Kúnstin að tala saman : starfendarannsókn meðal grunnskólakennara á unglingastigi um innleiðingu samræðu sem kennsluaðferðar

• Main Author: Fjóla Kristín Helgadóttir 1963-
• Other Authors: Háskóli Íslands
• Format: Thesis
• Language: Icelandic
• Published: 2013
• Subjects: Meistaraprófsritgerðir; Náms- og kennslufræði; Nám; Unglingastig grunnskóla; Samræður; Kennsluaðferðir; Starfendarannsóknir; Iceland
• Online Access: http://hdl.handle.net/1946/16832

Ritgerðin segir frá starfendarannsókn sem ég vann í samstarfi við fimm kennara á unglingastigi, frá september og fram í mars skólaárið 2012-2013. Tilgangur verkefnisins var að auka þátt samræðunnar í námi, m.a. í ljósi innleiðingar nýrrar aðalnámskrár grunnskóla frá 2011, þar sem áhersla er lögð á samræðu og samvinnu. Lagt var upp með eftirfarandi rannsóknarspurningu: Hvaða leiðir er hægt að fara til að þjálfa nemendur í að ræða saman um nám sitt á skipulegan og gagnrýninn hátt, svo þeir verði virkari og ábyrgari í námi sínu og sjái möguleikann í hinu talaða máli sem öfluga leið til náms? Gagna var aflað með dagbókarskrifum og vettvangsnótum frá vikulegum fundum kennarahópsins. Á fundunum var vinna liðinnar viku vegin og metin og framhaldið skipulagt með hliðsjón af því sem á undan hafði gengið. Niðurstöðurnar sýna að til að nemendur nái að nýta sér samræður til að verða virkari og öflugri námsmenn, þurfa þeir að ná tökum á ákveðnum samræðuaðferðum og það krefst töluverðrar þjálfunar. Einnig þarf að huga að fjölmörgum öðrum þáttum sem t.d. snúa að viðteknu ríkjandi viðhorfi nemenda til náms. Mörgum þeirra finnst þeir ekki vera að læra þegar þeir eru að tala saman. Niðurstöðurnar snúa ekki síður að hlutverki okkar kennaranna en það er töluvert annað en í hefðbundinni kennslu. Við þurfum að tala minna og hlusta betur. Það reyndist sumum okkar á stundum býsna strembið. Við vorum að þróa með okkur ný vinnubrögð sem við höfðum ekki reynslu í að beita og leiddi það á stundum til ákveðinnar vanmáttarkenndar. Við þær aðstæður skipti gagnkvæmur stuðningur innan kennarahópsins miklu máli. Þegar einn sá tómt svartnættið sá annar ljósið. Við höfum bara tekið fyrstu skrefin á langri vegferð. Ég lít á þessa starfendarannsókn sem upphafið á leið okkar til að auka þátt samræðunnar í skólastarfi með ábyrgum, gagnrýnum og sjálfstæðum nemendum. This thesis deals with an action research that I carried out in cooperation with five high-school teachers in Iceland, from September to March 2012- 2013. The purpose of the project was ...