umhverfis í ferlinu? Læsi er ferli sem hefst við fæðingu, þróast og tekur breytingum alla ævina í nánu samspili við umhverfið. Markviss lestrarkennsla hefur almennt ekki verið hluti af námskrám leikskóla en lestrarnám á sér þar stað á marga vegu í gegnum mál-, lestrar- og skriftarörvandi efnivið og leik. Í ritgerðinni er fjallað um lestrarþróunarferlið, tungumálið sem grunnundirstöðu læsis og hvernig mál, skrift og lestur verka saman í ferlinu. Þá er skoðað hvaða þættir styðja hvað best við læsi og er sérstaklega litið til leikskólans í þeim efnum, á hvaða forsendum og með hvaða hætti þeir geta skapað lestrar- og skriftarhvetjandi umhverfi. Umhverfið í þessu samhengi tekur til bæði áþreifanlegra þátta eins og til dæmis skipulags og efniviðar og óáþreifanlegra þátta svo sem samskipta kennara, barna og foreldra. Í ljósi þess hve mikilvægu hlutverki barnabækur þjóna í þróun læsis er fjallað um það í lokin hvernig megi vinna með þær á áhrifaríkan, skemmtilegan og markvissan hátt með það meðal annars að leiðarljósi að auðga þátt þeirra í starfinu. Helstu niðurstöður eru þær að leikskólabörn þróa með sér læsi án beinnar kennslu. Það gerist með uppgötvunarnámi í öflugu lestrar- og ritmálsörvandi umhverfi. Barnabækur og lestur fyrir börn eru veigamikill þáttur í ferlinu sem og stuðningur og hvatning fullorðinna.