Brúin milli tveggja heima. Um hlutverk trúar og kirkju meðal Vestur-Íslendinga
Ritrýnd grein Austur- Íslendingar tóku snemma að velta því fyrir sér hvers vegna trú- og kirkjumál urðu svo heitt málefni meðal landa þeirra í Vesturheimi sem raun bar vitni. Dæmi um þetta má til að mynda finna í fyrirlestri Einars Hjörleifssonar um Vestur-Íslendinga sem hann flutti í Reykjavík árið...
Main Author: | |
---|---|
Other Authors: | |
Format: | Article in Journal/Newspaper |
Language: | Icelandic |
Published: |
2012
|
Subjects: | |
Online Access: | http://hdl.handle.net/1946/15598 |
id |
ftskemman:oai:skemman.is:1946/15598 |
---|---|
record_format |
openpolar |
spelling |
ftskemman:oai:skemman.is:1946/15598 2023-05-15T18:07:00+02:00 Brúin milli tveggja heima. Um hlutverk trúar og kirkju meðal Vestur-Íslendinga Móeiður Júníusdóttir 1972- Háskóli Íslands 2012-06 application/pdf http://hdl.handle.net/1946/15598 is ice Söguþing 2012. Ráðstefnurit. Sagnfræðistofnun, Reykjavík, 2013 http://hdl.handle.net/1946/15598 Söguþing 2012 Ritrýndar greinar Article 2012 ftskemman 2022-12-11T06:56:12Z Ritrýnd grein Austur- Íslendingar tóku snemma að velta því fyrir sér hvers vegna trú- og kirkjumál urðu svo heitt málefni meðal landa þeirra í Vesturheimi sem raun bar vitni. Dæmi um þetta má til að mynda finna í fyrirlestri Einars Hjörleifssonar um Vestur-Íslendinga sem hann flutti í Reykjavík árið 1895. Í fyrirlestrinum fjallar Einar m.a. um það sem hann kallar „kirkjuþrefið hið vestra“. Hann lýsir upplifun sinni af trúarlegu andrúmslofti Vesturheims og bendir jafnframt á þrjár megin ástæður og orsakir fyrir deilunum. Í fyrsta lagi hina sterku mótspyrnu sem myndast hafi gegn kirkju og kristindómi í Vesturheimi, í öðru lagi hina mun víðtækari félagslegu þýðingu kirkjunnar ytra en t.d. á Íslandi. Loks bendir hann á hið mikilvæga hlutverk kirkju Vestur-Íslendinga sem öflugasta vörðinn fyrir íslenskt þjóðerni í nýja heiminum. Margt er hér eftirtektarvert, þó ekki síst, hvernig Einar leitast við að meta og skoða málin út frá amerísku samhengi en tilhneiging til hins íslenska sjónarhorns hefur að sumu leyti loðað við umfjöllun um gróskumikið og umhleypingasamt trúar- og kirkjulíf Vestur-Íslendinga. Ýktasta mynd þess í gegnum tíðina eru t.d. skýringar á borð við óvenjulega þrætugleði Íslendinga eða einhvers konar sérstakt íslenskt skapferli. Þótt vissulega geti þar falist sannleikskorn bendir margt til þess að skýringar séu að miklu leyti samofnar því kjarnlæga hlutverki sem trú og kirkja gegndi í aðlögun Vestur-Íslendinga að amerísku samfélagi. Í þessu erindi verður leitast við að varpa ljósi á það hlutverk. Article in Journal/Newspaper Reykjavík Reykjavík Skemman (Iceland) Reykjavík Varpa ENVELOPE(11.284,11.284,64.505,64.505) Ytra ENVELOPE(13.277,13.277,65.651,65.651) Velta ENVELOPE(19.487,19.487,68.964,68.964) Kirkja ENVELOPE(-6.324,-6.324,62.326,62.326) |
institution |
Open Polar |
collection |
Skemman (Iceland) |
op_collection_id |
ftskemman |
language |
Icelandic |
topic |
Söguþing 2012 Ritrýndar greinar |
spellingShingle |
Söguþing 2012 Ritrýndar greinar Móeiður Júníusdóttir 1972- Brúin milli tveggja heima. Um hlutverk trúar og kirkju meðal Vestur-Íslendinga |
topic_facet |
Söguþing 2012 Ritrýndar greinar |
description |
Ritrýnd grein Austur- Íslendingar tóku snemma að velta því fyrir sér hvers vegna trú- og kirkjumál urðu svo heitt málefni meðal landa þeirra í Vesturheimi sem raun bar vitni. Dæmi um þetta má til að mynda finna í fyrirlestri Einars Hjörleifssonar um Vestur-Íslendinga sem hann flutti í Reykjavík árið 1895. Í fyrirlestrinum fjallar Einar m.a. um það sem hann kallar „kirkjuþrefið hið vestra“. Hann lýsir upplifun sinni af trúarlegu andrúmslofti Vesturheims og bendir jafnframt á þrjár megin ástæður og orsakir fyrir deilunum. Í fyrsta lagi hina sterku mótspyrnu sem myndast hafi gegn kirkju og kristindómi í Vesturheimi, í öðru lagi hina mun víðtækari félagslegu þýðingu kirkjunnar ytra en t.d. á Íslandi. Loks bendir hann á hið mikilvæga hlutverk kirkju Vestur-Íslendinga sem öflugasta vörðinn fyrir íslenskt þjóðerni í nýja heiminum. Margt er hér eftirtektarvert, þó ekki síst, hvernig Einar leitast við að meta og skoða málin út frá amerísku samhengi en tilhneiging til hins íslenska sjónarhorns hefur að sumu leyti loðað við umfjöllun um gróskumikið og umhleypingasamt trúar- og kirkjulíf Vestur-Íslendinga. Ýktasta mynd þess í gegnum tíðina eru t.d. skýringar á borð við óvenjulega þrætugleði Íslendinga eða einhvers konar sérstakt íslenskt skapferli. Þótt vissulega geti þar falist sannleikskorn bendir margt til þess að skýringar séu að miklu leyti samofnar því kjarnlæga hlutverki sem trú og kirkja gegndi í aðlögun Vestur-Íslendinga að amerísku samfélagi. Í þessu erindi verður leitast við að varpa ljósi á það hlutverk. |
author2 |
Háskóli Íslands |
format |
Article in Journal/Newspaper |
author |
Móeiður Júníusdóttir 1972- |
author_facet |
Móeiður Júníusdóttir 1972- |
author_sort |
Móeiður Júníusdóttir 1972- |
title |
Brúin milli tveggja heima. Um hlutverk trúar og kirkju meðal Vestur-Íslendinga |
title_short |
Brúin milli tveggja heima. Um hlutverk trúar og kirkju meðal Vestur-Íslendinga |
title_full |
Brúin milli tveggja heima. Um hlutverk trúar og kirkju meðal Vestur-Íslendinga |
title_fullStr |
Brúin milli tveggja heima. Um hlutverk trúar og kirkju meðal Vestur-Íslendinga |
title_full_unstemmed |
Brúin milli tveggja heima. Um hlutverk trúar og kirkju meðal Vestur-Íslendinga |
title_sort |
brúin milli tveggja heima. um hlutverk trúar og kirkju meðal vestur-íslendinga |
publishDate |
2012 |
url |
http://hdl.handle.net/1946/15598 |
long_lat |
ENVELOPE(11.284,11.284,64.505,64.505) ENVELOPE(13.277,13.277,65.651,65.651) ENVELOPE(19.487,19.487,68.964,68.964) ENVELOPE(-6.324,-6.324,62.326,62.326) |
geographic |
Reykjavík Varpa Ytra Velta Kirkja |
geographic_facet |
Reykjavík Varpa Ytra Velta Kirkja |
genre |
Reykjavík Reykjavík |
genre_facet |
Reykjavík Reykjavík |
op_relation |
Söguþing 2012. Ráðstefnurit. Sagnfræðistofnun, Reykjavík, 2013 http://hdl.handle.net/1946/15598 |
_version_ |
1766178823624196096 |